မူလတန္း ႏွင့္ ကေလး၏ ဖြ႔ံျဖိဳးခြင့္

ဖြ႔ံျဖိဳးတိုးတက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံၾကီးေတြမွာ ပညာေရးနဲ႔အတူ ကေလးေတြရဲ႕ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရးေတြကို အားစုိက္ခြန္စိုက္ လုပ္ေနၾကပါ တယ္။ ႏိုင္ငံတကာ ကေလးအခြင့္အေရး စာခ်ဳပ္ (Convention on the Rights of the Child - CRC) ထဲမွာ Development Rights ဆိုျပီး ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္မႈဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ား ဆိုတာ ပါပါတယ္။ ကေလးေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ စြမ္းရည္ ရွိသမွ် ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ပိုင္ခြင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ… ပညာသင္ၾကားခြင့္၊ အားကစား ႏွင့္ အပန္းေျဖ အနားယူခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာေတြးေခၚခြင့္ နဲ႔ ကိုးကြယ္ယုံၾကည္ခြင့္ေတြပဲ လို႔ ေဖၚျပထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံက မူလတန္းပညာေရးမွာ သူငယ္တန္းကေန ႏွစ္တန္းထိကို ျမန္မာစာ၊ အဂၤလိပ္စာ၊ သခ်ၤာ နဲ႔ သဘာ၀သိပၸံဘာသာေတြ သင္ပါတယ္။ (၃)တန္းနဲ႔ (၄)တန္းေရာက္မွ သမိုင္းနဲ႔ ပထ၀ီ၀င္ တိုးလာပါတယ္။ ကေလးဘ၀မွာ တကယ္လိုအပ္တဲ့ ေလာကနီတိ၊ ေမတၱာတရား၊ ကိုယ္က်င့္တရား နဲ႔ ပတ္သက္တာေတြ မပါပါဘူး။ ကေလးေတြရဲ႔ စာသင္ခ်ိန္ အခ်ိန္ဇယားမွာ ဖြံ႔ျဖိဳးေရးအခ်ိန္ ဆိုတာ ပါေပမယ့္ အဲဒီ အခ်ိန္မွာ ကေလးေတြက အတန္းပိုင္ဆရာမရဲ႕ အလိုက် လိုက္ျပီးေတာ့ အျပန္အလွန္ ပံုေျပာတာတို႔၊ အရုပ္ေရးတာတို႔ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္၊ သင္ရိုး ေသေသခ်ာခ်ာ သတ္မွတ္ေပးထားတာမ်ဳိး မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဆရာဆရာမေတြရဲ႔ စိတ္မရွည္ႏိုင္မႈေၾကာင့္ စာေရးခံုေပၚ တံေတာင္ဆစ္ေကြး ေမွာက္အိပ္ျပီး သက္ေသာင့္သက္သာမရွိဘဲ ျငိမ္ျငိမ္ေလး အိပ္ေနၾက ရတာပဲ မ်ားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကေလးေတြရဲ႕ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ပိုဆိုးတာ ကေတာ့ ဗမာ မဟုတ္တဲ့ တျခား တိုင္းရင္းသားကေလးေတြအတြက္ မိခင္ဘာသာစကား သင္ၾကားခြင့္ မရွိတာပါပဲ။ အဲဒါဟာ ကေလးေတြရဲ႕ အသိဥာဏ္ပညာ ဖြ႔ံျဖိဳးတိုးတက္မႈ ကိုလည္း ေႏွာင့္ေႏွးေစပါတယ္။ ဗမာစကား၊ ဗမာပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ ေ၀းျပီး ဗမာစာနဲ႔လဲ အလြယ္တကူ မနီးစပ္ႏိုင္တဲ့ တိုင္းရင္းသား ကေလးေတြ ခမ်ာ စာမလိုက္ႏိုင္တဲ့ ျပႆနာနဲ႔ ရင္ဆိုင္ၾကရပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားကေလးေတြဟာ ေက်ာင္းမွာ ျမန္မာစာ သင္ခ်ိန္က လြဲလို႔ တျခား အခ်ိန္ေတြမွာ သူတို႔ရဲ႕ မိခင္ဘာသာစကားကိုပဲ သံုးၾကတာပါ။ ဒီေတာ့ ျမန္မာစာလည္း မတတ္၊ ျမန္မာလို သင္ရတဲ့ အတြက္ မူရင္းဘာသာရပ္ကိုလည္း မတတ္ေတာ့ဘဲ တကယ့္ကို စာမတတ္တဲ့ ကေလးေတြသာ တိုးပြားလာတာပါပဲ။

ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႔ မူလတန္းသင္ရိုးမွာေတာ့ သူငယ္တန္းေလးကစျပီး အဂၤလိပ္စာ၊ သခ်ၤာ၊ မိခင္ဘာသာစကား၊ သဘာ၀သိပၸံ နဲ႔ အတူ ဂီတ၊ သီခ်င္း၊ ကဗ်ာ၊ လက္မႈအႏုပညာ၊ ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈေတြ သင္ပါတယ္။ အဲဒီ သင္ရိုးေတြကိုပဲ အတန္း အဆင့္ အလိုက္ နည္းနည္းစီ တိုးျမွင့္ျပီး သင္သြားပါတယ္။ အဂၤလိပ္စာက လြဲျပီး က်န္တဲ့ ဘာသာရပ္ အားလံုးကို မိခင္ဘာသာစကားနဲ႔ပဲ သင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးေတြဟာ သူတို႔ သင္ျပီးသမွ် သင္ခန္းစာေတြကို ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ နားလည္ၾက၊ သိၾက တတ္ၾကတဲ့အတြက္ ဘက္စံု ဖြံ႔ျဖိဳး တိုးတက္ခြင့္ ရၾကတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

စကၤာပူမွာက်ေတာ့ မူလတန္းသင္ရိုးမွာ သခ်ၤာ၊ အႏုပညာ၊ လက္မႈပညာ၊ ဂီတ၊ ကာယပညာ၊ လူမႈေရးဘာသာေတြအျပင္ Civics and Moral ဆိုတဲ့ ေလာကနီတိ နဲ႔ ကိုယ္က်င့္တရားဘာသာရပ္ကို ျပဌာန္းထားပါတယ္။ အဲဒီဘာသာရပ္ရဲ႔ ေအာက္မွာ Humanaty နဲ႔ Aesthetics ဆိုျပီး လူမႈဘာသာရပ္နဲ႔ ရသပညာကို သင္ပါတယ္။ အဲဒီ သင္ရိုးေတြဟာ ကေလးရဲ႕ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာနဲ႔ စာရိတၱဖြ႔ံျဖိဳးေရး ကို ဦးတည္တဲ့ သင္ခန္းစာေတြပါ။Grade 3, 4 ကို ေရာက္ရင္ေတာ့ သိပၸံတစ္ဘာသာ တိုး သင္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ကြန္ပ်ဴတာဘာသာကိုထည့္သင္ပါတယ္။ စကၤာပူမွာက ႏိုင္ငံတကာအဆင့္မီစနစ္အတိုင္း စာသင္ခန္း တစ္ခန္း ကို ေက်ာင္းသား အေယာက္သံုးဆယ္ပဲ ထားတာမို႔လို႔ ကေလးတိုင္း ကြန္ပ်ဴတာ ကိုင္ႏိုင္ျပီး ဆရာဆရာမကလဲ ကေလးတစ္ေယာက္ဆီ ရဲ႕ အရည္အေသြး ဖြံ႔ျဖိဳးမႈကို ေသခ်ာ အကဲခတ္ ႏိုင္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ပညာေရးစနစ္အတြက္ စံျပထားတဲ့ ပညာေရးတကၠသိုလ္ ေလ့က်င့္ေရးေက်ာင္းမွာေတာင္ မွပဲ စာသင္ခန္းတစ္ခန္းမွာ အနည္းဆံုး ေက်ာင္းသား ဦးေရ အေယာက္၈၀ ထားပါတယ္။ စာသင္ခန္းကလည္း ခပ္က်ဥ္းက်ဥ္းမို႔ ကေလး ေတြဟာ က်ပ္က်ပ္တည္းတည္းေနရျပီး တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ကလည္း နီးကပ္လြန္းတာမို႔ စာသင္ယူရာမွာ အာရံု၀င္စားမႈ နည္းသြားေစပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ တစ္ေယာက္ခ်င္းရဲ႔ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရးကိုလည္းထိခိုက္ ေစပါတယ္။ ျမန္မာကေလးေတြခမ်ာ စာအုပ္စာတမ္း ကစျပီး သင္ၾကားေရး အေထာက္အကူျပဳ ပစၥည္းေတြ မစံုမလင္နဲ႔ပဲ ဘြဲ႔ေတြရတဲ့အထိ ယိုင္နဲ႔နဲ႔ သြားၾကရရွာတာပါ။

