ျမန္မာ့ပညာေရးနဲ႔ တတိယလိႈင္း

ျမန္မာႏို္င္ငံရဲ႕ ပညာေရးထဲမွာ စက္မႈပညာသင္ၾကားႏိုင္မႈ မရွိေသးရံုသာမကဘဲ အိမ္တြင္းလက္မႈပညာ အဆင့္ ေလာက္ကိုေတာင္ ေသေသခ်ာခ်ာ သင္ၾကားေပးတာမ်ိဳး မရွိေသးပါဘူး၊။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏို္င္ငံရဲ႕ လက္ရွိ အာဏာပိုင္ေတြကေတာ့ “စက္မႈစြမ္းအား ေခတ္ေက်ာ္လႊား” “ထုတ္ကုန္ႏွစ္ဆ တိုးျမွင့္ၾက” ဆိုတဲ့ ေဆာင္ပုဒ္ ေတြကို က်ယ္က်ယ္ ေလာင္ေလာင္ ေၾကြးေက်ာ္ေနၾကပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ အဲဒီ ေဆာင္ပုဒ္မွာပါတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ိဳးကို အေနာက္ဥေရာပႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အေမရိကန္ႏို္င္ငံ ေတြမွာ ၁၈၈၀မတိုင္မီ ကာလေတြေလာက္ကတည္းက ေတာက္ေလွ်ာက္ စနစ္တက် အေကာင္အထည္ ေဖၚခဲ့တာပါ။ တိုးတက္မႈအရာမွာ အေနာက္ႏို္င္ငံေတြထက္ ေနာက္က်ပါတယ္ဆိုတဲ့ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကေတာင္ ၁၈ရ၀ေလာက္မွာစျပီး စက္မႈပညာဘက္ကို အားေပးတည္ေဆာက္ခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ႏွစ္ေပါင္း တရာေလာက္ ေနာက္က်ေနျပီျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့ အခု ေၾကြးေက်ာ္ေနတဲ့ ေဆာင္ပုဒ္ေတြအတိုင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ရင္ေတာင္မွပဲ မ်က္ေမွာက္ အိုင္တီနည္းပညာေခတ္နဲ႔ေတာ့ ေတာ္ေတာ့ကို အလွမ္း ေ၀းေနေသးတယ္လို႔ ဆိုရမွာျဖစ္ပါတယ္။

အနာဂတ္၀ါဒီပညာရွင္ စာေရးဆရာ Alvin Toffler က ၁၉၈၀ခုႏွစ္တုန္းက ထုတ္ေ၀ခဲ့တဲ့ The Third Wave ဆိုတဲ့ စာအုပ္ထဲမွာ ကမၻာ့တိုးတက္မႈျဖစ္စဥ္ေတြကို လိႈင္းလံုးေတြနဲ႔ ထင္ဟပ္ေဖၚျပခဲ့ ပါတယ္။ Toffler က ကမၻာ့ျဖစ္စဥ္ေတြမွာ စိုက္ပ်ိဳးေရးေခတ္၊ စက္မႈ ေတာ္လွန္ေရးေခတ္၊ နည္းပညာေခတ္ ဆိုျပီး လိႈင္းလံုးၾကီး သံုးလံုးရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီ ျဖစ္စဥ္ေတြက လိႈင္းလံုးေတြလို ဆင့္ကဲဆင့္ကဲ စဥ္ဆက္မျပတ္ ျဖစ္သြားတာလို႔ ဆိုပါတယ္။ အခု မ်က္ေမွာက္ေခတ္ဟာ တတိယလိႈင္းျဖစ္တဲ့ နည္းပညာေခတ္ ပါ။ သူ႔ အဆိုအရေတာ့ လိႈင္းလံုးတလံုးနဲ႔တလံုးရဲ႕ အေျပာင္းအလဲေတြဟာ ပညာေပၚမွာသာ အေျခခံျပီးေတာ့ပဲ ေျပာင္းလဲသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပညာရပ္ေတြ ပိုအားေကာင္းလာ ပိုဆန္းသစ္လာရာက ေန ကမၻာဟာ ပို ပိုျပီး တိုးတက္လာရတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလိႈင္းလံုးေတြကို အမီ လိုက္ႏိုင္ မွသာ ေခတ္ကို၊ ကမၻာၾကီး ကို အမီလိုက္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏို္င္ငံကေတာ့ စိုက္ပ်ိဳးေရးေခတ္ကိုေတာင္မွပဲ စက္မႈလယ္ယာအျဖစ္ ေအာင္ေအာင္ ျမင္ျမင္ မေျပာင္းလဲ ႏိုင္ေသးတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီအျပင္ စက္မႈက႑ကိုလည္း ႏို္င္ႏိုင္နင္းနင္း မေဖၚေဆာင္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ အဲဒီအျပင္ ကုန္ေခ်ာပစၥည္း ထုတ္လုပ္ေရးေတြအတြက္ တိုးတက္ေကာင္းမြန္တဲ့ စက္ပစၥည္းေတြ ခုထိ မသံုးႏိုင္ေသးပါဘူး။ Information Technology ကို ထိထိမိမိ သံုးႏိုင္စြမ္းလည္း မရွိေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏို္င္ငံဟာ ပထမလိႈင္းထဲကေနေတာင္ မေက်ာ္လႊားႏိုင္ေသးဘူးလို႔ ဆိုရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အစိုးရရဲ႕ တရား၀င္စစ္တမ္းအရ ၁၉၈၈မတိုင္ခင္အထိကို စက္မႈ နည္းပညာသင္ ေက်ာင္းသား အေရအတြက္ဟာ အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏိုင္ငံနဲ႔ ယွဥ္ရင္ေတာင္မွ ၁၆ဆ နည္းေနခဲ့ေသးတာပါ။ ဒါေပမဲ့ အခု ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ တႏွစ္ကို စက္မႈ ပညာရွင္ အင္ဂ်င္နီယာ၅၀၀၀ေက်ာ္ ေမြးထုတ္ေပးေနတယ္လို႔ သိပၸံနဲ႔နည္းပညာ၀န္ၾကီး ဦးေသာင္းက ေျပာပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ထည့္ေျပာရမယ့္ အခ်က္ကေတာ့ အဲဒီ အင္ဂ်င္နီယာ ဘြဲ႔ရေတြဟာ တကယ္တတ္တဲ့ ပညာရွင္ေတြ ျဖစ္မလာဘူး ဆိုတာပါပဲ။

ေက်ာင္းသားေတြဟာ သင္ေထာက္ကူ ပစၥည္းခ်ိဳ႕တဲ့မႈေတြနဲ႔ နည္းပညာခ်ိဳ႕တဲ့မႈေတြေၾကာင့္ အရည္အခ်င္း မျပည့္မီဘဲ ျဖစ္ေနရတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အင္ဂ်င္နီယာအေနနဲ႔ ျပည္ပမွာ အလုပ္ ထြက္လုပ္တဲ့အခါမွာ အတတ္ပညာပိုင္းအရ အခက္အခဲေတြ အမ်ားၾကီး ရင္ဆိုင္ၾကရပါတယ္။ အဲဒီ အက်ိဳးဆက္ကေတာ့ ျမန္မာ ပညာတတ္ေတြကို ျပည္ပက အထင္ေသးသြားတာပါပဲ။ အဲဒီအခါ ေနရာေကာင္း အလုပ္ေကာင္းရဖို႔ အခြင့္အေရးေတြကိုလည္း လက္လြတ္ ဆံုးရႈံး သြားၾကရပါတယ္။ ဒါဟာ အမ်ိဳးသားေရးထိေအာင္ ေရာက္သြားတဲ့ သိပ္ၾကီးမားတဲ့ ဆံုးရႈံးမႈၾကီးပါပဲ။

စကာၤပူႏိုင္ငံကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္၂၀-၀န္းက်င္ေလာက္ကမွ စက္မႈထြန္းကားဖို႔ကို ဦးတည္ရာကေန သတင္း အခ်က္အလက္ နည္းပညာဘက္ကို ရုတ္တရက္ ခုန္ကူးပစ္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ စကၤာပူအစိုးရက ရံုးဌာနေတြ အပါအ၀င္ လူထုအသံုးျပဳတဲ့ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာပါ ေခတ္မီ အီလက္ထေရာနစ္ စက္ပစၥည္းေတြကို မျဖစ္မေန သံုးရေအာင္ လုပ္ပစ္လိုက္ျပီး ေခတ္ေျပာင္း ေတာ္လွန္ေရးဆန္ဆန္ ကူးေျပာင္းခဲ့တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ပဲ ျပည္သူလူထုအေနနဲ႔ သိပၸံနဲ႔နည္းပညာဆိုင္ရာေတြကို မျဖစ္မေန ရင္ဆိုင္ သင္ယူရေတာ့တာမို႔ ဒီေန႔ အိုင္တီနည္းပညာေခတ္ကို အမီလိုက္ျပီးသား ျဖစ္သြားရ ေတာ့တာပါပဲ။ ပညာေရွ႔သြားစနစ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ အဲလိုျဖစ္ဖို႔အတြက္ စကၤာပူႏို္င္ငံဟာ အခက္အခဲေတြ အမ်ားၾကီးၾကားကေန အဆင့္ျမင့္ပညာေရးနဲ႔ စက္မႈ ပညာရပ္ ေတြ သင္ၾကားေရးကို အရွိန္အဟုန္ျပင္းျပင္းနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရတာပါ။ အဲဒါဟာ စကၤာပူႏို္င္ငံကို ေရွ႕တန္းႏိုင္ငံအျဖစ္ အျမန္ဆံုးေရာက္ေစတဲ့ ေသာ့ခ်က္လို႔ ဆိုရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ခုေတာ့ စကၤာပူကၽြန္းႏို္င္ငံ ေလးက အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ အဖြံ႔ျဖိဳး အတိုးတက္ဆံုး စာရင္း၀င္ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနပါျပီ။

ခုဆိုရင္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြက ပညာရွင္အေျမာက္အမ်ားဟာ စကၤာပူႏို္င္ငံကို အားကိုးျပီး အလုပ္လုပ္ ေနၾကရ ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ပညာရွင္ေတြအတြက္ သင့္ေတာ္တဲ့ အလုပ္ေတြ၊ ဆက္ျပီး ဆည္းပူးစရာ ပညာရပ္ေတြ၊ ရွိေနတာမို႔လို႔ စကၤာပူႏို္င္ငံဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံအပါအ၀င္ အိမ္နီးခ်င္းႏို္င္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ားက ပညာရွင္ေတြကို လက္၀ယ္ရထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ စကၤာပူႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ဆက္လက္ တိုးတက္ ထြန္းကားဦးမယ့္ အခြင့္ အလမ္း ေတြပါပဲ။

ျမန္မာႏို္င္ငံရဲ႕ ပညာေရးကေတာ့ လက္ေတြ႔က်တဲ့ အတတ္ပညာမ်ိဳးကို မေပးႏို္င္တဲ့အျပင္ ေကာင္းမြန္တဲ့ သက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း အလုပ္မ်ိဳးကိုလည္း မေပးႏိုင္ပါဘူး။ သင္ယူ တတ္ေျမာက္လာခဲ့တဲ့ ပညာေရးက လက္ေတြ႔ အသံုးမခ်ႏို္င္တဲ့အျပင္ ဆက္လက္ ဆည္းပူးစရာလမ္းလည္း မရွိေတာ့တာေၾကာင့္ ပညာကို လိုလား ျပီး ႏို္င္ငံအတြက္ အေကာင္းဆံုး အလုပ္အေကၽြးျပဳခ်င္သူေတြဟာ ျမန္မာႏို္င္ငံထဲမွာ လမ္းစ ေပ်ာက္ေနၾကရ ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏို္င္ငံရဲ႕ စည္းရိုးကို ေက်ာ္ထြက္လိုက္ရင္ေတာ့ ပညာရွင္ျဖစ္ဖို႔ ၾကိဳးစားေနသူေတြ အတြက္ေရာ၊ အလုပ္ေကာင္းေကာင္းရဖို႔အတြက္ေရာ အခြင့္အလမ္းေတြဟာ အိမ္နီးခ်င္းႏို္င္ငံေတြမွာ ရႏိုင္ ေနၾကပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပဲ စကၤာပူႏို္င္ငံလို မေလးရွားႏိုင္ငံလို ပညာရွင္ေတြကို ေမြးယူစုေဆာင္းျပီး ႏို္င္ငံ တိုးတက္ေရးအတြက္ အားတက္သေရာ လုပ္ေနၾကတဲ့ အိမ္နီးခ်င္းႏို္င္ငံေတြဆီကို ျမန္မာႏို္င္ငံထဲက တကယ့္ ပညာရွင္ေတြ ပညာသင္ေတြ ေရာက္သြားၾကရတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို ဦးေႏွာက္ယိုစီးမႈ Brain drain လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာႏို္င္ငံအတြက္ ၾကီးမားတဲ့ ဆံုးရႈံးမႈၾကီး ယိုေပါက္ၾကီးပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ပညာရွင္ေတြ ျဖစ္လာျပီးမွ ကိုယ့္ႏို္င္ငံထဲမွာကလည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္စရာ ေနရာမရွိတဲ့အခါ ကိုယ္သင္ယူထားရတဲ့ ပညာနဲ႔ ထိုက္တန္တဲ့ အလုပ္တေနရာ အတြက္ ျပည္ပကိုပဲ အားကိုးၾကရေတာ့တာပါ။

