ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ဒီမိုကေရစီပညာေရး

ဒီမိုကေရစီပညာေရးကို တည္ေဆာက္မယ္ဆိုရင္ ဒီမိုကေရစီစနစ္နဲ႔အညီ လူတစ္ဦးခ်င္း စီကို တန္ဖိုးထားျပီး လူတိုင္းတန္းတူ အက်ိဳး ခံစားခြင့္ရေအာင္ ဖန္တီး တည္ေဆာက္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆင္းရဲခ်မ္းသာမေရြး၊ လူမ်ိဳးမေရြး၊ ဘာသာမေရြး ပညာသင္ခြင့္ ဆိုတဲ့ အေျခခံအခြင့္အေရးကို ရၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာကေတာ့ ၂၀၀၅-၂၀၀၆ ပညာသင္ႏွစ္အထိ အဲဒီ အေျခခံ အခြင့္အေရးကိုေတာင္ ကေလးတိုင္း မရၾကေသးတာ ေတြ႔ေနရပါ တယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ မူလတန္းပညာေရး အဆင့္ေလာက္ကိုေတာင္ အခမဲ့ပညာေရး မရႏိုင္တာ၊ ေခတ္ေနာက္က်ေနတဲ့ သင္ရိုး ၫႊန္းတမ္းေတြကို သံုးေနတာေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြအေနနဲ႔ စုေပါင္းလုပ္ေဆာင္ရတဲ့ သင္ခန္းစာမ်ိဳးေတြ မရွိတဲ့ျပင္ စာေမးပြဲစနစ္ကို က်င့္သံုးျပီး အဂတိ လိုက္စားတာေတြ၊ ကေလးေတြကို စဥ္းစား တီထြင္ခြင့္မေပးဘဲ ဆရာကသာ ဦးေဆာင္သင္ၾကားတဲ့ ဆရာ ေျပာသမွ်ကိုသာ လက္ပိုက္နာခံရတဲ့ သင္ၾကား နည္းကိုသာ သံုးေနဆဲျဖစ္တာေတြေၾကာင့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံပညာေရးဟာ ဒီမိုကေရစီစနစ္နဲ႔ အေ၀းၾကီးမွာသာ ရွိေနဆဲလို႔ ေျပာႏို္င္ပါတယ္။

အဲဒီအျပင္ လြဲမွားတဲ့ စာေမးပြဲစနစ္ေၾကာင့္လည္း ကေလးေတြဟာ စာေမးပြဲေအာင္ေအာင္၊ ထူးခၽြန္ေအာင္ တစ္ဦးခ်င္း အျပိဳင္အဆိုင္ ၾကိဳးစားၾကရတာေၾကာင့္ တကိုယ္ေကာင္းစိတ္နဲ႔ တကိုယ္ေကာင္းဆန္မႈကို အားေပးရာ ေရာက္တဲ့အျပင္ လူ႔ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔လည္း အဆင္ေျပ မႈ နည္းပါးလာတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါဟာ ႏို္င္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ ေကာင္းမြန္ဖြ႔ံံျဖိဳးေရးကို ထိခိုက္ေစတဲ့ ပညာေရးဆိုင္ရာ အားနည္းခ်က္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏို္င္ငံဟာ တိုင္းရင္းသားလူမိ်ဳးစု အေျမာက္အမ်ား အတူတကြ ေနထိုင္ေနၾကတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ပညာေရးဟာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္နဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ ပညာေရးမ်ိဳး ျဖစ္ဖို႔လည္း လိုပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး လြတ္လပ္ေရးမရမီ ၁၉၄၇ခုႏွစ္က တင္သြင္း ခဲ့တဲ့ “ပညာေရး ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး ေကာ္မီတီ အစီရင္ခံစာ” (Education Reconstruction Committee Report – 1947) မွာ ထည့္သြင္း ေရးဆြဲထားခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီ အစီရင္ခံစာမွာပါတဲ့ အခ်က္ေတြထဲက မသင္မေနရ ပညာေရးစနစ္ လုပ္ဖို႔၊ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုစာေပေတြကို ေဖာ္ထုတ္ သင္ၾကားဖို႔၊ မိခင္ တိုင္းရင္းသား ဘာသာစကားတစ္ခုကို မသင္မေနရ ဘာသာရပ္အျဖစ္ သင္ဖို႔နဲ႔ စာေမးပြဲစနစ္အစား အကဲျဖတ္စစ္ေဆးျပီး အတန္းတင္တဲ့စနစ္ (Continuously Assessment Progression System) ကိုသာသံုးဖို႔ဆိုတဲ့ အခ်က္ ေတြဟာ ဒီမိုကေရစီနည္းက်တဲ့ ပညာေရးစနစ္ေတြလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

ကမၻာ့အၾကီးဆံုးဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံၾကီးတခုျဖစ္တဲ့ အိႏၵိယႏိုင္ငံက ပညာေရးပညာရွင္ တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ K.G Sai Yi Dain ကေတာ့ “ဒီမိုကေရစီလူ႔ေဘာင္ တည္ေဆာက္ဖို႔အတြက္ လိုအပ္တဲ့ အရည္အေသြးေတြ ရေအာင္ဆိုရင္ ပညာေရးကို ျပင္ဆင္ေရးဆြဲရမယ္” လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေအာင္ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အဓိကေသာ့ခ်က္ဟာ ပညာေရးစနစ္ပဲ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ေထာက္ျပ လိုက္တာပါပဲ။