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက်ေတာ့ ေက်ာင္းေတြမွာ ကေလးေတြကို ေန႔လယ္စာ ေကၽြးတာကို ေတာင္ အာဟာရတန္ဖိုး တြက္ျပီး ေကၽြးပါတယ္။ ေက်ာင္းပညာေရးထဲမွာ အားကစားကို မသင္မေနရ ဘာသာရပ္ တစ္ခုအျဖစ္ ထည့္ထားျပီး ေရကူးသင္တဲ့ ဘာသာရပ္ေတာင္ ရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာကေတာ့ ေက်ာင္းေတြ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားက ေနရာက်ယ္က်ယ္ မရွိတာေၾကာင့္ ကေလးေတြရဲ႕ ကိုယ္ကာယ က်န္းမာ ဖြံ႔ျဖိဳးေရးအတြက္ ေျပးလႊား ကစားစရာ ေနရာလဲ မရွိပါဘူး။ျပီးေတာ့ ေနရာက်ယ္က်ယ္မလိုတဲ့ ကာယလႈပ္ရွားမႈမ်ဳိးေတြ လုပ္ေပးတာမ်ဳိးလည္း မရွိပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ ကေလးေတြရဲ႔ ကိုယ္စိတ္ႏွစ္ပါး က်န္းမာဖို႔အတြက္ ဆိုရင္ ေက်ာင္းေတြမွာ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာ ေတြနဲ႔အတူ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ကစားခြင့္ရေရးနဲ႔ အစားအေသာက္အေနအထိုင္ကို စနစ္တက် ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္ ေပးတာဟာလည္း ကေလးေတြအတြက္ အေျခခံပညာေရး မွာ အေရးပါတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြျဖစ္ပါတယ္။

ကေလးေတြရဲ႔ ဖြံ႔ျဖိဳးခြင့္နဲ႔ပတ္သက္ရင္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ႔ ေနာက္ထပ္ အားက်စရာေကာင္းတဲ့ ေနာက္ အခ်က္ တစ္ခ်က္ကေတာ့ ကေလးစာေပ ထြန္းကားတာပဲျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံက ကေလးေတြမွာေတာ့ ပညာေရးစနစ္ရဲ႕ အေထြေထြ အားနည္းမႈေတြ ေၾကာင့္ ဖြ႔ံျဖိဳးတိုးတက္ခြင့္ မရရံုသာမကဘဲ စိတ္ပိုင္းစာရိတၱပိုင္းေတြမွာပါ ယိုယြင္း ပ်က္စီး လာေနပါတယ္။ ကေလးစာေပဟာ ကေလးေတြ ရဲ႕ ဥာဏ္ရည္နဲ႔ စာရိတၱဖြံ႔ျဖိဳးေရးအတြက္ အလြန္လိုအပ္တဲ့ သင္ေထာက္ကူပစၥည္း တမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးစာေပထြန္းကားေရးနဲ႔အတူ ကေလးေတြ စာဖတ္က်င့္ရလာေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးျခင္း ဟာ လည္း ခုခ်ိန္မွာ ကေလးေတြရဲ႕ ဖြ႔ံျဖိဳးတိုးတက္ခြင့္ကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ တနည္းတဖံု ဖန္တီးေပးရာ ေရာက္တယ္ဆိုတာကို ေဆြးေႏြးတင္ျပ လိုက္ပါတယ္။

ေမျငိမ္း(၂၈၊၁၂၊၀၅)