တကယ္တမ္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ကမၻာနဲ႔အမီ ရင္ေပါင္တန္းႏိုင္ဖို႔ တတိယလိႈင္းကို အမီလိုက္ႏိုင္ဖို႔ဆိုရင္ေတာ့ သိပၸံနဲ႔နည္းပညာဘက္ကို စကၤာပူႏို္င္ငံလို အလ်င္အျမန္ ခုန္ကူးလိုက္ႏိုင္မွပဲ ျဖစ္မွာပါ။ အဲဒီအတြက္ အဓိက လိုအပ္ခ်က္ကေတာ့ အာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ႔ အိုင္တီ နည္းပညာကို ျပည္သူတရပ္လံုး အသံုးခ်ႏိုင္ေအာင္ လက္ေတြ႔က်က် အားေပး ပံ့ပိုး ေပးဖို႔ပါပဲ။ ဒါဟာ ႏိုင္ငံတိုးတက္ေရးအတြက္ တကယ္ လိုအပ္တဲ့ အမ်ိဳးသား ပညာေရးကို ထူေထာင္ေပးတာနဲ႔လည္း အတူတူပဲျဖစ္ပါတယ္။

ေမျငိမ္း(ဧျပီ၊၂၀၀၇)

သက္ေမြးပညာေရး

ကေလးေတြအတြက္ သက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း အတတ္ပညာေတြ သင္ေပးတာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ပညာေရးဌာနက အေျခခံပညာေက်ာင္းေတြမွာ ၂၀၀၇-၂၀၀၈ ပညာသင္ႏွစ္က စျပီး အိမ္တြင္းမႈပညာ သက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ပညာ ေတြကို စနစ္တက် သင္ေပးရမယ္လို႔ ေျပာလာပါျပီ။ တကယ္ေတာ့ အတန္း အခ်ိန္ စာရင္းထဲမွာက အိမ္တြင္းမႈဆိုတဲ့အခ်ိန္ဆိုတာ ပါျပီးသားပါ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီအခ်ိန္ေတြ မွာ ကေလးေတြက စကားေျပာတဲ့လူေျပာ၊ ကစားတဲ့လူက ကစားနဲ႔သာ ေနေနၾကရ ပါတယ္။ ဆရာ ဆရာမေတြအတြက္လည္း အဲဒီအခ်ိန္က သူတို႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ခ်ိန္ေတြ လိုပါပဲ။

ဒါေပမဲ့ဲ့ တခ်ိဳ႕ေက်ာင္းေတြမွာေတာ့ အိမ္တြင္းမႈခ်ိန္မွာ မိန္းကေလးေတြကို အသုပ္သုပ္ နည္း၊ အပ္ခ်ဳပ္ နည္းေတြ သင္ေပးပါတယ္။ ေယာက်္ားေလးေတြကေတာ့ ေျပးလႊား ကစားတာပဲ ရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အစဥ္အလာ ယံုၾကည္မႈအရလည္း အိမ္တြင္းမႈအတတ္ ဆိုတာက ေယာက်္ားေလး နဲ႔ မဆိုင္ဘူး၊ မိန္းကေလးနဲ႔သာ သက္ဆိုင္ တယ္လို႔ သတ္မွတ္တာမ်ိဳး ရွိတာေၾကာင့္ ေယာက်္ားေလးေတြအတြက္ အိမ္တြင္းမႈအခ်ိန္မွာ အသံုး၀င္တဲ့ သင္ခန္းစာမ်ိဳးေတြ သင္ခြင့္ မရၾကပါဘူး။ ျပီးေတာ့ ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ပညာေရးထဲမွာ အိမ္တြင္းမႈပညာ ဆိုတာ ကလည္း စနစ္တက်သင္ေပးတဲ့ ပညာရပ္မဟုတ္သလို သက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းပညာတို႔ စက္မႈလက္မႈပညာ ဆိုတာေတြကေတာ့ ၾကားေတာင္ မၾကားဖူးတဲ့ ပညာရပ္ေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေက်ာင္းပညာေရးအခ်ိန္ဇယားထဲက အိမ္တြင္းမႈအခ်ိန္နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ရန္ကုန္ျမိဳ႕၊ ဗိုလ္တေထာင္ ျမိဳ႔နယ္ က ဆယ္တန္းေက်ာင္းသူေလးတစ္ေယာက္ကေတာ့ ခုလို ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

"အိမ္တြင္းမႈအခ်ိန္မွာ တခါတေလေတာ့ သမီးတို႔ လက္ဘက္သုပ္ျပိဳင္ပြဲတို႔ ဘာတို႔ လုပ္ဖူး ပါတယ္။ ဘာမွမလုပ္ပဲ ထိုင္ထိုင္ေနရတာေတာ့ မ်ားပါတယ္။ မိန္းကေလးသီးသန္႔ ေက်ာင္းေတြကေတာ့ အိမ္တြင္းမႈခ်ိန္မွာ အပ္ခ်ဳပ္သင္တာတို႔ ဇာထိုးပန္းထိုးသင္တာတို႔ လုပ္ေပးတယ္။ တကယ္တတ္ ေအာင္ ေသေသခ်ာခ်ာ သင္ေပးတာမ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ေယာက်္ားေလးေတြကေတာ့ ဘာမွ မသင္ရဘူး၊ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ေလ်ာက္ေဆာ့ေနတာပဲ..."

ထိုင္းႏိုင္ငံမွာကေတာ့ အိမ္တြင္းမႈအခ်ိန္ဆိုတာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြကိုယ္တိုင္ အႏုပညာေတြ လက္မႈ ပညာေတြကို ဆရာဆရာမေတြရဲ႔ ကူညီပံ့ပိုးမႈနဲ႔ ဖန္တီးၾကတဲ့ အခ်ိန္ပါ။ ကေလးေတြဟာ စာရြက္ေတြ ေကာ္ေတြ ေဆးေရာင္စံုေတြ ဂ်ာနယ္ စာေစာင္ေတြထဲက ျဖတ္ေတာက္ထားတဲ့ ရုပ္ပံုေတြနဲ႔ သူတို႔နားမွာ အလြယ္တကူ ရွိေနတဲ့ ပစၥည္းေလးေတြကိုသံုးျပီး သူတို႔ စိတ္ကူးတည့္ရာ ပစၥည္း အသစ္ေလးေတြ အျဖစ္ ဖန္တီးၾကပါတယ္။ ဥပမာေျပာျပ ရရင္ ေသာက္ျပီးသား ပလပ္စတစ္ႏို႔ဗူး အခြံေလးကို လႊင့္မပစ္ေစဘဲနဲ႔ ႏို႔ဗူးရွည္ရွည္ေလးရဲ႕ တံဆိပ္စကၠဴပတ္ကို ခြာလိုက္ပါ တယ္။ ျပီးေတာ့မွ အဲဒီ ႏို႔ဗူးရဲ႕ က်န္ခဲ့တဲ့ ကိုယ္ထည္ အျဖဴေပၚမွာ ေဆးေရာင္စံုျခယ္တာတို႔ ရုပ္ပံုေလးေတြ စတစ္ကာေလး ေတြသံုးျပီး ကပ္တာတို႔ကို ကေလးေတြ ၾကိဳက္သလို လုပ္ေစပါတယ္။ ျပီးသြားတဲ့ အခါမွာေတာ့ ႏို႔ဗူးေဟာင္းေလး ဟာ ခဲတံစိုက္ဗူး လွလွေလး ျဖစ္သြားပါေတာ့တယ္။ အဲဒီအတြက္ ကုန္က်စရိတ္လည္း ဘယ္ေလာက္မွမရွိဘဲ ကေလးေတြဟာ စြန္႔ပစၥည္းကေန ေနာက္ထပ္ အသံုး၀င္တဲ့ ပစၥည္းအသစ္တခုခု ဖန္တီးလို႔ရတယ္ဆိုတာကို သိသြားပါတယ္။ အဲလိုပဲ တျခား မုန္႔ဗူးေလးေတြ ေရခဲမုန္႔ ခြက္ ကေလးေတြကိုပါ တခုခု ျပန္လုပ္ဖို႔ စဥ္းစားတတ္ သြားၾကပါတယ္။

ထိုင္းႏိုင္ငံ ပညာေရးထဲမွာ အဲလို လက္မႈပညာ သင္ၾကားမႈမ်ိဳးကို အတန္းလိုက္ အသက္အရြယ္အလိုက္ တတန္းခ်င္း အဆင့္ျမွင့္ျပီး သင္ယူသြားၾကရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႕ အမွတ္တရပစၥည္း ေရာင္းတဲ့ ဆိုင္ေလးေတြမွာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြ တီထြင္ဖန္တီးထားတဲ့ လက္မႈအႏုပညာ ပစၥည္းေတြ ေရာင္းေနတာ၊ တခါတေလ ႏိုင္ငံျခားသားေတြအလာမ်ားတဲ့ ညေစ်းတန္းေတြ တနဂၤေႏြေစ်းေတြမွာ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြကိုယ္တိုင္ သူတို႔ဖန္တီးထားတဲ့ လက္မႈပစၥည္းေလးေတြ ဆိုင္ခင္းျပီး ေပ်ာ္ေပ်ာ္ ပါးပါး ေရာင္းခ်ေနၾကတာကို ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာလည္း တကယ့္ ႏိုင္ငံၾကီးေတြမွာလိုပဲ ေစ်းေရာင္း တာဟာ ရွက္စရာ သိမ္ငယ္တဲ့အလုပ္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါဟာ ေက်ာင္းကေပးလိုက္တဲ့ လက္ေတြ႔အသံုးခ်ႏိုင္တဲ့ သက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း အတတ္ပညာေတြလည္း ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

သက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းပညာတို႔ စက္မႈလက္မႈပညာတို႔ကို အေလးထားသင္ေပးတာနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ ကေတာ့ အထူးပဲ အတုယူစရာ ေကာင္းလွပါတယ္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံဟာ သူ႔ႏိုင္ငံ ထူေထာင္ေရး အတြက္ ၁၈၈၀ ခုႏွစ္မွာ တိုက်ဳိ စက္မႈလက္မႈေက်ာင္းကို စဖြင့္ရာကေန စက္မႈလက္မႈ ပညာရွင္ေတြကို အရင္ဆံုး ေမြးထုတ္ လိုက္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့မွ အဲဒီ ပညာရွင္ေတြကပဲ တာ၀န္ယူျပီးေတာ့ ႏိုင္ငံအတြက္ လိုအပ္တဲ့ စက္မႈလုပ္ငန္း ေတြ စက္ရံုေတြေဆာက္လုပ္ျပီး ႏိုင္ငံဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရး ကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾက တာပါ။ ပညာက ဦးေဆာင္သြားတဲ့ ပညာေရွ႔သြားစနစ္ပါ။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ၁၈၉၃ခုႏွစ္မွာ ဂ်ပန္ ပညာေရး ၀န္ၾကီး 'Kono Togama' ေျပာခဲ့တဲ့ စကားက မွတ္သားစရာပါပဲ။

ျပည္သူေတြရဲ႕ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းပညာ ဗဟုသုတနဲ႔ ကၽြမ္းက်င္မႈေတြဟာ တမ်ိဳးသားလံုး ခ်မ္းသာေရးနဲ႔ တိုင္းျပည္ တိုးတက္ေရးေတြအတြက္ အလြယ္တကူ မျမင္ႏိုင္ နားလည္ မလြယ္ႏိုင္ တဲ့ ေနာက္ကြယ္က ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈတခု ျဖစ္တယ္၊ ဒါေၾကာင့္ သက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ပညာနဲ႔ ဗဟုသုတေတြကို ကၽြမ္းက်င္ေအာင္ ေထာက္ပံ့အားေပးတာဟာ တပ္မေတာ္သားေတြ ပ်ိဳးေထာင္ ေမြးထား သလိုပဲ ႏိုင္ငံရဲ႕လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ခံတပ္ တည္ေဆာက္ေနတာပဲ ျဖစ္ ပါတယ္....

လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ 

ျပည္သူလူထုပညာတတ္ဖို႔အတြက္ ဦးတည္ေဆာင္ရြက္တာဟာ ႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးနဲ႔ ကာကြယ္ေရးကိုပါ လုပ္ေဆာင္ျပီးသား ျဖစ္သြားတယ္လို႔ ဆိုလိုတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲလို ပညာေရးစနစ္ေၾကာင့္ပဲ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ ဟာ ကမၻာမွာ အဘက္ဘက္က ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္တဲ့ ႏိုင္ငံ တႏိုင္ငံအျဖစ္ ရပ္တည္ေနႏိုင္တာ လို႔ေတာင္ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ပညာေရးအာဏာပိုင္ေတြက သက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းပညာအတြက္ ထိထိေရာက္ေရာက္ အားေပး ပံ့ပိုးမႈ မရွိေသးဘူးဆိုေပမဲ့ သက္ဆိုင္ရာေက်ာင္းအလိုက္ ဆရာ ဆရာမေတြ က ေက်ာင္းသားေတြ အတြက္ ကိုယ္တတ္ႏိုင္သေလာက္ သက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ပညာေတြကို သင္ၾကားေပးသင့္ပါတယ္။ အနည္း ဆံုး ေတာ့ ေငြကုန္ေၾကးက် မမ်ားလွဘဲနဲ႔ အလြယ္တကူ လုပ္ႏိုင္တဲ့ လက္မႈအႏုပညာေတြကို စနစ္တက် သင္ၾကား ေလ့က်င့္ေပးႏို္င္ပါတယ္။ ဒါဟာ ကေလးေတြကို လက္မႈအတတ္ပညာတရပ္ကို သင္ေပးလိုက္ တာ သာမကဘဲ စဥ္းစားတီထြင္ဥာဏ္နဲ႔ ဖန္တီးလိုစိတ္ကို ပါ ေလ့က်င့္ေပးရာေရာက္ တာမို႔ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြ အတြက္ သိပ္ကို အက်ိဳး ရွိတာပါ။ ဒါဟာ တနည္းအားျဖင့္ေတာ့ ခုခ်ိန္မွာ အဘက္ဘက္က ဆုတ္ယုတ္လာေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္အတြက္ က်ားကန္ေပးႏိုင္ဖို႔ ခံတပ္တခုကို တႏိုင္တပိုင္ တည္ေဆာက္ ေပးရာလည္း ေရာက္တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

ေမျငိမ္း
ဧျပီ။၂၀၀၇။

ကေလးေတြအတြက္ ေႏြရာသီ

ခု လက္ရွိ အေနအထားမွာေတာ့ ျမန္မာႏို္င္ငံမွာလည္း ေႏြရာသီအားလပ္ရက္မွာ အဂၤလိပ္စာကို ဦးစားေပးတဲ့ ကိုယ္ပိုင္သင္တန္းေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဖြင့္လာတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ေငြေၾကး အတန္အသင့္ ေပးရတယ္ ဆိုေပမဲ့ဲ့ ၂၀၀၀ျပည့္ႏွစ္မတိုင္ခင္က ျမန္မာႏိုင္္ငံရဲ႕ အေနအထားလို တက္စရာ သင္တန္းေတာင္မွ မရွိတဲ့ အေျခေနမ်ိဳး မဟုတ္ေတာ့့တာကေတာ့ တိုးတက္လာတဲ့ လကၡဏာလို႔ ဆိုရမွာပါ။ အရင္ကေတာ့ အပိတ္အဆို႔ အမ်ိဳးမ်ိဳး အတားအဆီးအမ်ိဳးမ်ိဳးေတြၾကားမွာ ျပည္သူအမ်ားစုဟာ မ်က္ေစ့ ပိတ္ နားပိတ္ ရွိေနခဲ့ၾက တာပါ။ အခု ၂၀၀၀ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ကမၻာနဲ႔ ခ်ီျပီး ျဖစ္ေပၚတိုးတက္ေနတဲ့ ပညာေရး အရွိန္ေၾကာင့္ ျမန္မာႏို္င္ငံမွာလည္း အလိုက္သင့္ေတာ့ လိုက္ပါေျပာင္းလဲလာရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ အာဏာပိုင္ ေတြကိုယ္တိုင္က ပညာေခတ္ဆိုတာကို ေျပာလာရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ဲ့ ျပႆနာက ျမန္မာႏို္င္ငံရဲ႕ အာဏာပိုင္ေတြဟာ ပညာေရး စီမံကိန္း ေတြကို အေျပာအဆင့္ကေန လက္ေတြ႔အဆင့္ကို ေရာက္လာေအာင္ မလုပ္ေသး တာပါပဲ ။

ခုခ်ိန္မွာ ကမၻာ့ႏို္င္ငံအမ်ားစုက ပညာေရးကို အားသြန္ခြန္စိုက္ ထူေထာင္ေနခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏို္င္ငံမွာေတာ့ ပညာေရးဆိုင္ရာအသံုးစရိတ္ကို ဂ်ီဒီပီရဲ႕ ၁ရာခိုင္ႏႈန္းသာ သံုးတယ္လို႔ (၁၉၉၆-၉၇) ဘ႑ာေရး၊ စီးပြါးေရးႏွင့္ လူမႈေရးအေျခအေနမ်ားဆိုင္ရာအစီရင္ခံစာမွာ ေဖၚျပထားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေက်ာင္းပညာေရးဟာ နည္းပညာကအစ သင္ေထာက္ကူပစၥည္းေတြအဆံုး လိုအပ္ခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ ခ်ိဳ႕တဲ့ ယိုင္နဲ႔ေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အိမ္နီးခ်င္းျဖစ္တဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံဟာလည္း ပညာေရးအတြက္ကို ဂ်ီဒီပီရဲ႕ ၄ရာခိုင္ႏႈန္းပဲ သံုးတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ပညာေရးမွာ ႏိုင္ငံတကာကို ရင္ေပါင္တန္း လိုက္ႏိုင္ေအာင္ အားထုတ္ေနတာမ်ိဳးကိုေတာ့ အထင္အရွားေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေတာင္မွပဲ၊ ထိုင္းအစိုးရဟာ သတင္းေထာက္ ေတြရဲ႕ ေ၀ဖန္မႈကို ခံေနရပါေသးတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ပညာေရး ဆိုင္ရာ အသံုးစရိတ္ကို ဒ့ါထက္မက ပိုသံုးႏိုင္တယ္၊ ပိုသံုးသင့္တယ္လို႔ ေ၀ဖန္ ေထာက္ျပေနၾကပါတယ္။

ဥပမာ – ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႔ ထင္ရွားတဲ့ ျမိဳ႔ၾကီးတခ်ိဳ႕ရဲ႕ ေက်ာင္းတခ်ိဳ႕မွာ အဂၤလိပ္စာကို မူလတန္းအဆင့္ကတည္းက Native speakers ေတြက လာသင္ေပးတဲ့ အစီအစဥ္မ်ိဳးေတြ ရွိပါတယ္။ အဲလို အစီအစဥ္မ်ိဳးဟာ ႏိုင္ငံ တ၀ွမ္းလံုး လုပ္ႏို္င္ရင္ သိပ္ေကာင္းမယ့္ အစီအစဥ္မ်ိဳးပါ။ ဒါေပမဲ့ဲ့ ထိုင္းအစိုးရက တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာ အေနနဲ႔ လုပ္ေပးတာမ်ိဳး မရွိေသးပါဘူး။

ဒါေပမဲ့လို႔ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ အစိုးရေက်ာင္းေတြမွာေတာင္မွပဲ ေႏြရာသီမွာ ေက်ာင္းတက္ခ်င္သူေတြအတြက္ Summer school အေနနဲ႔ေတာ့ ဖြင့္ထားေပးပါတယ္။ အစိုးရေက်ာင္းမို႔ ခိုကပ္တာမ်ိဳးလည္း မရွိပါဘူး။ အဲဒီ အစိုးရေႏြရာသီေက်ာင္းေတြမွာလည္း ကိုယ္ပိုင္ ေႏြရာသီေက်ာင္းေတြမွာလို ပဲ ေက်ာင္းစာသင္ဖို႔ အဓိက ထားတာမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ ကေလးေတြအေနနဲ႔ ကစားရင္းကေန ပညာတခုခု သင္ယူသြားႏိုင္ဖို႔နဲ႔ ဘာသာစကား အသံုး အႏႈန္းမွာ ကၽြမ္းက်င္ေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးတာ၊ လက္မႈအႏုပညာေလးေတြ သင္ေပးတာ၊ ကိုယ္လက္ လႈပ္ရွား ကစားဖို႔ေတြကို အဓိကထားတာပါ။ ကေလးေတြရဲ႕ သင္ယူေနမႈကို အဆက္ျပတ္မသြားေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးရာ ေရာက္တဲ့ အစီအစဥ္လို႔လည္း ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဒီ ေႏြရာသီေက်ာင္း အစီအစဥ္ဟာ အေပါင္းအသင္းနဲ႔အတူ ကစားခ်င္တဲ့ ကေလးေတြအတြက္ေရာ၊ အလုပ္ခြင္တဘက္၊ ကေလးေတြတဘက္ နဲ႔ အခက္အခဲျဖစ္ေနတဲ့ မိဘေတြအတြက္ေရာ အင္မတန္အဆင္ေျပေစတဲ့ ပညာေရးအစီအစဥ္ပါပဲ။

တကယ္ေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရးမွာလည္း အားသာခ်က္ေတြရွိသလို လိုအပ္ခ်က္ေတြလည္း အနည္းနဲ႔ အမ်ား ရွိေသးတယ္ဆိုေပမဲ့လို႔ ထိုင္းအစိုးရဟာ ပညာေရးက႑မွာ ျမန္မာအစိုးရထက္ေတာ့ အမ်ားၾကီး ပိုျပီး ပံ့ပိုးေပးေနတာ အမွန္ပါပဲ။ အနည္းဆံုးေတာ့ ထိုင္းလူငယ္ပညာတတ္ေတြဟာ သူတို႔သင္ရတဲ့ပညာေရးနဲ႔ သူတို႔တိုင္းျပည္မွာ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ အလုပ္ေတြကို ၀င္လုပ္ေပးႏိုင္တာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ပဲ ေစတနာစိုက္ထုတ္ျပီး ၾကိဳးစားေပးရံုနဲ႔ ပညာေရးအေျခေန သိသိသာသာ တိုးတက္လာႏိုင္တာကိုျမင္တဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာေစတနာရွင္ေတြဟာ ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာေရႊ႔ေျပာင္းကေလးေတြအတြက္ ေက်ာင္းေတြ ဖြင့္ေပး ေနတာမွာ ခုလို ေႏြရာသီမွာေတာင္ အနားမေနဘဲ ေႏြရာသီ သင္တန္းေတြ ဖြင့္ေပးတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

ခုဆိုရင္ ၂၀၀၆ခုႏွစ္ေႏြရာသီကစျပီး၊ ျမန္မာေရႊ႔ေျပာင္းအလုပ္သမား အမ်ားစုရွိရာ ျမိဳ႔ေတြအနက္က ထိုင္းႏို္င္ငံ ေတာင္ပိုင္း ဖူးကက္ေဒသနားက ဖန္ငခရိုင္ မွာဆိုရင္ Grassroot Human Rights and Education Development အဖြဲ႔ၾကီးက ဖြင့္ထားတဲ့ ေက်ာင္းေတြမွာ စုစုေပါင္း ေက်ာင္းသားအေရအတြက္ ၅၀၀နီးပါးရွိတဲ့ အထဲကေန ကေလးအေယာက္ ၂၀ ေလာက္ကို အလွည့္က် ေရြးခ်ယ္၊ စခန္း သြင္းျပီးေတာ့ အဂၤလိပ္ဘာသာ၊ ကြန္ပ်ဴတာ ပညာေတြကို Native speakers ဆရာေတြ နဲ႔ ဦးစားေပး ေလ့က်င့္ေပးေနပါတယ္။

အဲသလိုပဲ၊ နယ္စပ္ျမိဳ႔တျမိဳ႔ျဖစ္တဲ့ မဲေဆာက္ျမိဳ႕မွာလည္း ျမန္မာကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ပညာေရးကို အကူအညီ ေပးေနတဲ့ SAW ေက်ာင္းကလည္း ေႏြရာသီမွာ ကေလးေတြအတြက္ Native speakers ဆရာေတြရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ ေက်ာင္းဖြင့္ေပးထားပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ အဂၤလိပ္စာ၊ ျမန္မာစာနဲ႔ ကြန္ပ်ဴတာပညာ၊ ပန္းခ်ီ ပညာေတြကို ကေလးေတြစိတ္ၾကိဳက္ ေရြးခ်ယ္ သင္ယူေစတာပါပဲ။ မဲေဆာက္ျမိဳ႕မွာပဲ တခ်ိဳ႔ ျမန္မာ ေရႊ႔ေျပာင္းေက်ာင္းေတြကေတာ့ ေႏြရာသီမွာ ပန္းခ်ီသီးသန္႔သင္တန္းေတြ လုပ္ေပးတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီေက်ာင္းေတြ မွာ ဘယ္သူမဆို တက္ေရာက္ သင္ယူႏိုင္ျပီးေတာ့ ခုခ်ိန္မွာ ကေလး အေယာက္ ၈၀ေက်ာ္ တက္ေရာက္ သင္ယူေနပါတယ္။ အဲဒီ သင္တန္းမွာ ဆိုရင္ ထိုင္းလူမ်ိဳးကေလးတခ်ိဳ႕ေတာင္ ျမန္မာစာ ျမန္မာစကား တတ္ခ်င္လို႔ လာသင္ေနၾကတာ ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ လူမ်ိဳးကြဲ ကေလးေတြကို အခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္ ရင္းႏွီးေစတဲ့အျပင္ အေသြးအေရာင္စံု ယဥ္ေက်းမႈ ပညာေရး သေဘာေတာင္ ေဆာင္ေနပါတယ္။

