Sunday, May 11, 2008

ပညာေရးနဲ႔ သဘာ၀ေဘး

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ရန္ကုန္တိုင္း၊ ပဲခူးတိုင္း၊ ဧရာ၀တီတိုင္း နဲ႔ ကရင္ျပည္နယ္ မြန္ျပည္နယ္ေတြမွာ ဘယ္တုန္းကမွ ေမ်ာ္လင့္မထားခဲ့တဲ့ သဘာ၀ေဘးဒဏ္ကို အဆိုးရြားဆံုး ရင္ဆိုင္ခဲ့ရတာမို႔ ခုဆိုရင္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး အတြက္ ျပႆနာေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနၾကရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ျမန္မာျပည္သူေတြအေနနဲ႔ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးေတြ တကိုယ္ရည္က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အသိပညာ ဗဟုသုတေတြ နည္းပါးခဲ့ၾကရတာမို႔ ခုလို အခ်ိန္အခါမ်ိဳးမွာ ပိုျပီး ဒုကၡေရာက္ၾကရတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံက ျပည္သူလူထုအမ်ားစုဟာ ပညာေရးစနစ္က ဘ၀ရပ္တည္ေရး အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းဖို႔ အတြက္ လံုေလာက္တဲ့ အာမခံခ်က္မရွိတဲ့အျပင္ စီးပြားေရးက်ပ္တည္းမႈေတြ ေၾကာင့္ ေက်ာင္းပညာေရးကို ဆံုးခန္းတိုင္ေအာင္ သင္ၾကားခြင့္မရၾကတဲ့သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ပညာေရးဟာ တကယ့္လက္ေတြ႔ဘ၀အတြက္ အသံုး၀င္တဲ့ ပညာရပ္ေတြ ဗဟုသုတေတြ မပါတာေၾကာင့္လည္း ျပည္သူလူထု ဟာ လက္ေတြ႔ဘ၀ထဲမွာ မၾကံဳသင့္တဲ့ အခက္အခဲေတြ.. ျပႆနာေတြ.. အဆံုးရႈံးေတြကို ရင္ဆိုင္ေနၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဥပမာအေနနဲ႔ေျပာရရင္ ခုရင္ဆိုင္ခဲ့ရတဲ့ နာဂစ္မုန္တိုင္းျပႆနာမွာ မုန္တိုင္းလာႏိုင္တယ္ ဆိုတာကို ၾကိဳသိေပမဲ့ မုန္တိုင္းက ဘယ္ေလာက္ျပင္းထန္မလဲ.. မုန္တိုင္းကို ဘယ္လို ရင္ဆိုင္ရမလဲ.. မုန္တိုင္းရဲ႔ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာေတြအတြက္ ဘာေတြျပင္ဆင္ ထားရမလဲ.. ဆိုတာေတြကို မသိၾကလို႔ ပိုျပီး ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး ရင္ဆိုင္ခဲ့ၾကရတာလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီေနရာမွာ ျပည္သူလူထုရဲ႔ လိုအပ္ခ်က္ကို လိုက္ျပီး ပညာေပးတာေတြ သတိေပး တာေတြလုပ္ရမွာက ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္သူေတြရဲ႔ တာ၀န္ပါ။

တကယ္ကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာေက်ာင္းပညာေရးေတြထဲမွာက သူတို႔ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ရာသီသဘာ၀ ပထ၀ီ၀င္ ေရေျမအေနအထားနဲ႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြအလိုက္ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ သိသင့္သိထိုက္တဲ့ က်န္းမာေရး ဆိုင္ရာ ဗဟုသုတေတြ၊ သဘာ၀၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ ဗဟုသုတေတြ၊ က်ေရာက္ႏိုင္တဲ့ ေဘးအႏၱရာယ္အေၾကာင္း ေတြနဲ႔ ကာကြယ္ပံု ရင္ဆိုင္ပံုေတြကို ျပဌာန္းသင္ၾကားေပးထားတာပါ၊ ဥပမာ- ျမစ္နား ေခ်ာင္းနား ပင္လယ္နား နီးေဒသေတြမွာ ေနတဲ့သူေတြအတြက္ က်န္းမာေရးအရလိုအပ္ခ်က္ေတြက ဘာလဲ.. အဲဒီ လိုအပ္ခ်က္အရ ဘယ္လိုအစားအစာေတြကို စားမလဲ.. ဘယ္လိုေနထိုင္မလဲဆိုတာေတြ၊ တကယ္လို႔ ေတာင္တန္းေဒသမွာ ေနတဲ့သူေတြဆိုရင္လည္း အဲဒီ ေတာင္တန္းေဒသ၀န္းက်င္အရ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို အတန္းအလိုက္ သင္ခန္းစာေတြအျဖစ္ ျပဌာန္းသင္ၾကား ေပးတာမ်ိဳးပါ။ အဲဒီအျပင္ ကေလးတိုင္းအတြက္ လိုအပ္ခ်က္အျဖစ္ ေရကူးတတ္ေအာင္ သင္ရတာမ်ိဳးေတြ၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားအားကစားနည္းတခုခု သင္ရတာမ်ိဳးေတြ၊ အမ်ားဆံုး စားေသာက္ေနရတဲ့ အစားအစာေတြထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့ ကယ္လိုရီနဲ႔ ဓါတ္သဘာ၀ အေၾကာင္းေတြ၊ အေျခခံ သူနာျပဳစုနည္းသင္ရတာမ်ိဳးေတြလည္း ရွိပါတယ္။

