တကၠသိုလ္ပညာေရးထဲက လိုအပ္ခ်က္

၁၉၉၁ေနာက္ပိုင္းကစျပီး တကၠသိုလ္မွာ ဆရာဆရာမေတြရဲ႔ အလုပ္ခ်ိန္ဟာ တစ္ေန႔ကို ၁၂နာရီေလာက္ ရွိေန ခဲ့ ပါတယ္။ ဆရာဆရာမေတြဟာ သင္ၾကားေရးနဲ႔ အပတ္စဥ္ နည္းျပစာစီ Tutorial စစ္ေဆးေပးရတာေတြ အျပင္ ေက်ာင္း၀င္းလံုျခံဳေရး ဂ်ဴတီေတြပါ ေစာင့္ၾကရပါတယ္။ အဲဒီလို ဆရာဆရာမေတြနဲ႔ မသက္ဆိုင္လွတဲ့ အပိုအလုပ္ေတြေၾကာင့္ အလုပ္ခ်ိန္မ်ားလြန္းတာဟာ အခု ၂၀၀၆ခုႏွစ္အထိ ေတာက္ေလွ်ာက္ပါပဲ။ ဒါဟာ ဆရာ ဆရာမေတြရဲ႕ သင္ၾကားေရးပိုင္းမွာ အားနည္း ဆုတ္ယုတ္လာရျခင္း အေၾကာင္းရင္း တစ္ခု လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

၁၉၉၅ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အေထြေထြကုန္ေစ်းႏႈန္းနဲ႔အတူ ေက်ာင္းစရိတ္ေတြ ၾကီးျမင့္လာပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြ ေရာ ဆရာေတြမွာပါ လိုအပ္ခ်က္ေတြအမ်ားၾကီးနဲ႔ ၾကံဳၾကိဳက္ လာၾကရပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အသိသာဆံုးကေတာ့ လူတန္းစားကြာဟမႈ ျပႆနာပါ။ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ မိသားစု၀င္ေတြနဲ႔ အာဏာပိုင္ေတြ အေပၚ မွီျပီး စီးပြားေရးလုပ္တဲ့ အသိုင္းအ၀ိုင္းေတြရဲ႕ သားသမီးေတြ အေဆြအမ်ိဳးေတြ နဲ႔ သာမန္ ၀န္ထမ္း သားသမီးေတြ လက္လုပ္လက္စား သားသမီးေတြဟာ ပတ္၀န္းက်င္ အ၀န္းအ၀ိုင္းတစ္ခုထဲမွာ အခြင့္အေရးေတြ အေျခအေနေတြ သိသိသာသာ ကြာျခားလာပါတယ္။ အဲဒီအျပင္ သာမန္ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ တင္းက်ပ္ လြန္း တဲ့ ေက်ာင္းစည္းကမ္းေတြက အဲဒီ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ အေပါင္းအပါ တစ္စုအတြက္ေတာ့ ဘာ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒမွ မရွိသလို ျဖစ္ေနတဲ့ အခါ ေက်ာင္းသားနဲ႔ ပညာေရး အာဏာပိုင္ ေတြၾကားမွာ ျပႆနာေတြ ရွိလာပါတယ္။

ပိုဆိုးလာတာကေတာ့ ေက်ာင္းတြင္းမွာ ပန္းခ်ီျပပြဲ၊ ကာတြန္းျပပြဲ၊ အေပ်ာ္ထမ္း ကဗ်ာ စာအုပ္ ထုတ္ခြင့္ေတြ၊ တိုင္းရင္းသား ရိုးရာ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနား ေပ်ာ္ပြဲ ရႊင္ပြဲ ေတြ၊ လုပ္ခြင့္ မေပးေတာ့ပါဘူး။ ျပီးေတာ့ သင္ၾကားေရးထဲမွာ အက်ဳံး၀င္တဲ့ ေလ့လာေရးခရီး (Excursion) ထြက္တဲ့ အစီအစဥ္ေတြကိုေတာင္ ကန႔္႔သတ္ လိုက္ပါတယ္။ အခ်ဳပ္အထိန္း ခံ၀န္ခ်က္ေတြ အမ်ားၾကီးကို ကတိေပး လက္မွတ္ထိုးရတာေတာင္ အဖြဲ႔တိုင္းကို ခြင့္မျပဳ ပါဘူး။ အဆိုးဆံုးကေတာ့ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူကိစၥ သိပ္ ထြန္းကားလာတာပါပဲ။ တကယ္ ရိုးသားၾကိဳးစားတဲ့ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူ အမ်ားစုဟာ ေငြေၾကးခ်မ္းသာတဲ့ သူေတြ မဟုတ္ၾကပါဘူး။ အဲဒီအခါ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိတဲ့ ဆရာဆရာမတခ်ိဳ႕က ေက်ာင္းသား ေတြကို အရည္အေသြးနဲ႔ မဆံုးျဖတ္ဘဲ အဂတိလိုက္စားတဲ့အတြက္ ပညာထူးခၽြန္ပါလွ်က္နဲ႔ နစ္နာသြားရတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ အမ်ားၾကီး ရွိလာပါတယ္။ ဒါေတြအားလံုးဟာ ေက်ာင္းသား အခြင့္အေရး ဆံုးရႈံးရမႈေတြျဖစ္တဲ့အျပင္ လူ႔စြမ္းအား အရင္းအျမစ္ေတြကိုပါ ထိခိုက္လာတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