အဲဒီအခါ ကေလးေတြရဲ႔ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး၊ ဥာဏ္ရည္ဥာဏ္ေသြးေတြ သိသိသာသာ တိုးတက္ဖြံ႔ျဖိဳးလာတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ဒါဟာ မတည္ျငိမ္တဲ့ ေရႊ႔ေျပာင္းဘ၀ထဲက ျမန္မာကေလးေတြအတြက္ေတာ့ သိပ္ တန္ဖိုးရွိတဲ့ အခ်ိန္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ပညာေရးမွာ အစိုးရဘက္က ကူညီပ့ံပိုးမႈမရလွတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာကေတာ့ ကေလးေတြရဲ႕ ေႏြရာသီပညာေရးအတြက္ ေငြေၾကး အကုန္အက်မခံႏိုင္တဲ့ မိဘမ်ားရဲ႕ ကေလးေတြခမ်ာ… ေႏြရာသီ ဆိုတာ ဟာ ေနပူပူထဲ ပ်င္းပ်င္းရိရိနဲ႔၊ ဒါမွမဟုတ္ ပူပူေလာင္ေလာင္ ေဆာ့ကစားရင္းနဲ႔၊ ေနာက္ စာသင္ႏွစ္အတြက္ ေက်ာင္းဖြင့္ခ်ိန္ကို အလဟႆ ေစာင့္ေနၾကရတာပါ၊ ဒါေပမဲ့ဲ့ ဒီေနရာမွာ မိဘေတြဘက္က တကူးတက အခ်ိန္ ေပးျပီး ကေလးေတြကို အဂၤလိပ္စကားေျပာေလးေတြ အရုပ္ဆြဲတာေလးေတြ ေလ့က်င့္ေပးတာမ်ိဳး၊ ကာတြန္းစာအုပ္ ပံုျပင္စာအုပ္ေလးေတြ ျပီးေအာင္ ဖတ္ေစတာမ်ိဳးေတြ လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္၊ ဒါဟာ ကိုယ့္ သားသမီးကို ပ်ိဳးေထာင္ေနတာမ်ိဳးေလာက္တင္မကဘဲ ကိုယ့္ႏို္င္ငံအတြက္ တိုးတက္ေကာင္းမြန္တဲ့ အနာဂတ္ ကို ကိုယ္ထူကိုယ္ထအေနနဲ႔ ကူညီထူေထာင္ေပးရာလည္း ေရာက္တယ္လို႔ ဆိုရမွာျဖစ္ပါတယ္။

ေမျငိမ္း
မတ္လ၊၂၀၀၇။

ေႏြရာသီသင္တန္း

ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ထိုင္းႏို္င္ငံဟာ အလြန္နီးကပ္တဲ့ အိမ္နီးခ်င္းႏို္င္ငံျဖစ္တဲ့အတြက္ ရာသီ သဘာ၀ အခ်ိန္ကာလ ယဥ္ေက်းမႈ ဘာသာေရးနဲ႔ ဓေလ့ထံုးစံ ေတြက လည္း ေတာ္ေတာ္ နီးနီးစပ္စပ္ တူေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကေလးေတြရဲ႕ ေက်ာင္းဖြင့္ခ်ိန္ ပိတ္ခ်ိန္ ကာလေတြ တူေနတာပါပဲ။ ခုဆို ျမန္မာႏို္င္ငံမွာေရာ ထိုင္းႏို္င္ငံမွာပါ ေႏြရာသီ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ရွည္ကာလ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏို္င္ငံမွာေတာ့ ခုလို ေႏြရာသီေက်ာင္းပိတ္ရက္မွာ ေငြေၾကးတတ္ႏို္င္တဲ့ မိသားစုထဲက ကေလးေတြက ေတာ့ ေႏြရာသီ အဂၤလိပ္စာသင္တန္းေတြ တက္ႏို္င္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ အသိအျမင္မ်ားတဲ့ မိဘေတြရဲ႕ ကေလး ေတြကေတာ့ ေႏြရာသီ ဘာသာေရးသင္တန္းေတြ တက္ခြင့္ရၾကပါတယ္။ ပညာတတ္မိဘတခ်ိဳ႕ရဲ႕ ကေလး ေတြကေတာ့ ပန္းခ်ီသင္တန္းလို ကေလးေတြအတြက္ တကယ္လိုအပ္တဲ့ ေႏြရာသီသင္တန္းမ်ိဳးေတြကို တက္ ႏို္င္ၾက ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ဲ့ အဲလို အခြင့္အေရးရႏို္င္ၾကတဲ့ ကေလး အေရအတြက္ဟာ နည္းပါးလွပါတယ္။

ထိုင္းႏိုင္ငံမွာကေတာ့ ေႏြရာသီေက်ာင္းပိတ္ရက္ရွည္မွာ ကေလးအမ်ားစုဟာ ပုဂၢလိက ေက်ာင္းေတြက ဖြင့္တဲ့ဲ့ ေႏြရာသီေက်ာင္းေတြကို ေစ်းခ်ိဳခ်ဳိနဲ႔ သြားႏိုင္ၾကပါတယ္။ အဲဒီ ေက်ာင္းေတြ က ေႏြရာသီေက်ာင္းပိတ္ရက္မွာ ပန္းခ်ီ အႏုပညာ၊ ဘာသာစကားနဲ႔ အဂၤလိပ္စာကို အဓိကထားျပီး ေလ့က်င့္ေပးပါတယ္။ အဂၤလိပ္စာကို Native Speaker ေတြက သင္ေပးပါတယ္။ အဲဒီမွာ ကေလးေတြဟာ ေက်ာင္း သင္ခန္းစာေတြ ဖိစီးတာမ်ိဳး လံုး၀မရွိဘဲ နည္းစနစ္တက် ကစားတာေတြ ၊ ကေလးေတြ စုျပီး လက္မႈအႏုပညာဖန္တီးတာေတြရွိတာမို႔ တပါတည္းမွာပဲ ကေလးေတြအတြက္ ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံေရးကိုပါ ေလ့က်င့္ေပးျပီးသား ျဖစ္သြားပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံက ကေလးအမ်ားစုဟာ ပူျပင္းတဲ့ ေႏြရာသီရဲ႕ ေက်ာင္းပိတ္ ရက္ရွည္ကာလကို ေပ်ာ္ေပ်ာ္ ရႊင္ရႊင္ ေပါ့ေပါ့ပါးပါး၊ အက်ိဳးရွိရွိ နဲ႔ ျဖတ္သန္းခြင့္ ရႏို္င္ၾကပါတယ္။

ျမန္မာႏို္င္ငံမွာ အရင္ မဆလလက္ထက္မွာတုန္းကေတာ့ လူငယ္ေတြအတြက္ ေႏြရာသီကို အက်ိဳးရွိရွိ ျဖတ္ေက်ာ္ဖို႔ ေႏြရာသီ ပန္းခ်ီသင္တန္းတို႔ ဘင္ခရာသင္တန္းတို႔ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ကေလးငယ္ေတြအတြက္ကေတာ့ ထူးထူးျခားျခား အစီအစဥ္ မရွိခဲ့ဖူးပါဘူး။ အခု ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ကေလးေတြအတြက္ေရာ လူငယ္ေတြ အတြက္ပါ ေႏြရာသီဟာ ပူျပင္းတဲ့ ရာသီဥတုထဲမွာ ပ်င္းရိစရာ အက်ိဳးမဲ့ ကုန္ဆံုးသြားရတာပါပဲ။ ဒါျဖင့္ ကေလး ေတြ လူငယ္ေတြအတြက္ ေႏြရာသီေက်ာင္းပိတ္ရက္ကို ဘယ္လို အက်ိဳးရွိရွိ ကုန္ဆံုးေစသင့္ပါ သလဲ။

ေႏြရာသီကာလကို အသံုးခ်ဖို႔ အတုယူစရာ အစီအစဥ္ေလးတခုကို ၂၀၀၇ခုႏွစ္ရဲ႕ ေက်ာင္းပိတ္စ မတ္လရဲ႕ ေနာက္ဆံုးပတ္မွာ ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းက ဖူးကက္ေဒသမွာ ေတြ႔လိုက္ရ ပါတယ္။ ဖူးကက္ေဒသဟာ ၂၀၀၄ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၆ရက္ေန႔တုန္းက ဆူနာမီမုန္တိုင္း သင့္ျပီး လူအေသအေပ်ာက္ ေသာင္းေက်ာ္ရွိခဲ့ရတဲ့ ေဒသ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေဒသက ဆူနာမီဒဏ္ခံခဲ့ရတဲ့ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုကေလးေတြ အတြက္ Insight-out ဆိုတဲ့ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္း (NGO)က ဦးေဆာင္ျပီးေတာ့ အဲဒီ ဖူးကက္ေဒသမွာ ျမန္မာ ေရႊ႔ေျပာင္း ကေလးငယ္ ေတြရဲ႕ ပညာေရးအတြက္ ကူညီပံ့ပိုးေနတဲ့ GHRE (Grassroot Human Rights and Education) အဖြဲ႔နဲ႔ ပူးေပါင္းျပီး ရက္သတၱပတ္ၾကာ ဓါတ္ပံုပညာသင္တန္း ဖြင့္ေပးပါတယ္။

အဲဒီ သင္တန္းေလးမွာ ဓါတ္ပံု ပညာနဲ႔အတူ ဓါတ္ပံုကို မီျပီး ပန္းခ်ီ ဘယ္လို ဖန္တီးမလဲ၊ ဓါတ္ပံုကို မီျပီး အက္ေဆးတပုဒ္ ဘယ္လိုေရးမလဲ ဆိုတာေတြကို တကၠသိုလ္ေတြက တကယ့္ ဓါတ္ပုံပညာရွင္ဆရာေတြ ဓါတ္ပံု သတင္းေထာက္ေတြနဲ႔ ဓါတ္ပံု တည္းျဖတ္ပညာရွင္ေတြ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ စာေရးဆရာေတြက လာျပီး သင္ေပးတာပါ။ အဲလို တစ္ပတ္ၾကာ သင္တန္းျပီး ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အဲဒီကေလးေတြကို သံုးလတစ္ၾကိမ္ ထပ္ျပီး မြမ္းမံတဲ့ လက္ေတြ႔ သင္တန္း ေတြ လုပ္ေပးသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဖူးကက္ေဒသမွာ အဲဒီ သင္တန္းမ်ိဳး လုပ္လာတာ ခုပါနဲ႔ဆို သံုးၾကိမ္ ရွိပါျပီ။ ၂၀၀၆ခုႏွစ္ မွာေတာ့ အဲဒီ သင္တန္းထဲက ၁၁ႏွစ္အရြယ္ ျမန္မာေက်ာင္းသူေလး မ၀င္းေမာ္ ရိုက္ခဲ့တဲ့ ဓါတ္ပံုတပံု (ညာဘက္ပါ) ဟာ ကမၻာေက်ာ္ National Geographic ရဲ႕ ဓါတ္ပံုဆုကိုရခဲ့ျပီး မ်က္ႏွာဖံုးအျဖစ္လည္း ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ အဲလိုပဲ ကေလးအမ်ားစုဟာ ကင္မရာကို ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ သံုးစြဲတတ္ျပီး ဓါတ္ပံုပညာနဲ႔ အက္ေဆးေရးနည္းကို သိသြားၾကပါတယ္။ ဒါဟာ ကေလး ေတြ အတြက္ အနည္းဆံုးေတာ့ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ပညာရပ္ တခုကို ရသြားတာ ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီသင္တန္းမွာ ကေလးေတြဟာ ပတ္၀န္းက်င္ရဲ႕ သဘာ၀ျမင္ကြင္းအလွကို ျမင္ေအာင္ ၾကည့္တတ္ သြားၾက ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ လုပ္ငန္းခြင္ ျမင္ကြင္းေတြကို ဓါတ္ပံုရိုက္ရင္း လူ႔ဘ၀ေတြနဲ႔ အလုပ္ရဲ႕ တန္ဖိုးေတြကို သတိထားမိ သြားၾကပါတယ္။ လူ႔သဘာ၀ လႈပ္ရွားမႈေတြကို ဓါတ္ပံုရိုက္ရင္း လူ႔စရိုက္သဘာ၀ကို နားလည္လာႏိုင္ပါ တယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ အဲဒီ ျမင္ကြင္းေတြကို ပန္းခ်ီဆြဲျပီး စာနဲ႔လည္း ေရးၾကရတာမို႔ သူတို႔ရဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္ကို ပို သိလာၾကရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီသင္တန္းဟာ ရက္သတၱပတ္ပဲၾကာတယ္ ဆိုေပမဲ့ဲ့ ကေလးေတြဟာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထဲမွာေနရင္း အဲဒီ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထဲက အေၾကာင္းအရာေတြကိုပဲ သင္ယူၾကရ တာေၾကာင့္ ကေလးေတြဟာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္နဲ႔ပဲ အတတ္ပညာ အသိပညာ အေတာ္ မ်ားမ်ားကို သိသြား တတ္သြား ၾကပါတယ္။