ဒီမိုကေရစီစနစ္ထဲမွာ လူတိုင္းဟာ တန္းတူ လြတ္လပ္ခြင့္ ရွိၾကတာမို႔လို႔ ပညာေရးမွာလည္း ဘယ္လို အေၾကာက္တရား အဟန္႔အတား၊ အခက္အခဲမ်ိဳးမွ မရွိပါဘူး။ ႏိုင္ငံသားတိုင္း လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေတြးေခၚ ေ၀ဖန္ခြင့္ရွိတာမို႔ ဆန္းသစ္တဲ့ တီထြင္မႈ (Creativities)ေတြ ရလာဖို႔ အားေပးႏိုင္တဲ့ ဘက္စံုပညာေရးကို လူတိုင္း ထိေတြ႔ သင္ယူခြင့္ ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒါဟာ ဒီမိုကေရစီ ပညာေရးရဲ႕ အေျခခံ အက်ိဳး ေက်းဇူးေလာက္သာ ရွိပါေသးတယ္။

ဒီမိုကေရစီပညာေရးထဲမွာဆိုရင္ ကေလးေတြ စုေပါင္းလုပ္ေဆာင္ရတဲ့ ေက်ာင္းတြင္း ေက်ာင္းျပင္ အဖြဲ႔လိုက္ လႈပ္ရွားရတဲ့ Team Work ေတြ၊ Project Paper ေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြကို အတူတကြ ပူးေပါင္း ေနထိုင္တတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ ေပးရာ ေရာက္ပါတယ္။ အဲဒီလိုပဲ မတူညီ ကြဲျပားတဲ့ လူမိ်ဳး၊ ဘာသာနဲ႔ စကားေတြကို အျပန္အလွန္ နားလည္ေစတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈေတြကို ေသခ်ာ ၫွိႏႈိင္း ျပင္ဆင္ထားတဲ့ သင္ရိုးေတြ ျပ႒ာန္း သင္ၾကားေပးတာမ်ိဳးေၾကာင့္လည္း လူငယ္ေတြအခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ နားလည္ သေဘာေပါက္မႈ နဲ႔ ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးမႈကို ရလာေစပါတယ္။ ဒါဟာလည္း အနာဂတ္ လူ႔ေဘာင္ေလာကကို ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေစတဲ့ အေျခခံအခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီမိုကေရစီပညာေရးထဲမွာ အဓိကက်တဲ့ ေနာက္ထပ္ အားသာခ်က္တစ္ခုကေတာ့ က်ိဳးေၾကာင္းဆင္ျခင္ျပီး အျပဳသေဘာနဲ႔ ေ၀ဖန္တတ္ေစတဲ့အတြက္ အမွားအမွန္ကို ခြဲျခား သိျမင္တတ္လာေစတဲ့ အရည္အခ်င္း ရလာ ေစတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ေတာ့ တိုင္းရင္းသားအားလံုး တေျပးညီ ပညာေရးရရမယ္ဆိုတဲ့အတြက္ ဖက္ဒရယ္ႏိုင္ငံနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ ပညာေရးအျဖစ္ ရည္ရြယ္ ျပင္ဆင္ရပါလိမ့္မယ္။ တႏို္င္ငံလံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ စာသင္ခန္းေတြ အားလံုး ဒီမိုကေရစီစာသင္ခန္းေတြ ျဖစ္ဖို႔ လိုပါတယ္၊ အသိပညာ၊ လူမႈဆက္ဆံေရး နဲ႔ အက်င့္စာရိတၱ တိုးတက္ ေကာင္းမြန္ေရးကို ေလ့က်င့္ သင္ၾကားေပးတဲ့ သင္ရိုးေတြ ျပဳစုေရးဆြဲဖို႔ လိုပါတယ္။ အေျခခံ ေက်ာင္းေတြမွာ လက္ရွိ ျပဌာန္းထားတဲ့ လူမႈေရး ဘာသာရပ္ေတြနဲ႔ ေလာကနီတိ သင္ခန္းစာေတြကေတာ့ အမ်ားစုက အသိပညာ တိုးပြားေရးနဲ႔ စာရိတၱျပဳျပင္ေရးထက္ အမိန္႔နာခံတတ္ေရးနဲ႔ တကိုယ္ေကာင္းဆန္မႈကို အားေပးတဲ့ ၀ါဒျဖန္႔ သင္ခန္းစာေတြသာ ျဖစ္ေနပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ပညာေရးအာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ႔ ခုခ်ိန္မွာ ဒီမိုကေရစီပညာေရး တည္ေဆာက္ေနတယ္လို႔ ဆိုတဲ့အတြက္ အေျခခံပညာမူလတန္းကစျပီး ဒီမိုကေရစီစနစ္၊ ဒီမိုကေရစီလူ႔ေဘာင္၊ ဒီမိုကေရစီပညာေရး ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သင္ရိုးေတြ သင္ခန္းစာေတြ ထည့္သြင္း သင္ၾကားေပးဖို႔ လိုေနပါျပီ။ အဲဒီအျပင္ တိုင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္ေလးစားျပီး ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ စည္းစည္းလံုးလံုးနဲ႔ ယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ ႏိုင္ဖို႔အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ စာေပ ယဥ္ေက်းမႈေတြကိုလည္း သင္ရိုးထဲမွာ ထည့္သြင္း သင္ၾကားေပးရမွာပါ။ ဒါဟာ ဒီမိုကေရစီ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္ေရး ကို ဦးတည္တဲ့ Multi Cultural Education ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီမိုကေရစီပညာေရးဟာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ လူ႔တန္ဖိုးေပၚ အေျခခံျပီး တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ပညာေရးစနစ္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျမင့္မားတိုးတက္တဲ့ အနာဂတ္လူ႔ေဘာင္ကို ရလာေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမျငိမ္း

၂၀၀၇၊ဇန္န၀ါရီလ။