Wednesday, February 13, 2008

Civic Education

လတ္တေလာ ျဖစ္ပ်က္သြားတဲ့ သံဃာေတာ္ေတြ ဦးေဆာင္တဲ့ ေမတၱာပို႔ဆုေတာင္းပြဲေတြကို အာဏာပိုင္ေတြ ဘက္က ရက္ရက္စက္စက္ႏွိမ္နင္းတဲ့ ကိစၥေတြကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ရုတ္တရက္ေတာ့ အာဏာရွင္ေတြရဲ႕ ေမတၱာတရားေခါင္းပါးမႈနဲ႔ အာဏာကို အလြန္အကၽြံ မက္ေမာ ဖက္တြယ္မႈေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္လို႔ပဲ အၾကမ္းဖ်ဥ္း သံုးသပ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ။

ဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြဟာ ကမၻာမွာ ျမန္မာရဲ႕ နိမိတ္ပံုကို အၾကီးအက်ယ္ အရုပ္ဆိုး အက်ည္းတန္သြားေစခဲ့ ပါတယ္။ ဒီလို ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ရတဲ့ တကယ့္ အေျခခံအေၾကာင္းရင္းကေတာ့ အာဏာရွင္ေတြနဲ႔ သူတို႔ ေစခိုင္းတာကို မမွိတ္မသုန္ လိုက္နာခဲ့တဲ့ ေနာက္လိုက္ေတြဟာ ဆင္ျခင္တံုတရားနဲ႔ယွဥ္တဲ့ ပညာဥာဏ္ရွိသူေတြ မဟုတ္ၾကလို႔၊ ပညာတတ္ မပီသၾကလို႔သာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ေတာ့ ယဥ္ေက်းတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ထဲက ႏို္င္ငံၾကီးသားေတြအျဖစ္ ေနထိုင္က်င့္ၾကံရတဲ့ ပညာမ်ိဳးေတြကို လိုက္နာရေကာင္းမွန္း မသိၾကလို႔သာ ျဖစ္ပါ တယ္။

ႏို္င္ငံတႏို္င္ငံအေနနဲ႔ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ဆိုရင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ ႏိုင္ငံ့ဦးေဆာင္ေတြသာမက အုပ္ခ်ဳပ္ခံ ႏုိင္ငံသားေတြ ကိုယ္တိုင္၊ ႏို္င္ငံၾကီးသားပီသတဲ့ အေတြ႔အၾကံဳ အၾကားအျမင္ နဲ႔ အသိဥာဏ္ပညာေတြ ရွိဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ ႏုိ္င္ငံသားေတြမွာ ႏိုင္ငံၾကီးသားဆိုတာ ဘာလဲ... ၊ ႏုိင္ငံၾကီးသားျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လို ေနထိုင္ က်င့္ၾကံရမွာလဲ... ဆိုတာေတြကို သိထား နားလည္ထားဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါမွလည္း လူသားအခ်င္းခ်င္း စာနာငဲ့ညွာမႈေတြထားဖို႔၊ ကိုယ့္ ျမိဳ႕ ကိုယ့္ရြာကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔၊ ကိုယ့္အခြင့္အေရးကို တရား နည္းလမ္းက် ေတာင္းဆိုယူတတ္ဖို႔၊ သူတပါးအခြင့္အေရးေတြကို ေလးစား လိုက္နာတတ္ဖို႔ ဆိုတာေတြကို သိနားလည္ၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲလို သိမွ နားလည္မွလည္း ျငိမ္းခ်မ္းသာယာတဲ့ လူ႔ေဘာင္ကို ထူေထာင္ႏို္င္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္မို႔လည္း ကမၻာ့ႏိုင္ငံၾကီးေတြဟာ သူတို႔ရဲ႔ ႏုိ္္င္ငံသားေတြကို ႏို္င္ငံၾကီးသား ပီသဖို႔အတြက္ ကေလးအရြယ္ ငယ္စဥ္ကတည္းက ေက်ာင္းပညာေရးထဲမွာ ႏိုင္ငံ့အေရးအရာေတြ၊ ႏိုင္ငံသားတေယာက္ရဲ႕ တာ၀န္နဲ႔ ကိုယ္က်င့္တရား ဆိုင္ရာေတြကို Civic and Moral ဆိုတဲ့ ဘာသာရပ္တခုအျဖစ္ အတန္းအဆင့္ဆင့္မွာ စနစ္တက်ျပဌာန္းျပီး သင္ၾကား ေလ့က်င့္ေပးတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါဟာ အနာဂတ္ ကမၻာမွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ထြန္းကားေစဖို႔ဆီကို ဦးတည္တဲ့ ပညာေရးပဲ ျဖစ္ပါ တယ္။

တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏို္င္ငံမွာလည္း ဥာဏ္ပညာ အေျမာ္အျမင္ၾကီးလွတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ျဖစ္လာတဲ့ ပန္းတေနာ္ အမ်ိဳးသား ေက်ာင္းအုပ္ ဦးသန္႔က လြတ္လပ္ေရးမရခင္ ၁၉၄၀ေက်ာ္ေလာက္ကတည္းက ျမန္မာႏုိ္င္ငံ ပညာေရးထဲမွာ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြကို ျပည္ေရးျပည္ရာ ဘာသာရပ္ ဆိုျပီးေတာ့ Civic Education ကို ထည့္သင္ဖို႔ အၾကံေပးခဲ့တာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီလို အၾကံေပးရာမွာ ဦးသန္႔က ျပည္ေရးျပည္ရာ သင္ၾကားရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္က အစ၊ သင္ရိုးအျဖစ္ ပါ၀င္သင့္တဲ့ သင္ခန္းစာ ေတြကိုပါ အေသးစိပ္ထည့္ျပီး ေဆာင္းပါးအျဖစ္ ေရးသားတင္ျပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေဆာင္းပါးပါ အခ်က္အလက္ အေၾကာင္းအရာေတြကို ဒီ ပညာေရး က႑ ကေန အပိုင္းလိုက္ခြဲျပီး တင္ျပသြားပါမယ္။

ဦးသန္႔က ျပည္ေရးျပည္ရာ သင္ၾကားျခင္းရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ကစျပီး ရွင္းလင္း တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ 'တကယ္ေတာ့ ပညာေရးဆိုတာဟာ ကေလးသူငယ္ေတြကို အသိဥာဏ္ က်ယ္၀န္းလာေစျပီး ျပည္သူျပည္သား ေကာင္း(Good citizen)ေတြ ျဖစ္လာေစဖို႔ပဲ' လို႔ ႏွစ္ဆယ္ရာစု ပညာရွင္ၾကီးေတြက လက္ခံထား ေၾကာင္းကို ဦးသန္႔က ကိုးကားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ ကေလးေတြအတြက္ ေက်ာင္းသင္ပညာေရးထဲမွာ ေခတ္နဲ႔ ေလ်ာ္ညီေအာင္ ျပည္ေရးျပည္ရာဘာသာရပ္ေတြ ထည့္သင္ဖို႔ လိုတယ္လို႔ အၾကံေပး ခဲ့ပါတယ္။

ျပည္ေရးျပည္ရာ ဆိုတာ ျပည္သူျပည္သားတို႔ရဲ႕ အေရးအရာ၊ ျပည္သူျပည္သားတို႔ သိသင့္သိထိုက္တဲ့ ဆက္ဆံေရး၊ ပညာေရး၊ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရးေတြအျပင္ ျပည္သူျပည္သားေတြရဲ႕ ရပိုင္ခြင့္ (ပိုင္ခြင့္ပိုင္ေရး) နဲ႔ တာ၀န္၀တၱရားေတြပဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ဦးသန္႔ရဲ႕ေဆာင္းပါးမွာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ျပည္ေရးျပည္ရာဆိုတာဟာလည္း ကိုယ့္ႏိုင္ငံ အေရးတင္မဟုတ္ဘဲ ကမၻာ့အေရးကိစၥေတြကိုပါ ျပည္ေရးျပည္ရာအျဖစ္ သိေန နားလည္ေနရမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ခုလို ကမၻာတခုလံုး ထိစပ္ ပတ္သက္ လာျပီျဖစ္တဲ့ Globalization ကာလမွာဆိုရင္ Civic Education ဟာ ပို အေရးၾကီးလာပါျပီ။

အဓိက ကေတာ့ "ျပည္ေရးျပည္ရာ ဘာသာရပ္ သင္ေပးရတာဟာ ႏိုင္ငံသားေတြကို အသိဥာဏ္ က်ယ္၀န္း ျမင့္မားလာေစဖို႔၊ အမ်ားေကာင္းက်ိဳးကို မိမိတဦးတည္းရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳးထက္ ေရွးရႈတတ္ေစဖို႔၊ မွ်တတဲ့ စိတ္မ်ိဳး ရွိဖို႔၊ ကိုယ္ခ်င္းစာတရားထားေစတတ္ဖို႔၊ အမ်ိဳးကို ခ်စ္တတ္ေစဖို႔ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ ပါတာမို႔လို႔ ျပည္သူ႔လမ္းညႊန္၊ ျပည္သူ႔နီတိလို႔လည္း ေခၚႏိုင္တယ္" လို႔ ဦးသန္႔က တင္ျပထားပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ေတာ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဦးတည္တဲ့ သင္ခန္းစာေတြ သင္ၾကားဖို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။