အဲဒီ စိတ္ကူးမ်ိဳး၊ အစီအစဥ္မ်ိဳးဟာ ကေလးေတြအတြက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယံုၾကည္မႈ တိုးေစျပီး စိတ္၀င္စား စရာ ပညာရပ္တခုကို သင္ယူခြင့္ရတာမို႔လို႔လည္း ကေလးေတြကို တက္ၾကြ ေစတဲ့ သင္ယူမႈမ်ိဳးနဲ႔ ထိေတြ႔ေပးရာလည္း ေရာက္ပါတယ္။ အဲဒါအျပင္ တကယ္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း အလုပ္အျဖစ္ လုပ္ႏို္င္တဲ့ ပညာရပ္မ်ိဳးေတြလည္း ျဖစ္တာမို႔ ကေလးေတြကို ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ ၾကိဳးစားခ်င္စိတ္ လည္း ရွိလာႏိုင္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲလို သင္တန္းမ်ိဳးဟာ ကေလးေတြရဲ႕ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးကိုပါ ျမွင့္တင္ေပးႏို္င္တယ္လို႔လည္း ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ အဲလို ေႏြရာသီသင္တန္းအစီအစဥ္မ်ိဳးဟာ အာဏာပိုင္အစိုးရကသာ ေစတနာ ရည္ရြယ္ခ်က္ ေကာင္းေကာင္းရွိမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏို္င္ငံမွာလည္း ထူးခၽြန္တဲ့ ကေလးေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္ တကယ္၀ါသနာပါျပီး သင္ယူခ်င္စိတ္ ျပင္းပ်တဲ့ ကေလးေတြကို ေရြးခ်ယ္ျပီး ခုလိုသင္တန္းမ်ိဳးေတြ လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။

အထူးသျဖင့္၊ ျမန္မာႏို္င္ငံလို အလုပ္လက္မဲ့ မ်ားျပားျပီး ရႈေမွ်ာ္ခင္း အလွအပ နဲ႔ စိတ္၀င္စားစရာ ျမင္ကြင္းေတြ ေပါမ်ားလွတဲ့ တိုင္းျပည္မွာ ကေလးေတြ လူငယ္ေတြအတြက္ ဓါတ္ပံုပညာ၊ ပန္းခ်ီပညာနဲ႔ စာေရးျခင္း အတတ္ပညာ ေတြ တတ္ထားတာဟာ အေတာ္အတန္ ေသခ်ာတဲ့ အနာဂတ္တခုကို ရလိုက္တာနဲ႔ အတူတူပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ ကေလးေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ျဖည့္ဆည္းေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ အထူးတာ၀န္ရွိသူေတြကေတာ့ ႏို္င္ငံေတာ္ရဲ႕ အာဏာပိုင္မ်ား ပဲ ျဖစ္ပါတယ္၊

ေမျငိမ္း
မတ္လ၊ ၂၀၀၇။

ေက်ာင္းေနေပ်ာ္ျပီး စာေတာ္ဖို႔

ကမၻာ့ႏိုင္ငံ အမ်ားအျပားမွာ အေျခခံပညာေရးျဖစ္တဲ့ မူလတန္းက စျပီး အဆင့္ျမင့္ အထက္တန္းေတြအထိ သင္ၾကားနည္းစနစ္ေတြ သင္ရိုးေတြ သင္ခန္းစာေတြဟာ အရွိန္အဟုန္နဲ႔ တိုးတက္ေျပာင္းလဲေနတဲ့ ေခတ္ကို အမီ လိုက္ျပီး ဆန္းသစ္ေနၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ဲ့ဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေက်ာင္းေတြမွာေတာ့ ကေလးေတြဟာ ၁၉၇၀ ႏွစ္မ်ားမွာကတည္းက ျပဌာန္းထားတဲ့ သင္ရိုးေတြကိုပဲ ခုခ်ိန္ထိ သင္ေနၾကရတုန္း ျဖစ္ပါ တယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရးဟာ သိပ္ကို ေနာက္က်ေနတာမို႔လို႔ အေနာက္ႏို္င္ငံမ်ား၊ ဥေရာပႏို္င္ငံမ်ား၊ စကင္ဒီေနဗီးယန္းႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ ပညာေရးစနစ္ေတြနဲ႔ ဘယ္လိုမွ ယွဥ္ေျပာလို႔ မရပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏို္င္ငံ ပညာေရးကို ေ၀ဖန္သံုးသပ္မယ္ဆိုရင္ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ဖို႔ အသင့္ေတာ္ဆံုးဟာ ထိုင္းႏို္င္ငံနဲ႔ စကၤာပူႏို္င္ငံတို႔ရဲ႔ ပညာေရးေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ထိုင္းႏို္င္ငံဟာ အနီးဆံုးႏို္င္ငံျဖစ္ျပီး ေရေျမသဘာ၀၊ ဘာသာေရး နဲ႔ စာေပယဥ္ေက်းမႈေတြမွာလည္း အေတာ္မ်ားမ်ား တူတဲ့အတြက္၊ ထိုင္းႏို္င္ငံရဲ႕ ပညာေရး ပံုစံဟာ ျမန္မာႏို္င္ငံ အေနနဲ႔ နည္းမွီ အတုယူစရာ ျဖစ္ႏို္င္ပါတယ္။

ထိုင္းႏိုင္ငံဟာ စည္းမ်ဥ္းခံဘုရင္စနစ္နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ျပီး အယူသည္းတဲ့ ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံ ျဖစ္ေပမဲ့ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ လႊမ္းျခံဳမႈကိုေတာ့ လက္ခံရမွန္း ေကာင္းေကာင္းသိတဲ့ ႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ ပညာေရးစနစ္ကို ကမၻာ့အဆင့္မီေအာင္ တဟုန္ထိုး လိုက္ပါ ျပဳျပင္ေနပါတယ္။ အဲလို ျပဳျပင္ရာမွာလည္း မူလတန္းကေနစျပီး တကၠသိုလ္အဆင့္ထိကို ျပိဳင္တူ ေဆာင္ရြက္ေနတာပါ။ ေခတ္မမီေတာ့တဲ့ စနစ္ေဟာင္း သင္ခန္းစာေဟာင္း ေတြကို စြဲစြဲလန္းလန္း ဖက္တြယ္မထားဘဲ စြန္႔ပစ္သင့္တာေတြ စြန္႔ပစ္၊ လဲလွယ္သင့္တာေတြကို လဲလွယ္၊ ျပဳျပင္သင့္တာေတြကို ျပဳျပင္ ေနပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံပညာေရးထဲမွာ ရိုးရာ ယဥ္ေက်းမႈ အႏုပညာေတြနဲ႔အတူ တိုးတက္တဲ့ သိပၸံပညာနဲ႔ ကမၻာၾကီးအေၾကာင္းေတြ၊ အိုင္တီ နည္းပညာေတြကိုပါ ထည့္သြင္းျပီး သင္ၾကား ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ထိုင္းႏို္င္ငံရဲ႕ ေက်ာင္းဖြင့္ရက္ေတြမွာဆိုရင္ ကေလးတိုင္းကို ေက်ာင္းသြားဖို႔အတြက္ တက္ၾကြေပ်ာ္ရႊင္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ထိုင္းႏို္င္ငံရဲ႔ အေျခခံပညာ ေက်ာင္းေတြမွာ စာသင္ခန္းေတြကို Thinking Classroom အျဖစ္ အေကာင္အထည္ ေဖၚေနတာမို႔ ေက်ာင္းေတြဟာ ကေလးေတြအတြက္ ေၾကာက္စရာ စိတ္ညစ္စရာေကာင္းတဲ့ အေဆာက္အဦးတခု ျဖစ္မေန ေတာ့ပါဘူး။ ကေလးေတြဟာ မူလတန္းၾကိဳ ကတည္းက ကဗ်ာေတြဆိုရင္း၊ ပန္းခ်ီေတြဆြဲရင္း၊ အတူတူ ကစားၾက ရင္းနဲ႔ ေက်ာင္းစာေတြနဲ႔အတူ ပတ္၀န္းက်င္ ဘာသာရပ္ နဲ႔ လူမႈေရးဘာသာရပ္ကိုပါ သင္ယူျပီးသား ျဖစ္သြားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ကေလးေတြအတြက္ ေက်ာင္းေတြက အခမဲ့ေပးတဲ့ ပုံဆြဲစာအုပ္ေတြ သင္ခန္းစာစာအုပ္ေတြဟာ ေရာင္စံုအရုပ္ေတြ ေဖာင္းၾကြ ရုပ္ပံုေတြနဲ႔ စိတ္၀င္ စားေအာင္ ဆြဲေဆာင္ႏို္င္လွပါတယ္။ ကေလးေတြဟာ သူတို႔စာအုပ္ေလးေတြကို တျမတ္တႏိုးနဲ႔ တကိုင္ကိုင္ ရွိၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

ကေလးေတြအနားမွာ ရွိေနက် ေၾကာင္ကေလး ေခြးကေလး သမင္ေလးနဲ႔ ေရႊငါးေလးေတြဟာ ဖတ္စာအုပ္ထဲ မွာလည္း အျပင္က အေရာင္အတိုင္း အေသြးအေမြးအတိုင္း ရွိေနတာမို႔ သူတို႔အတြက္ တိရစၧာန္အေၾကာင္း သင္ခန္းစာဟာ ေပ်ာ္စရာပါပဲ။ ျပီးေတာ့ အဲဒီထဲက ရွားပါးတဲ့ အေကာင္ကေလးေတြကို အျပင္မွာ ေသခ်ာျမင္ရဖို႔ ကေလးေတြဟာ ေက်ာင္းရဲ႕ အစီအစဥ္နဲ႔ တိရစၧာန္ရံုကိုလည္း သြားၾကရတာပါ။ အေရာင္ေတြကို သင္ေတာ့ လည္း ဖတ္စာအုပ္ထဲမွာ သဘာ၀အေရာင္အတိုင္း ေနလံုးနီနီ၊ ပန္းသီးနီနီ၊ လိမ္ေမာ္သီးအေရာင္ ႏွင္းဆီပန္း အေရာင္၊ ေနၾကာပန္းရဲ႕အ၀ါေရာင္ေတြကို ေတြ႔ရတာမို႔ ကေလးေတြဟာ မူလတန္းၾကိဳမွာကတည္းက သူတို႔ရဲ႔ ဖတ္စာအုပ္နဲ႔ သူတို႔ဆြဲတဲ့ ပန္းခ်ီေဆးေရာင္ေတြဆီကေန အေရာင္သင္ခန္းစာကို သင္ျပီးသား ျဖစ္သြားတာပါပဲ။ အဲဒါဟာ ထိုင္းႏို္င္ငံ တႏို္င္ငံလံုးက မူလတန္းကေလးတိုင္း အယုတ္အလတ္ အျမတ္မေရြး ရေနတဲ့ အခြင့္အေရး ပဲ ျဖစ္ပါတယ္၊

ျမန္မာႏို္င္ငံမွာကေတာ့ ဒီလို အခြင့္အေရးမ်ိဳးကို ပိုက္ဆံမ်ားမ်ား ေပးရ တဲ့ ပုဂၢလိကပိုင္ မူၾကိဳ ေက်ာင္းတခ်ိဳ႕က ကေလးေတြေလာက္သာ ရႏိုင္ၾကတာပါ။ အစိုးရေက်ာင္းေတြမွာဆိုရင္ေတာ့ စာေတြကို ညိဳညစ္ညစ္္ ေနာက္က်ိက်ိ အေရာင္နဲ႔ စာရြက္ေတြေပၚမွာ မင္ေရာင္ ေကာင္းေကာင္းမထင္တဲ့ အနက္ေရာင္ ပံုႏွိပ္ စာလံုး ေတြနဲ႔ ရိုက္ႏွိပ္ ထားတာမ်ိဳးပဲ ေတြ႔ရပါတယ္။ ျပီးေတာ့ အဲဒီီ စိတ္၀င္စားစရာ လံုး၀ မရွိတဲ့ ဖတ္စာအုပ္ ကိုေတာင္မွပဲ ပိုက္ဆံေပး ၀ယ္တာေတာင္ ကေလးတိုင္း မရႏိုင္တဲ့အတြက္ မဲစနစ္နဲ႔ ၀ယ္ယူရပါတယ္။ ဖတ္စာအုပ္ရဲ႕ အဖံုးဟာလည္း အညံ့စားျဖစ္ရတဲ့အထဲ အျဖဴညစ္ညစ္ ေပၚမွာ အရုပ္ မပါ ပံုမပါဘဲ စာလံုးေတြ ခ်ည္းသာ ရိုက္ႏွိပ္ထားတာမို႔ ကေလးေတြရဲ႕ ေက်ာင္းေနေပ်ာ္ျပီး စာေတာ္ဖို႔အေရးကို လံုးလံုး ထည့္သြင္း စဥ္းစား ေပးမႈ မရွိတာ ေပၚလြင္လွပါတယ္။