တကယ္ေတာ့လည္း ပညာေရးဆိုတာကိုက စာသင္သားေတြ လက္ေတြ႔ဘ၀ထဲမွာ အသံုးခ်ႏိုင္တဲ့ ပညာရပ္မ်ိဳးေတြကိုသာ ေပးရမွာပါ။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ကမၻာ့အၾကီးဆံုး ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ အိႏၵိယႏိုင္ငံက ပညာေရးပညာရွင္ K.G. Sai Yi Dain က "ပညာေရးဆိုတာဟာ ဒီမိုကေရစီလူမႈဘ၀အတြက္ လိုအပ္တဲ့ အရည္အေသြးေတြကို စာသင္သားေတြရႏိုင္ေစဖို႔ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲထားတာပဲ ျဖစ္ရမယ္"လို႔ ေျပာခဲ့တာလည္း ရွိပါတယ္။

ခု ျမန္မာႏိုင္ငံမွာကေတာ့ အဲသလို ဘ၀တသက္တာလံုးအတြက္ ရည္ရြယ္တဲ့ ပညာေရးမ်ိဳးမွာ တကယ္အသံုး၀င္ စနစ္က်တဲ့ သင္ခန္းစာေတြ မပါ၀င္ရံုသာ မကေတာ့ပါဘူး။ လက္ရွိ အခ်ိန္အခါမွာ ျပည္သူလူထုအတြက္ တကယ္အေရးတၾကီး လိုအပ္ လာတဲ့ ပညာ ေပးဖို႔ကို ေတာင္ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က တာ၀န္မေက်ခဲ့ပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပည္သူလူထု အမ်ားစုက ပညာဗဟုသုတအရာမွာ အားနည္းၾကတဲ့အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ပညာေပးမႈေတြကို အစိုးရပိုင္းက ေသခ်ာလုပ္ေပးရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ နာဂစ္မုန္တိုင္း ၀င္ေရာက္ႏိုင္တယ္ ဆိုတာကို ၾကိဳတင္သတိေပးခဲ့တယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ မိုးေလ၀သနဲ႔ ဇလေဗဒဦးစီးဌာနက ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တကယ္တမ္းမွာက မုန္တိုင္းက အားမၾကီးလွဘဲ မိုးသက္ေလျပင္းက်ျပီး လႈိင္းၾကီးမယ္၊ ေလတိုက္ႏႈန္းက တနာရီမိုင္၄၀-၄၅မိုင္ေလာက္ပဲ ရွိမယ္ဆိုတာ ေလာက္ပဲ ေၾကျငာထားခဲ့တာပါ။