၁၉၉၆ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလမွာေတာ့ ရွစ္ေလးလံုး အေရးေတာ္ပံု အစတုန္းကလိုပဲ အင္းစိန္ျမိဳ႔နယ္၊ ေစာ္ဘြားၾကီးကုန္းက စားေသာက္ဆိုင္မွာ သြားစားတဲ့ စက္မႈတကၠသိုလ္က ေက်ာင္းသား တစ္စု နဲ႔ စည္ပင္ရဲ တခ်ိဳ႕ ျပႆနာျဖစ္ရာက ေက်ာင္းသားေတြကို ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္သြားျပီး မတရားသျဖင့္ ရိုက္ႏွက္တာကေန အေၾကာင္းျပဳျပီးေတာ့ ေက်ာင္းသား ဆႏၵျပ လႈပ္ရွားမႈ ထပ္ျဖစ္ခဲ့ရေတာ့တာပါပဲ။ ေက်ာင္းသားေတြက စည္ပင္ရဲ ရဲ႕ မတရားမႈကို တရား၀င္ ေဖၚထုတ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုတာမရ တဲ့ အတြက္ ဒီဇင္ဘာ၂ရက္ေန႔မွာ လႈပ္ရွားမႈၾကီး စျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီေနာက္ ပဲခူး ေမာ္လျမိဳင္ ဘားအံ မံုရြာ မေကြး တကၠသိုလ္ေတြကိုပါ လႈပ္ရွားမႈေတြ ပ်ံ႕သြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီဇင္ဘာလ ၆ရက္ေန႔မွာေတာ့ စစ္အစိုးရရဲ႕ ထံုးစံအတိုင္း ရန္ကုန္မွာ စစ္တပ္နဲ႔ လံုထိန္းေပါင္းျပီး အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းတဲ့အတြက္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ ျပိဳကြဲသြားခဲ့ရပါတယ္။ ေက်ာင္းသားတခ်ိဳ႕ အဖမ္းခံရတာမ်ိဳး ထပ္ျဖစ္ ခဲ့ျပီး ေက်ာင္းသား တခ်ိဳ႕ ေတာခိုသြား ၾက ရပါတယ္။ တကၠသိုလ္ေတြ အားလံုးကိုလည္း ပိတ္ပစ္လိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ ရသင့္တဲ့ အခြင့္အေရးေတြကေတာ့ ဒီေန႔ထက္ထိ မရခဲ့ပါဘူး။ ေတာင္းဆိုပိုင္ခြင့္ မရွိ သလို ေတာင္းဆိုေပးမယ့္သူလည္း မရွိပါဘူး။ အဲဒါကပဲ အဓိက ျပႆနာလို႔ ဆိုရမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ပဲ ၉၆ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈမွာ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ အေရးကိစၥကို ေျဖရွင္းဖို႔ ေက်ာင္းသား သမဂၢဖြဲ႔ခြင့္ကို အဓိက ထား ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

၂၀၀၆ခုႏွစ္မွာေတာ့ အာဏာပိုင္ေတြက တကၠသိုလ္က ေက်ာင္းသားေတြြကိုေရာ ဆရာေတြကိုပါ သူတို႔ရဲ႕ လက္ေ၀ခံျဖစ္တဲ့ ၾကံ႔ဖြံ႔အဖြဲ႔ထဲကို၀င္ဖို႔ နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ဖိအား ေပးလာပါတယ္။ ၾကံ႔ဖြံ႔ အသင္း၀င္သူေတြကို သိသိသာသာ အခြင့္အေရးေပးျပီး အသင္း မ၀င္သူမ်ားကိုေတာ့ ရသင့္တဲ့ အခြင့္အေရးေတြကိုေတာင္ မရေအာင္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေနွာက္ယွက္ပါတယ္။ ဒါဟာ ေသြးခြဲ အုပ္ခ်ဳပ္တာ တမ်ိဳးပါပဲ။ ဒါေတြေၾကာင့္ပဲ အရည္ အေသြး မရွိတဲ့သူေတြက ေနရာရေနျပီး အရည္အေသြးရွိသူေတြ ေနရာမရတဲ့ ျပႆနာေတြ ရွိလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း တကၠသိုလ္ေတြမွာ ပညာေရးစနစ္နဲ႔ ေက်ာင္းသား အရည္အေသြးေတြ က်ဆင္းလာရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အာဏာပိုင္ေတြဟာ ႏိုင္ငံအတြက္ အေရးပါလွတဲ့ တကၠသိုလ္ ပညာေရးကို ပံ့ပိုး ရာမွာ အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏိုင္ငံ ေလာက္ေတာင္ ပံ့ပိုးမေပးတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။