သင္ခန္းစာေတြကို အျဖဴအမည္းနဲ႔သာ ပံုႏွိပ္ထားတာမို႔ အ၀ါေရာင္ အနီေရာင္ အျပာေရာင္ လို႔ ေရးထားလည္း ကေလးေတြခမ်ာ ဘာမွမကြဲတဲ့ အနက္ေရာင္ကိုပဲ ေတြ႔ေနရတာပါ။ လိမ္ေမာ္သီးဆိုတဲ့ ပံုေအာက္မွာ လိမ္ေမာ္ေရာင္လို႔ စာေရး ထားေပမဲ့၊ တကယ္ ျမင္ေနရ တာကေတာ့ စာရြက္ရဲ႔ ညစ္တစ္တစ္ အေရာင္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ကေလးေတြရဲ႔ ပညာေရးထဲမွာ အေရးၾကီးလွတဲ့ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္ေလာက္ကိုေတာင္ ဂရုစိုက္ ျဖည့္ဆည္း မေပးတာ ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ကေလးေတြခမ်ာမွာ သူတို႔အနားမွာ နီးနီးေလး ရွိေနတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ သင္ခန္းစာေတြကိုေတာင္မွပဲ ရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္ခြင့္ မရႏို္င္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔ တကူးတကၾကီး က်က္မွတ္ ေနၾကရပါတယ္။ ပိုဆိုးတာကေတာ့ ကေလးေတြခမ်ာ ေက်ာင္းခန္း က်ဥ္းက်ဥ္း ေလးေတြထဲမွာ က်ပ္က်ပ္သိပ္သိပ္ ထိုင္ရင္း၊ တခ်ိဳ႕ကေလးမ်ား ခမ်ာမွာေတာ့ ေက်ာင္းရယ္လို႔ ေခၚေလာက္စရာ မရွိတဲ့ ေနရာတခုကိုပဲ ေက်ာင္းအျဖစ္သတ္မွတ္ရင္း ဆင္းဆင္းရဲရဲ စာသင္ေနၾကရတာပါ၊။

ပိုဆိုးတာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပည္သူလူထုအေနနဲ႔ စီးပြားေရး ခၽြတ္ျခံဳက်ေနတာမို႔ မိဘရဲ႕ အေျခအေနေပၚ မူတည္ျပီး ကေလးေတြ ဟာ ပန္းသီး စပ်စ္သီးမွ မျမင္ဖူး၊ တိရစၧာန္ရံု မသြားဖူး၊ ကစားကြင္း မွာေတာင္မွ မကစားဖူးတဲ့ ကေလးေတြသာ မ်ားတာမို႔ ပတ္၀န္းက်င္ ဆီကေန အလြယ္တကူ သင္ယူ မွတ္မိသြားရမယ့္ သင္ခန္းစာေတြ ကို အလြတ္ က်က္မွတ္ေနၾက ရတာပါပဲ။

ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႕ မူလတန္းေက်ာင္းေတြဟာ က်ယ္ေျပာတဲ့ ကစားကြင္းနဲ႔၊ အလွစိုက္ ပန္းပင္ေတြနဲ႔၊ အေပ်ာ္စီးဒါန္း ေတြ၊ ဆီးေဆာစတဲ့ ကစားစရာေတြနဲ႔၊ စာသင္ခန္းထဲမွာေတာ့ နံရံေတြေပၚမွာ ကေလးေတြဆြဲထားတဲ့ ပန္းခ်ီပံု ေတြ ကပ္ထားပါတယ္။ ကေလးအစီအစဥ္ ေတြၾကည့္ဖို႔ ရုပ္ျမင္သံၾကားနဲ႔ ဗြီစီဒီစက္ရွိပါတယ္။ ရုပ္ျမင္သံၾကားက ျပေနတဲ့ ကဗ်ာေတြ သီခ်င္းေတြကို ကေလးေတြက ၀ိုင္းေအာ္ဆို ေနၾကပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ပတ္၀န္းက်င္ အေၾကာင္း သင္ရင္း ကေလးေတြက သူတို႔သိတဲ့ အပင္ေတြ အသီးေတြ ပန္းေတြ တိရစၧာန္ေလးေတြအေၾကာင္း တစ္ေယာက္စီ ေျပာရင္း၊ ဆရာမက ပန္းခ်ီရုပ္ပံုေတြနဲ႔ ကူရွင္းျပရင္း ကေလးေတြက ဦးေဆာင္သြားတဲ့ သင္ၾကားေရးဟာ ေပ်ာ္စရာေကာင္းလွျပီး ကေလးေတြအဖို႔လည္း တကူးတက က်က္စရာမလိုဘဲ မွတ္မိ သြားပါတယ္။ အဲလိုနဲ႔ပဲ ထိုင္းႏို္င္ငံက ကေလးေတြက ေက်ာင္းတက္ဖို႔ကို တက္ၾကြ ေပ်ာ္ရႊင္ ေနေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္၊

တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏို္င္ငံမွာလည္း "ကေလးတိုင္း ေက်ာင္းေနေပ်ာ္၍ စာေတာ္ရမည္" ဆိုတဲ့ ေဆာင္ပုဒ္ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ဲ့ ေဆာင္ပုဒ္အတိုင္း အေကာင္အထည္ေပၚဖို႔ ဆိုတာကေတာ့ ႏို္င္ငံေတာ္ အၾကီးအကဲ မ်ားရဲ႔႕ ေစတနာဆိုတာအေပၚမွာသာ အမ်ားၾကီး မူတည္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမျငိမ္း (၂၀၀၇)

ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ဒီမိုကေရစီပညာေရး

ဒီမိုကေရစီပညာေရးကို တည္ေဆာက္မယ္ဆိုရင္ ဒီမိုကေရစီစနစ္နဲ႔အညီ လူတစ္ဦးခ်င္း စီကို တန္ဖိုးထားျပီး လူတိုင္းတန္းတူ အက်ိဳး ခံစားခြင့္ရေအာင္ ဖန္တီး တည္ေဆာက္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆင္းရဲခ်မ္းသာမေရြး၊ လူမ်ိဳးမေရြး၊ ဘာသာမေရြး ပညာသင္ခြင့္ ဆိုတဲ့ အေျခခံအခြင့္အေရးကို ရၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာကေတာ့ ၂၀၀၅-၂၀၀၆ ပညာသင္ႏွစ္အထိ အဲဒီ အေျခခံ အခြင့္အေရးကိုေတာင္ ကေလးတိုင္း မရၾကေသးတာ ေတြ႔ေနရပါ တယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ မူလတန္းပညာေရး အဆင့္ေလာက္ကိုေတာင္ အခမဲ့ပညာေရး မရႏိုင္တာ၊ ေခတ္ေနာက္က်ေနတဲ့ သင္ရိုး ၫႊန္းတမ္းေတြကို သံုးေနတာေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြအေနနဲ႔ စုေပါင္းလုပ္ေဆာင္ရတဲ့ သင္ခန္းစာမ်ိဳးေတြ မရွိတဲ့ျပင္ စာေမးပြဲစနစ္ကို က်င့္သံုးျပီး အဂတိ လိုက္စားတာေတြ၊ ကေလးေတြကို စဥ္းစား တီထြင္ခြင့္မေပးဘဲ ဆရာကသာ ဦးေဆာင္သင္ၾကားတဲ့ ဆရာ ေျပာသမွ်ကိုသာ လက္ပိုက္နာခံရတဲ့ သင္ၾကား နည္းကိုသာ သံုးေနဆဲျဖစ္တာေတြေၾကာင့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံပညာေရးဟာ ဒီမိုကေရစီစနစ္နဲ႔ အေ၀းၾကီးမွာသာ ရွိေနဆဲလို႔ ေျပာႏို္င္ပါတယ္။

အဲဒီအျပင္ လြဲမွားတဲ့ စာေမးပြဲစနစ္ေၾကာင့္လည္း ကေလးေတြဟာ စာေမးပြဲေအာင္ေအာင္၊ ထူးခၽြန္ေအာင္ တစ္ဦးခ်င္း အျပိဳင္အဆိုင္ ၾကိဳးစားၾကရတာေၾကာင့္ တကိုယ္ေကာင္းစိတ္နဲ႔ တကိုယ္ေကာင္းဆန္မႈကို အားေပးရာ ေရာက္တဲ့အျပင္ လူ႔ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔လည္း အဆင္ေျပ မႈ နည္းပါးလာတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါဟာ ႏို္င္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ ေကာင္းမြန္ဖြ႔ံံျဖိဳးေရးကို ထိခိုက္ေစတဲ့ ပညာေရးဆိုင္ရာ အားနည္းခ်က္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏို္င္ငံဟာ တိုင္းရင္းသားလူမိ်ဳးစု အေျမာက္အမ်ား အတူတကြ ေနထိုင္ေနၾကတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ပညာေရးဟာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္နဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ ပညာေရးမ်ိဳး ျဖစ္ဖို႔လည္း လိုပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး လြတ္လပ္ေရးမရမီ ၁၉၄၇ခုႏွစ္က တင္သြင္း ခဲ့တဲ့ “ပညာေရး ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး ေကာ္မီတီ အစီရင္ခံစာ” (Education Reconstruction Committee Report – 1947) မွာ ထည့္သြင္း ေရးဆြဲထားခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီ အစီရင္ခံစာမွာပါတဲ့ အခ်က္ေတြထဲက မသင္မေနရ ပညာေရးစနစ္ လုပ္ဖို႔၊ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုစာေပေတြကို ေဖာ္ထုတ္ သင္ၾကားဖို႔၊ မိခင္ တိုင္းရင္းသား ဘာသာစကားတစ္ခုကို မသင္မေနရ ဘာသာရပ္အျဖစ္ သင္ဖို႔နဲ႔ စာေမးပြဲစနစ္အစား အကဲျဖတ္စစ္ေဆးျပီး အတန္းတင္တဲ့စနစ္ (Continuously Assessment Progression System) ကိုသာသံုးဖို႔ဆိုတဲ့ အခ်က္ ေတြဟာ ဒီမိုကေရစီနည္းက်တဲ့ ပညာေရးစနစ္ေတြလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

ကမၻာ့အၾကီးဆံုးဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံၾကီးတခုျဖစ္တဲ့ အိႏၵိယႏိုင္ငံက ပညာေရးပညာရွင္ တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ K.G Sai Yi Dain ကေတာ့ “ဒီမိုကေရစီလူ႔ေဘာင္ တည္ေဆာက္ဖို႔အတြက္ လိုအပ္တဲ့ အရည္အေသြးေတြ ရေအာင္ဆိုရင္ ပညာေရးကို ျပင္ဆင္ေရးဆြဲရမယ္” လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေအာင္ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အဓိကေသာ့ခ်က္ဟာ ပညာေရးစနစ္ပဲ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ေထာက္ျပ လိုက္တာပါပဲ။

ဒီမိုကေရစီစနစ္ထဲမွာ လူတိုင္းဟာ တန္းတူ လြတ္လပ္ခြင့္ ရွိၾကတာမို႔လို႔ ပညာေရးမွာလည္း ဘယ္လို အေၾကာက္တရား အဟန္႔အတား၊ အခက္အခဲမ်ိဳးမွ မရွိပါဘူး။ ႏိုင္ငံသားတိုင္း လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေတြးေခၚ ေ၀ဖန္ခြင့္ရွိတာမို႔ ဆန္းသစ္တဲ့ တီထြင္မႈ (Creativities)ေတြ ရလာဖို႔ အားေပးႏိုင္တဲ့ ဘက္စံုပညာေရးကို လူတိုင္း ထိေတြ႔ သင္ယူခြင့္ ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒါဟာ ဒီမိုကေရစီ ပညာေရးရဲ႕ အေျခခံ အက်ိဳး ေက်းဇူးေလာက္သာ ရွိပါေသးတယ္။