တကယ္ေတာ့ ဒီေနရာမွာ မုန္တိုင္းက ဘယ္ေလာက္အားၾကီးမလဲ..၊ ဘယ္လိုေနရာကို အဓိက ၀င္ေရာက္ႏိုင္သလဲ.. မုန္တိုင္းအမ်ားဆံုး ထိႏိုင္တာ ဘယ္ေဒသလဲ.. မုန္တိုင္းကို ကာကြယ္လို႔ မရႏိုင္တဲ့အတြက္ ေရွာင္ရွားဖို႔ ဘယ္လိုျပင္ဆင္သင့္သလဲ.. မုန္တိုင္းက်ျပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ျဖစ္တတ္တဲ့ အခက္အခဲျပႆနာေတြက ဘာေတြလဲ.. အဲဒီအခက္အခဲေတြကို ေက်ာ္လႊားဖို႔ ဘာေတြ ျပင္ဆင္ ထားမလဲ.. ဆိုတာေတြကို ျပည္သူလူထုသိေအာင္ အခ်ိန္တိုင္းမွာ ပညာေပးလႈံ႔ေဆာ္ေနရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေရဒီယို ရုပ္ျမင္သံၾကားေတြအျပင္ နယ္ေျမအလိုက္ အုပ္ခ်ဳပ္သူအာဏာပိုင္ေတြက အသီးသီး တာ၀န္ယူျပီး အၾကိမ္ၾကိမ္ သတိေပးေနရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ခုေတာ့ ျမန္မာျပည္သူလူထုဟာ မုန္တိုင္းဒဏ္ကို ဒီအတိုင္းပဲ ေခါင္းငံု႔ခံလိုက္ရသလို ျဖစ္သြားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ မလိုအပ္ဘဲ အေသအေပ်ာက္ မ်ားခဲ့ရတာလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ဧရာ၀တီတိုင္းဟိုင္းၾကီးကၽြန္းလို ပင္လယ္ျပင္နဲ႔ထိစပ္ေနတဲ့အတြက္ ေသခ်ာေပါက္ အႏၱရာယ္ ရွိႏိုင္တဲ့ ေဒသမ်ိဳးေတြမွာဆိုရင္ မုန္တိုင္းမလာခင္ကတည္းက မုန္တိုင္းနဲ႔ ေ၀းႏိုင္တဲ့ ေနရာေဒသေတြဆီ ေရွာင္ေနသင့္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ မုန္တိုင္းထိႏို္င္ေခ်ရွိတဲ့ ေဒသေတြမွာ မုန္တိုင္းအျပီးမွာ ၾကံဳရတတ္တဲ့ ေသာက္သံုးေရနဲ႔ စားေသာက္ကုန္ ျပႆနာအတြက္ ၾကိဳတင္ျပီး စုေဆာင္းထားတာမ်ိဳး လုပ္ရပါမယ္။ အဲဒီအျပင္ လိုအပ္ႏိုင္တဲ့ အ၀တ္အထည္ေဆး၀ါးေတြကို ၾကိဳတင္ရွာေဖြစုေဆာင္းထားရပါမယ္။ အဲဒီ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို အစိုးရေတြက ပညာေပးလႈံ႔ေဆာ္ထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွပဲ က်ေရာက္လာတဲ့ သဘာ၀ ေဘးဒဏ္ကို ရင္ဆိုင္ရတဲ့အခါ အေသအေပ်ာက္နဲ႔ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရတာေတြ၊ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္တတ္တဲ့ ေရာဂါေ၀ဒနာေတြကေန သက္သာရာ ရ ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေလာေလာဆယ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အင္မတန္ၾကီးမားတဲ့ ေဘးဥပါဒ္မ်ိဳး ၾကံဳေတြ႔ထားရ ေပမဲ့လည္း လက္ရွိ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္မႈကို တရား၀င္ အတည္ျပဳေပးႏို္င္တဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အတြက္ လူထုဆႏၵခံယူပြဲကို ေမလ၁၀ရက္ ေန႔မွာ မျဖစ္မေန ျပဳလုပ္မွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ဦးေဆာင္ေရးဆြဲတဲ့ အေျခခံဥပေဒရဲ႔ အေျခခံမူမ်ားအခန္းမွာေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္သည္ ျပည္သူမ်ား၏ ပညာေရးႏွင့္က်န္းမာေရး တိုးတက္ေစေရးအတြက္ အေလးထားေဆာင္ရြက္ရမည္.. လို႔ ေဖာ္ျပထားတာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ တကယ့္လက္ေတြ႔မွာကေတာ့ ျပည္သူလူထုကို သဘာ၀ေဘးဒဏ္နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ထိထိ ေရာက္ေရာက္ အကာအကြယ္မေပးခဲ့တဲ့အျပင္ လက္ရွိရင္ဆိုင္ေနရျပီျဖစ္တဲ့ မုန္တိုင္း ဒဏ္ရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲ အခက္အခဲေတြ ဒုကၡေတြကိုလည္း ခုခ်ိန္ထိ ကူညီေျဖရွင္း မေပးေသးပါဘူး။