ထိုင္းႏိုင္ငံကေတာ့ ေလာေလာဆယ္မွာ စီးပြားေရးမွာ ေအာင္ျမင္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္တာမို႔ တကၠသိုလ္တက္တဲ့ ေက်ာင္းသားတိုင္း ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္ သံုးႏိုင္ၾက ပါတယ္။ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္ မသံုးရင္လည္း ေစ်း သက္သာလွတဲ့ လိုင္းကားေတြကို ေခ်ာင္ေခ်ာင္ခ်ိခ်ိ စီးႏိုင္ပါတယ္။

ထိုင္းႏိုင္ငံက ၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္ရဲ႕ အေျခခံလစာက ဘတ္ ၇၀၀၀ ရွိတဲ့အခ်ိန္မွာ ေက်ာင္းသြားဖို႔ လိုင္းကားခက ေနတဲ့ေနရာ အနီးအေ၀းေပၚ မူတည္ျပီး အနည္းဆံုး ၁၀ဘတ္ကေန အမ်ားဆံုး ဘတ္၃၀ထိပဲ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအျပင္ ေက်ာင္း စားေသာက္ တန္းမွာ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ အရသာရွိတဲ့ အစားအေသာက္ ေတြကို ေစ်းအမ်ားဆံုး ၁၅ဘတ္ေပးရင္ အ၀ စားရပါတယ္။ ျပီးေတာ့ စာသင္ခန္း တစ္ခန္းမွာ လူအေယာက္ ၃၀ အမ်ားဆံုးရွိျပီး ေက်ာင္းသားေတြက လက္မခံ ဘူး လို႔ ေတာင္းဆိုလာရင္ အဆင္ေျပေအာင္ စီစဥ္ေပးရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားေတြအေနနဲ႔ အပူအပင္ မရွိဘဲ ပညာရဖို႔ တစ္ခုတည္းပဲ အာရံုစိုက္ရပါတယ္။

အဲဒီအျပင္ ေက်ာင္းေတြမွာ စာၾကည့္တိုက္ နဲ႔ အင္တာနက္ကို အလံုအေလာက္ ေပါေပါ မ်ားမ်ား စီစဥ္ ေပးထား ပါတယ္။

ေက်ာင္းသားေတြအေနနဲ႔ သင္ခန္းစာေတြ သင္ၾကားရာမွာလည္း အင္တာနက္နဲ႔ စာၾကည့္တိုက္ကို အားျပဳရတဲ့ သုေတသနစာတမ္း တင္ရတာေတြ စာတမ္းဖတ္ရတာေတြ၊ လြတ္လပ္တဲ့ ပညာေရးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ နဲ႔အတူ ေက်ာင္းသားကိုယ္တိုင္ ခရီးသြားျပီး ေလ့လာျပဳစုရတဲ့ သုေတသနေတြကို အတန္း အလိုက္ လုပ္ၾကရပါတယ္။

အဲဒီအတြက္ ေငြေၾကးကုန္က်မႈ စရိတ္စကေတြကိုလည္း ေက်ာင္းက အေသးစိတ္ ပံ့ပိုးေပးပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ တကၠသိုလ္ေတြက စာေတာ္တဲ့သူေတြအတြက္ ပညာသင္ဆုေတြ ေထာက္ပံ့ေၾကးေပးတဲ့ အစီအစဥ္ေတြရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ ခုဆိုရင္ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ တကၠသိုလ္ေတြဟာ အစိုးရပိုင္ေတြေရာ ပုဂၢလိကပိုင္ေတြပါ တေျပးညီ တိုးတက္ျပီး စာေတာ္တဲ့ ေက်ာင္းသား အေရအတြက္ မ်ားလာတာမို႔ ႏိုင္ငံတကာမွာ ေက်ာင္းသြားတက္ဖို႔ ပညာသင္ဆု ရတဲ့သူ ေတြ အမ်ားၾကီး ရွိေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ေနာင္တခ်ိန္မွာ တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ရမယ့္ လူငယ္ေတြရဲ႕ အရည္အေသြး ေတာက္ေျပာင္ ေကာင္းမြန္ဖို႔ဟာ လက္ရွိအုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ အစိုးရမင္းမ်ားရဲ႕ ေစတနာနဲ႔ ပံ့ပိုးေပးမႈ အေပၚမွာ အမ်ားၾကီး မူတည္ေနတာပါ။ တကယ္က ျမန္မာေတြဟာ ဘယ္တုန္း က မွ မညံ့ခဲ့ၾကပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ဲ့ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ လူငယ္အမ်ားစုဟာ Academic Freedom လို ပညာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ မရွိမႈနဲ႔ နည္းပညာပိုင္းမွာ ခ်ိဳ႕တဲ့ရမႈေတြေၾကာင့္ ပညာေရး မွာ ေနာက္က် ညံ့ဖ်င္း ေနၾကရပါျပီ။ အဲဒီအတြက္ အဓိက တာ၀န္အရွိဆံုး ကလည္း ႏုိင္ငံရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အစိုးရမ်ားသာ ျဖစ္ပါတယ္္။

ေမျငိမ္း