ဦးသန္႔ရဲ႕ ဆိုလိုခ်က္အရေတာ့ အဲဒီ ျပည္ေရးျပည္ရာ Civic Education ကို သင္ၾကားရာမွာ အနိမ့္ဆံုး အေျခခံအေနနဲ႔ ေက်ာင္းသားေတြကို ကိုယ့္ အိမ္မွာ အမိအဘေမာင္ႏွမေတြနဲ႔ ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ ေနထိုင္ရပံုေတြ၊ အဲဒီထက္ပိုျပီး ရပ္ကြက္ထဲ ျမိဳ႕ရြာထဲ၊ ေနာက္ထပ္တဆင့္ ပိုျပီး က်ယ္ေျပာစြာ ႏိုင္ငံနီးခ်င္းမ်ားႏွင့္ ကမၻာသူ ကမၻာသားမ်ား အခ်င္းခ်င္းထိ၊ ေမတၱာတရားအေျခခံနဲ႔ ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ ေနထိုင္ၾကရပံုေတြ၊ ေနာက္ဆံုး အျမင့္ဆံုးအျဖစ္ ဒီမိုကေရစီနည္းက်က် က်င့္ၾကံေနထိုင္နည္းအထိ ခ်ဲ႕ထြင္သင္ၾကားေပးႏို္င္တာမ်ိဳးကို ေက်ာင္းဆရာၾကီးတေယာက္အေနနဲ႔ သင္ရိုး အညႊန္းေတြနဲ႔တကြ အၾကံေပးေဆြးေႏြးခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ခုဆိုရင္ ဦးသန္႔ လမ္းညႊန္ ေပးခဲ့တာဟာ ႏွစ္ေပါင္း၆၅ႏွစ္ေက်ာ္ ၾကာခဲ့ပါျပီ။

တကယ့္လက္ေတြ႔မွာေတာ့ ျမန္မာႏို္င္ငံပညာေရးထဲမွာ ၁၉၆၂ေနာက္ပိုင္းကစလို႔ ေလာကနီတိ ဆိုတာက လည္း ျပဌာန္းခ်က္အေနနဲ႔ပါေပမဲ့ စာသင္ခ်ိန္ ေသေသခ်ာခ်ာ သတ္မွတ္ေပးထားတာမ်ိဳး မရွိဘဲ ဖြ႔ံျဖိဳးေရး အခ်ိန္ေတြမွာ တခါတေလအျဖစ္ သေဘာေလာက္သာ သင္တာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာဆိုရင္ ေက်ာင္းေတြမွာ စာသင္ခန္းေတြမွာ ႏို္င္ငံသားတေယာက္ရဲ႕ တာ၀န္ ဆိုတာမ်ိဳူးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္ေတြကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာမိရင္ေတာင္ ေျပာသူကို ႏို္င္ငံေရးမႈလို႔ အမည္တပ္ျပီး ႏွစ္ရွည္ ေထာင္ခ်ပစ္တာပါ။ အဲလို ပညာေရးစနစ္ရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ေၾကာင့္ပဲ အလုအယက္ အျပိဳင္အဆိုင္ တိုးတက္ဖြံ႔ျဖိဳးေနၾကတဲ့ ကမၻာ့အလယ္မွာ ျမန္မာႏို္င္ငံရဲ႕ ျပည္သူလူထုကေတာ့ ကမၻာ့အဆင့္မီ ႏိုင္ငံေရး အသိအျမင္ ဗဟုသုတအရာေတြမွာ အားနည္းေနခဲ့ၾကရပါတယ္။ အဆိုးဆံုးကေတာ့ ျမန္မာလူထုအေပၚ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဗိုလ္က်စိုးမိုး အုပ္ခ်ဳပ္လာခဲ့တဲ့ စစ္တပ္အဖြဲ႔အစည္းထဲက အသိအျမင္ ဆင္ျခင္တံုတရား ေခါင္းပါးေနမႈပဲ ျဖစ္ပါ တယ္။

ျမန္မာႏို္င္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနပါတယ္လို႔ ကမၻာကို ေၾကညာထားတဲ့ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကိုယ္တိုင္က အထြတ္အျမတ္ထားပါတယ္လို႔ ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့တဲ့ ရတနာသံုးပါး၀င္ သံဃာေတာ္ေတြကိုေတာင္ ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္တဲ့အထိ လုပ္ရဲလာတာဟာ ေကာင္းမြန္မွန္ကန္တဲ့ ပညာေရးကို မရယူခဲ့ၾကရတဲ့အျပင္၊ လြဲမွားတဲ့ အမိန္႔နာခံေရးကိုသာ ဦးတည္ သင္ယူခဲ့ၾကရတဲ့ ပညာေရးစနစ္ရဲ႔ ဆိုးက်ိဳးဆက္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏို္င္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ျငိမ္းခ်မ္းဖို႔ သာယာ၀ေျပာဖို႔နဲ႔ ကမၻာ့အလယ္မွာ ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ ရပ္တည္ႏိုင္ဖို႔ဆိုရင္ ေက်ာင္းပညာေရးထဲမွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဦးတည္ေစတဲ့ ႏိုင္ငံသား ဆိုင္ရာက်င့္၀တ္ Civic Education ကို သင္ၾကားခြင့္ေပးမယ့္ အစိုးရတရပ္ အျမန္ဆံုး ေပၚေပါက္လာဖို႔က ခုအခ်ိန္မွာ အဓိက က်လွတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္ရွင္။

ေမျငိမ္း
၇၊၁၀၊၀၇။

No comments:

Building Knowledge Economies စာတမ္း(၅)

ကမာၻ႔ဘဏ္ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္မႈ ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ရဲ့ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ စာတမ္းပါ Building Knowledge Economies ပညာေရးဆိုင္ရာ အၾကံျပဳခ်က္ မ...