ဒီမိုကေရစီပညာေရးထဲမွာဆိုရင္ ကေလးေတြ စုေပါင္းလုပ္ေဆာင္ရတဲ့ ေက်ာင္းတြင္း ေက်ာင္းျပင္ အဖြဲ႔လိုက္ လႈပ္ရွားရတဲ့ Team Work ေတြ၊ Project Paper ေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြကို အတူတကြ ပူးေပါင္း ေနထိုင္တတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ ေပးရာ ေရာက္ပါတယ္။ အဲဒီလိုပဲ မတူညီ ကြဲျပားတဲ့ လူမိ်ဳး၊ ဘာသာနဲ႔ စကားေတြကို အျပန္အလွန္ နားလည္ေစတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈေတြကို ေသခ်ာ ၫွိႏႈိင္း ျပင္ဆင္ထားတဲ့ သင္ရိုးေတြ ျပ႒ာန္း သင္ၾကားေပးတာမ်ိဳးေၾကာင့္လည္း လူငယ္ေတြအခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ နားလည္ သေဘာေပါက္မႈ နဲ႔ ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးမႈကို ရလာေစပါတယ္။ ဒါဟာလည္း အနာဂတ္ လူ႔ေဘာင္ေလာကကို ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေစတဲ့ အေျခခံအခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီမိုကေရစီပညာေရးထဲမွာ အဓိကက်တဲ့ ေနာက္ထပ္ အားသာခ်က္တစ္ခုကေတာ့ က်ိဳးေၾကာင္းဆင္ျခင္ျပီး အျပဳသေဘာနဲ႔ ေ၀ဖန္တတ္ေစတဲ့အတြက္ အမွားအမွန္ကို ခြဲျခား သိျမင္တတ္လာေစတဲ့ အရည္အခ်င္း ရလာ ေစတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ေတာ့ တိုင္းရင္းသားအားလံုး တေျပးညီ ပညာေရးရရမယ္ဆိုတဲ့အတြက္ ဖက္ဒရယ္ႏိုင္ငံနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ ပညာေရးအျဖစ္ ရည္ရြယ္ ျပင္ဆင္ရပါလိမ့္မယ္။ တႏို္င္ငံလံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ စာသင္ခန္းေတြ အားလံုး ဒီမိုကေရစီစာသင္ခန္းေတြ ျဖစ္ဖို႔ လိုပါတယ္၊ အသိပညာ၊ လူမႈဆက္ဆံေရး နဲ႔ အက်င့္စာရိတၱ တိုးတက္ ေကာင္းမြန္ေရးကို ေလ့က်င့္ သင္ၾကားေပးတဲ့ သင္ရိုးေတြ ျပဳစုေရးဆြဲဖို႔ လိုပါတယ္။ အေျခခံ ေက်ာင္းေတြမွာ လက္ရွိ ျပဌာန္းထားတဲ့ လူမႈေရး ဘာသာရပ္ေတြနဲ႔ ေလာကနီတိ သင္ခန္းစာေတြကေတာ့ အမ်ားစုက အသိပညာ တိုးပြားေရးနဲ႔ စာရိတၱျပဳျပင္ေရးထက္ အမိန္႔နာခံတတ္ေရးနဲ႔ တကိုယ္ေကာင္းဆန္မႈကို အားေပးတဲ့ ၀ါဒျဖန္႔ သင္ခန္းစာေတြသာ ျဖစ္ေနပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ပညာေရးအာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ႔ ခုခ်ိန္မွာ ဒီမိုကေရစီပညာေရး တည္ေဆာက္ေနတယ္လို႔ ဆိုတဲ့အတြက္ အေျခခံပညာမူလတန္းကစျပီး ဒီမိုကေရစီစနစ္၊ ဒီမိုကေရစီလူ႔ေဘာင္၊ ဒီမိုကေရစီပညာေရး ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သင္ရိုးေတြ သင္ခန္းစာေတြ ထည့္သြင္း သင္ၾကားေပးဖို႔ လိုေနပါျပီ။ အဲဒီအျပင္ တိုင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္ေလးစားျပီး ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ စည္းစည္းလံုးလံုးနဲ႔ ယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ ႏိုင္ဖို႔အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ စာေပ ယဥ္ေက်းမႈေတြကိုလည္း သင္ရိုးထဲမွာ ထည့္သြင္း သင္ၾကားေပးရမွာပါ။ ဒါဟာ ဒီမိုကေရစီ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္ေရး ကို ဦးတည္တဲ့ Multi Cultural Education ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီမိုကေရစီပညာေရးဟာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ လူ႔တန္ဖိုးေပၚ အေျခခံျပီး တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ပညာေရးစနစ္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျမင့္မားတိုးတက္တဲ့ အနာဂတ္လူ႔ေဘာင္ကို ရလာေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမျငိမ္း

၂၀၀၇၊ဇန္န၀ါရီလ။

ICT နဲ႔ ေက်ာင္းပညာေရး

ျမန္မာႏိုင္ငံပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္ရင္ ျပသနာေတြက ထူးျခား ရႈပ္ေထြး တယ္ လို႔ ေျပာရမွာပါ။ ေက်ာင္းေတြမွာ ကြန္ပ်ဴတာေတြရွိလ်က္နဲ႔ ေက်ာင္းသားေတြကို ေပးမသံုးဘဲ ေသာ့ခတ္ ထားတာမ်ိဳးေတြ၊ မီးမလာလို႔ မသံုးၾကရဘူးဆိုတဲ့ ကိစၥမ်ိုဳးေတြဟာ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာမွ မေတြ႔ႏိုင္ တဲ့ ျပႆနာမ်ိဳးေတြပါပဲ။ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အထက္တန္းပညာေရး (Higher Education) နဲ႔ပတ္သက္ျပီး Ministry of Education ရဲ႕ Website မွာေတာ့ Electronic Education and Education Development Plan လို႔ ေခါင္းစဥ္တပ္ျပီး စီမံကိန္းေတြ ေရးဆြဲထား တာကို တင္ထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီမွာ ရည္မွန္းခ်က္ကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာအဆင့္မီေရး ပါပဲ။ အဓိကက ေတာ့ ICT အေျခခံတဲ့ သင္ၾကားေရးမ်ိဳးကို ဘြဲ႔ၾကိဳတန္းေတြမွာကတည္းက သံုးဖို႔နဲ႔ တကၠသိုလ္ပညာေရးမွာ အင္တာနက္ကို တြင္တြင္ က်ယ္က်ယ္ သံုးႏိုင္ေအာင္ အားေပးရမယ္လို႔ ေဖၚျပထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

အဲဒီအျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ တကၠသိုလ္ပညာေရးဌာန ၆၄ခု မွာ e-Learning Centre-50, e-Resource Centre-49, Computer Training Centre-143, Multimedia Lecture Room-60, Conference Room-50, Language Lab-93 ရွိတယ္လို႔ စာရင္းခ်ဳပ္ ျပထားေပမဲ့ဲ့၊ တကယ္တမ္းေတာ့ ဆရာဆရာမေတြနဲ႔ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြ ၾကားမွာ ၂၀၀၅-၂၀၀၆ ပညာသင္ႏွစ္ထိ တကယ္တမ္း မေတြ႔မၾကံဳရတဲ့ အေနအထားသာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေက်ာင္းပညာေရးထဲမွာ ကြန္ပ်ဴတာ ေသေသခ်ာခ်ာ မသံုးၾကရလို႔ဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံက လူငယ္ ေတြဟာ ျပင္ပ ကြန္ပ်ဴတာသင္တန္းေတြကို အားကိုးေနၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာ သံုးတတ္ဖို႔အတြက္ အေျခခံသင္ရုိးကို အနည္းဆံုးက်ပ္ ႏွစ္ေသာင္းခြဲ သံုးေသာင္းေလာက္ေပးျပီး သင္ၾကရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဲ့ အိမ္မွာ ဆက္ျပီး ေလ့က်င့္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ကြန္ပ်ဴတာမ၀ယ္ႏိုင္ၾကတာေၾကာင့္ သင္ျပီးေပမဲ့လည္း မကၽြမ္းက်င္ၾကပါဘူး။

တကယ္ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာမွာက ကြန္ပ်ဴတာဆိုတာ ကေလးေတြ လူငယ္ေတြအဖို႔ အိမ္မွာ မိဘက ၀ယ္ထား ေပးႏိုင္တဲ့အတြက္ အခိ်န္ရတိုင္း ေလ့က်င့္ရင္း သင္ယူႏိုင္တာပါ။ ဒီလိုနဲ႔ ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ ရင္းႏွီးသြားျပီး တဆက္ တည္း အင္တာနက္ကိုပါ ရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္ သြားတာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာမွာေတာ့ ကြန္ပ်ဴတာ အသံုးခ် ေရးဟာ ထည့္ေျပာရတဲ့ ျပႆနာတစ္ခု မဟုတ္ပါဘူး။

ထိုင္းႏိုင္ငံမွာေတာ့ သာမန္၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္ရဲ႕ လစာက အနည္းဆံုး ဘတ္၁၀၀၀၀ အထက္ ရတဲ့အခ်ိန္မွာ ကြန္ပ်ဴတာ အသစ္တစ္လံုးက အမ်ားဆံုးမွ ၁ေသာင္းခြဲ ၂ေသာင္းပဲ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအျပင္ ႏိုင္ငံသားဆိုရင္၊ အထူးသျဖင့္ ၀န္ထမ္းလည္း ျဖစ္တယ္ဆိုရင္ အေၾကြးစနစ္၊ လေပးစနစ္နဲ႔ အလြယ္တကူ ၀ယ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိသားစုတိုင္းလိုလို ကြန္ပ်ဴတာသံုးမယ္ဆိုရင္ အခက္အခဲမရွိ သံုးႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာကေတာ့ သာမန္ ၀န္ထမ္းလစာ အနည္းဆံုး ၃ေသာင္းခြဲရတဲ့ အခုအခ်ိန္မွာေတာင္ ကြန္ပ်ဴတာ အသစ္ တစ္လံုးက အနည္းဆံုး ၅သိန္းေလာက္ ေပးေနရတာမို႔ ျပည္သူလူထုအေနနဲ႔ဆိုရင္ သိပ္ကို အလွမ္းကြာေနပါတယ္။ ဒါဟာ ပညာေရးအတြက္တင္မကဘဲ တႏိုင္ငံလံုး အျမင္က်ယ္ တိုးတက္ေရး အတြက္ကုိပါ အဟန္႔အတား ျဖစ္ေနေစ တယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။

တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အဆင့္ျမင့္ပညာေရး၀န္ၾကီးဌာနက အဆင့္ျမင့္ပညာေရးကို ႏိူင္ငံတကာအဆင့္မီ တသက္တာပညာေရး Lifelong learning ျဖစ္လာရမယ္လို႔ အတိအလင္း ေၾကျငာထားတာပါ။ ႏိုင္ငံတကာ အေနအထားအတိုင္း ဆိုရင္ေတာ့ တသက္တာပညာေရးကို တကယ္ေပးႏိုင္ဖို႔ဆိုရင္ ကြန္ပ်ဴတာ အင္တာနက္ မ်ားမ်ား သံုးႏိုင္ဖို႔က အေရးပါဆံုး လိုအပ္ခ်က္ တစ္ခ်က္ပါပဲ။ အခုခ်ိန္ထိကေတာ့ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ မွာေတာင္မွပဲ Computer-lab ၆ခန္းပဲ ရွိတာပါ။ အဲဒီထဲမွာ အလံုး၆၀က အင္တာနက္နဲ႔ ဆက္သြယ္ထားျပီး ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြ အလွည့္က် သံုးၾကရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ဲ့ အင္တာနက္ေတြက အလြန္ေႏွးျပီး ဟိုပိတ္ ဒီဆို႔ေတြ လုပ္ထားတာေၾကာင့္လည္း အလုပ္မျဖစ္ပါဘူး၊ မႏၱေလးတကၠသိုလ္မွာေတာ့ Computer-lab ၄ခန္းရွိုျပီး ကြန္ပ်ဴတာအလံုးေရ ၂၀၀ေက်ာ္ ရွိပါတယ္၊ ဒီအထဲမွာ ၁၀လံုးကိုေတာ့ အင္တာနက္ ခ်ိတ္ဆက္ ေပးထားပါတယ္။ အဲဒီမွာလည္း အင္တာနက္သံုးတဲ့ စနစ္က တယ္လီဖုန္းနဲ႔ ခ်ိတ္ျပီး သံုးရတဲ့ စနစ္ ျဖစ္တာမို႔လို႔ အလုပ္လုပ္တာ သိပ္ေႏွးတဲ့အတြက္ အသံုးမတြင္ပါဘူး။ ျပီးေတာ့ မီးမလာတဲ့ ျပႆနာနဲ႔ ေက်ာင္းသားေတြ ေက်ာင္းမလာတဲ့ ျပႆနာေတြေၾကာင့္လည္း IT ပညာေရးက အေကာင္အထည္ မေပၚႏိုင္ ခဲ့ပါဘူး။ ဒါေတာင္ လက္ရွိ အေနအထားအရ မႏၱေလးတကၠသိုလ္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒုတိယအၾကီးဆံုး တကၠသိုလ္ၾကီး ျဖစ္ပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရးတိုးတက္မႈဆိုတာဟာ ပညာေရးအာဏာပိုင္ေတြရဲ႔ လွည့္ကြက္ သက္သက္ သာ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြမွာ အမ်ားၾကီး နစ္နာေနၾကရတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ပညာေရးကို တိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္လို႔ ကမၻာကို ေၾကျငာထားတဲ့ အာဏာပိုင္ေတြ အေနနဲ႔ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြေရာ ဆရာဆရာမေတြပါ တကယ့္ ကမၻာ့အဆင့္မီ ပညာေရးမ်ိဳးရဖို႔အတြက္ ေစတနာအမွန္နဲ႔ အမွန္တကယ္ တာ၀န္ယူသင့္ျပီျဖစ္ပါတယ္။

ေမျငိမ္း

ဒီဇင္ဘာ၊၂၀၀၆။

IT ပညာေရး

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အဆင့္ျမင့္ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ အာဏာပိုင္ေတြမွာ တကယ္ပဲ စိတ္ကူးေကာင္းေတြ ရွိၾကပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကို ၂၀၀၀-၂၀၀၁ ပညာသင္ႏွစ္ က စျပီး အေကာင္အထည္ ေဖၚခဲ့တဲ့ "အမ်ိဳးသား ပညာရည္ ျမင့္မားမႈ ႏွစ္သံုးဆယ္ စီမံကိန္း" မွာ အထင္ အရွား ေတြ႔ႏို္င္ပါတယ္။

လက္ရွိ အစိုးရဟာ အဲဒီ ပညာေရးစီမံကိန္းရဲ႕ အဓိက ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္တဲ့ IT (Information Technology) ပညာေရးကို ဦးတည္ ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ တကၠသိုလ္ၾကီးေတြမွာ ၂၀၀၁ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းက စျပီး ကြန္ပ်ဴတာေတြ တပ္ဆင္လာပါတယ္။ တကၠသိုလ္တစ္ခုခ်င္းစီကို အနည္းဆံုး ကြန္ပ်ဴတာ ၁၀လံုးကေန အမ်ားဆံုး အလံုး၁၀၀ေလာက္အထိသာ ရခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီအခါ တကၠသိုလ္ၾကီးေတြမွာဆိုရင္ ေက်ာင္းသား ဦးေရ စုစုေပါင္းနဲ႔ ကြန္ပ်ဴတာ အေရအတြက္ အခ်ိဳးဟာ ေက်ာင္းသားအေယာက္ ၅၀၀ကို ကြန္ပ်ဴတာ တစ္လံုး ႏႈန္းေလာက္ ျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အထူးျပဳေမဂ်ာ ဘာသာရပ္ေတြ မတူလို႔ ကြန္ပ်ဴတာအခ်ိန္ မတူရင္ ေတာင္မွဘဲ ေက်ာင္းသား ၁၀ေယာက္ေလာက္ကို ကြန္ပ်ဴတာတစ္လံုးႏႈန္း ကိုင္ၾကရတာပါ။ ဒါေတာင္ ကြန္ပ်ဴတာအခ်ိန္ဟာ ေမဂ်ာတစ္ခုကို တစ္ပတ္မွာ မိနစ္၅၀ တစ္ခ်ိန္စာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ပိုဆိုးတာကေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ အထူးျပဳဘာသာရပ္အလိုက္ ေက်ာင္းသားေတြကို ကြန္ပ်ဴတာ သင္ေပးဖို႔ အတြက္ ဆရာဆရာမထဲမွာ ကြန္ပ်ဴတာကိုင္တတ္တဲ့သူ လံုလံုေလာက္ေလာက္ မရွိပါဘူး။ တစ္ဌာနမွာ ကြန္ပ်ဴတာ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ ဆရာဆရာမ အမ်ားဆံုး ၅ေယာက္ထက္ ပို မရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔ တကၠသိုလ္ ပညာေရးထဲကေန ကြန္ပ်ဴတာတတ္သြားတဲ့ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူ မရွိပါဘူး။ ကြန္ပ်ဴတာတတ္တဲ့သူေတြ ဆိုတာကလည္း ျပင္ပ ကြန္ပ်ဴတာသင္တန္း တက္ထားသူေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရန္ကုန္ျမိဳ႔မွာ ေက်ာင္းသား အမ်ားဆံုး ျဖစ္တဲ့ ဒဂံုတကၠသိုလ္ မွာေတာင္မွပဲ စာသင္ႏွစ္တစ္ႏွစ္ကို ကြန္ပ်ဴတာခ်ိန္ တစ္ခ်ိန္ပဲ ၾကံဳၾကရတာပါ။ ျပႆနာကေတာ့ ကြန္ပ်ဴတာခန္းကို တာ၀န္ယူဖြင့္ေပးမယ့္ ၀န္ထမ္းမရွိတာနဲ႔ ကြန္ပ်ဴတာပ်က္ေနတဲ့ အခ်ိန္ ေတြ မ်ားေနလို႔ပါပဲ။

ျပီးခဲ့တဲ့၂၀၀၅ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလ ၂၉ရက္ေန႔တုန္းက လႈိင္တကၠသိုလ္နယ္ေျမမွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ပညာေရး အေထာက္အကူျပဳ ကြန္ပ်ဴတာပေရာဂ်က္ျပိဳင္ပြဲနဲ႔ ေက်ာင္း၀က္ဘ္ဆိုက္ျပိဳင္ပြဲရဲ႕ ဆုေပးပြဲ အခမ္းအနားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကြန္ပ်ဴတာအသင္းခ်ဳပ္ ဥကၠဌ ဦးသိန္းဦး ေျပာသြားတဲ့ အဖြင့္ အမွာစကားဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရး အနာဂတ္အတြက္ တကယ့္ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

ဦးသိန္းဦးက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အရင္က ၁၀တန္းေအာင္ထားတဲ့ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြဟာ အဂၤလန္က GCE စာေမးပြဲကို အလြယ္တကူ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အရင္က ဆိုတဲ့ အပိုင္းအျခား ကိုေတာ့ ခုႏွစ္အတိအက်နဲ႔ ေျပာမသြားခဲ့ပါဘူး။

ဒီေနရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံပညာေရးရဲ႕ ျပႆနာကေတာ့ ၁၉၆၂ေနာက္ပိုင္း အဂၤလိပ္စာကို ၅တန္း (အသက္၁၀ ႏွစ္) ေရာက္မွ စနစ္မွားနဲ႔ စသင္ၾကရတာရယ္၊ ႏိုင္ငံေရးမတည္ျငိမ္မႈေၾကာင့္ ေက်ာင္းရက္ရွည္ ပိတ္ရတာေတြ မ်ားတာရယ္၊ သင္ၾကားေရးစနစ္ ေခတ္မမီတာေတြေၾကာင့္ေရာ ၁၉၆၂ခုႏွစ္ကေန ၂၀၀၀ခုႏွစ္ထိ သက္တမ္းက လူငယ္အမ်ားစုက အဂၤလိပ္စာအရာမွာ အေတာ္ ညံ့ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဦးသိန္းဦးေျပာတဲ့ အရင္က ဆိုတဲ့ အခ်ိန္ဟာ ၁၉၆၂ခုႏွစ္မတိုင္မီပဲ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ျပီးေတာ့ ဦးသိန္းဦးက အခုအခ်ိန္မွာ တကၠသိုလ္တက္မႈ အဆင့္အတန္းမွာ တျခား တိုင္းျပည္ေတြထက္ ညံ့လာတယ္လို႔ အတိအလင္းေျပာသြားခဲ့တာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါကို အာဏာပိုင္ေတြ စဥ္းစားသံုးသပ္ဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ အခုဆို ဒီအမွာစကားေတာင္မွပဲ တစ္ႏွစ္ ရွိသြားပါျပီ။

အဲဒီတုန္းက တဆက္တည္းမွာပဲ ဦးသိန္းဦးက ေက်ာင္းမွာ ဂုဏ္ထူးထြက္တာကေတာင္ တကယ္ ေတာ္တာ ပညာတတ္တာ မဟုတ္ေသးဘဲ ICT ( Information, Communication and Technology) နည္းပညာကို သံုးတတ္မွ တိုးတက္မွာျဖစ္တယ္လို႔လည္း ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဆရာဆရာမေတြအေနနဲ႔လည္း Blackboard နဲ႔ သင္တာထက္ ICT နည္းပညာကိုသံုးရင္ သင္ၾကားနည္းစနစ္မွာ ပိုေကာင္းလာမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ သင္ဖို႔ကို အားစိုက္သင့္ တယ္လို႔ အၾကံေပး တိုက္တြန္းသြားခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ သိပ္ေကာင္းတဲ့ အၾကံေပးမႈ ျဖစ္သလို အနာဂတ္ ပညာေရးအတြက္ ၾကိဳးပမ္း အေကာင္အထည္ ေဖၚသင့္တဲ့ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ တစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အနီးဆံုး အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ေဖါေဖါသီသီ သံုးေနတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာ၊ အင္တာနက္ ေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ အခု ၂၀၀၆ခုႏွစ္ထိ လူနည္းစုသာ မွန္မွန္ သံုးႏိုင္တဲ့ ကန္႔သတ္ပစၥည္းတစ္မ်ိဳးသာ ျဖစ္ေန တုန္းပါပဲ။ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ အလုပ္လုပ္တဲ့ အေျခခံအလုပ္သမား တစ္ေယာက္ ရဲ႕ တစ္ေန႔ ၀င္ေငြက အနည္းဆံုး ဘတ္ ၁၅၀-၂၀၀ ရွိျပီး ကေဖးေတြမွာ အင္တာနက္ သံုးစြဲခက တစ္နာရီကို ဘတ္၂၀ကေန ၃၀ထိပဲ ေပးရ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အင္တာနက္သံုးဖို႔အတြက္ တစ္ေန႔ ၀င္ေငြရဲ႕ ၁၀ပံု တစ္ပံုေလာက္ပဲ သံုးရပါတယ္။ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ မွာကေတာ့ အစိုးရ အေျခခံ ၀န္ထမ္း လစာ အနည္းဆံုး တစ္ေန႔ ၅၀၀က်ပ္မွာ အင္တာနက္ သံုးစြဲခ က လည္း တစ္နာရီကို အနည္းဆံုး ၅၀၀က်ပ္ ျဖစ္ေနတာပါ။ ၀န္ထမ္းရဲ႕ တစ္ေန႔ ၀င္ေငြ နဲ႔ အင္တာနက္ တစ္နာရီ သံုးခ အတူတူပါပဲ။ တကၠသိုလ္က နည္းျပဆရာမတစ္ေယာက္ရဲ႕ တစ္ေန႔ ၀င္ေငြကေတာင္မွ က်ပ္ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ေက်ာ္ပဲရွိတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ICT နည္းပညာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး တကယ္လိုအပ္ေနတဲ့ တကၠသိုလ္က ဆရာ ဆရာမ ေတြအဖို႔ ကြန္ပ်ဴတာ အင္တာနက္ကို ဘယ္လိုမွ ကိုယ္ထူကိုယ္ထ မသံုးႏိုင္ၾကတာ ေသခ်ာပါတယ္။

ဆရာဆရာမေတြအေနနဲ႔က ေက်ာင္းမွာလည္း ကြန္ပ်ဴတာ သံုးခြင့္ ေလ့က်င့္ခြင့္ လံုး၀ မရွိပါဘူး။ ဌာနခ်င္း အလိုက္ ရထားတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာေတြကလည္း စာေမးပြဲကိစၥနဲ႔ ရံုးကိစၥ သံုးဖို႔သာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခု ၂၀၀၆ခုႏွစ္ အထိ ရန္ကုန္က တကၠသိုလ္ေတြမွာေတာင္ စာသင္ခန္း အမ်ားစုမွာ ေက်ာက္သင္ပုန္း နဲ႔ ေျမျဖဴကိုသာ ကိုင္ သံုး ေနရတာပါ။ Whiteboard နဲ႔ Marker ကိုေတာင္ အလံုအေလာက္ ထားမေပးႏိုင္ေသးပါဘူး။ အဲဒီအျပင္ ျဖည့္ဆည္းေပးဖို႔ မခက္ခဲလွတဲ့ ဆရာကိုင္ ျပဌာန္းစာအုပ္ကိုေတာင္ ဌာနက အခမဲ႔ မေပးႏိုင္တဲ့အတြက္ ဆရာ ေတြ အေနနဲ႔ ကိုယ့္ပိုက္ဆံနဲ႔ ကိုယ္ ၀ယ္သံုးေနၾကရတဲ့ အေျခေနမ်ိဳးပါ။

တကယ္ေတာ့ ျမန္မာ အာဏာပိုင္ေတြဟာ ၂၀၀၀-၂၀၀၁ကစျပီး ေျခလွမ္းေနျပီျဖစ္တဲ့ အနာဂတ္ ပညာေရးမွာ ICT နည္းပညာနဲ႔ သင္ၾကားဖို႔အထိ ေမွ်ာ္မွန္းထားတဲ့အေၾကာင္းကို Our Vision ဆိုျပီးေတာ့ တကၠသိုလ္တိုင္းမွာ ေမာ္ကြန္းတိုင္ေတြစိုက္ထူျပီး အတိအလင္း ေၾကြးေက်ာ္ ေၾကညာ ထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ဲ့ အခု လက္ရွိ အခ်ိန္ထိ ေတာ့ IT ေခတ္ထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ တကၠသိုလ္ပညာေရးဟာ အဘက္ဘက္မွာ စိုးရိမ္စရာေကာင္းတဲ့ အေန အထား မွာပဲ ရွိေနေသးတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။

အခု ၂၀၀၆-၂၀၀၇ ပညာသင္ႏွစ္ဆိုရင္ ပညာရည္ျမင့္မားမႈ ႏွစ္သံုးဆယ္စီမံကိန္း ရဲ႕ ဒုတိယ ၅ႏွစ္ စီမံကိန္း ကာလ အစႏွစ္ေတာင္ ေရာက္လာျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အဆင့္ျမင့္ပညာေရးၾကီး ကမၻာ့ အဆင့္မီဖို႔အတြက္ဆိုရင္ ကြန္ပ်ဴတာအသင္းဥကၠဌ ဦးသိန္းဦး အၾကံေပး လမ္းၫႊန္သြားတဲ့အတိုင္း သင္ၾကား ေရး နယ္ပယ္မွာ ICT နည္းပညာ က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႕အသံုးျပဳႏိုင္ေရးအတြက္ကို အာဏာပိုင္ေတြဘက္က အျမန္ဆံုး အားသြန္ ခြန္စိုက္ ၾကိဳးပမ္း ျဖည့္ဆည္း အေကာင္အထည္ေဖၚ ၾကရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမျငိမ္း
၂၀၀၆။ ႏို၀င္ဘာ။