ဒါေၾကာင့္ပဲ အဲသလို ျပည္သူလူထုရဲ႕ အသိပညာေပးေရးနဲ႔ က်န္းမာေရးကိစၥေတြအေပၚ လ်စ္လ်ဴရႈထားတဲ့ အစိုးရမ်ိဳးကို တည္ျမဲေအာင္ လုပ္ေပးမယ့္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ေထာက္ခံမလား ကန္႔ကြက္မလား ဆိုတာဟာ ျပည္သူလူထုၾကီးအေနနဲ႔ ျပတ္ျပတ္သားသား ဆံုးျဖတ္ရေတာ့မယ့္ အေျခအေနပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

၆၊၅၊၀၈။

Sunday, April 27, 2008

အေျပာနဲ႔အလုပ္ညီဖို႔လိုတဲ့ နအဖရဲ႕Constituion

ျမန္မာႏိုင္ငံကို တရားမ၀င္ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ အာဏာသိမ္းစစ္အစိုးရရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ မူၾကမ္း-၂၀၀၈ ထဲက ပညာေရးက႑နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ မူၾကမ္းေလးခ်က္ကို ျပီးခဲ့တဲ့ အပတ္ေတြမွာ ေျပာျပခဲ့ျပီးပါျပီ။ အဲဒီအခ်က္ေလးခ်က္ထဲက အခ်က္သံုးခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ လို႔လည္း ေဆြးေႏြးတင္ျပခဲ့ျပီးပါျပီ။ ဒီတပတ္မွာေတာ့ အခ်က္ေလးခ်က္ထဲက ေနာက္ဆံုးတခ်က္ျဖစ္တဲ့ "ဘက္စံုအေတြးအေခၚအယူအဆမွန္ကန္၍ အက်င့္စာရိတၱ ေကာင္းမြန္ျပီး ႏိုင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အက်ိဳးျပဳမည့္ ေခတ္မီပညာေရးစနစ္ ေဖာ္ေဆာင္ ရမည္"... ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ အဲဒီေနရာမွာ အေရးတၾကီး ပါ၀င္သင့္တာက ေရွ႕ပိုင္းအပတ္စဥ္ေတြမွာ ေျပာခဲ့သလိုပဲ ပညာေရး လြတ္လပ္ခြင့္သာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လက္ငင္း ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ျပႆနာကေတာ့ လက္ရွိ အုပ္ခ်ဳပ္ ေနတဲ့ စစ္အစိုးရက သူတို႔ေရးဆြဲ ခ်မွတ္ထားတဲ့ မူကို သူတို႔ကိုယ္တိုင္ကေတာင္ လိုက္နာက်င့္ၾကံမႈမရွိတဲ့ ျပႆနာပါ။ အဲဒီအျပင္ အာဏာပိုင္ေတြကိုယ္တိုင္က ဥပေဒျပင္ပေရာက္ေနျပီး လိမ္လည္မႈေတြနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့အတြက္ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ထိစပ္ပတ္သက္ေနရတဲ့ ယႏၱယားၾကီးတခုလံုးကပါ အမွားအယြင္း ေတြ... အက်င့္စာရိတၱ ထိခိုက္တာေတြ... အမ်ားၾကီးရွိလာတာပါပဲ။

အဲဒီ အက်င့္စာရိတၱ ယိုယြင္းထိခိုက္လာတယ္ဆိုတာကို ပညာေရးေလာကတခုတည္းမွာ ၾကည့္ရင္ေတာင္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျမင္ရပါတယ္။ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ပံု ညံ့ဖ်င္းမႈေၾကာင့္ ဆရာဆရာမေတြ အပါအ၀င္ ၀န္ထမ္းတိုင္းလိုလိုဟာ သူတို႔ရဲ႕ စား၀တ္ေနေရး အက်ပ္အတည္းကို ေျဖရွင္းဖို႔အတြက္ အဂတိ လိုက္စားလာရတာ၊ လာဘ္စားလာတာ၊ အနည္းဆံုးေတာ့ တရားမ၀င္ က်ဴရွင္ျပရတာေတြဟာ အက်င့္စာရိတၱ ထိခိုက္လာေစရတဲ့ အေၾကာင္းေတြပါ။

အဲဒီအျပင္ ေက်ာင္းသားေတြဘက္ကို ၾကည့္ရင္လည္း အထူးသျဖင့္ တကၠသိုလ္ပညာေရးထဲမွာက ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းက စျပီး ပညာသင္ႏွစ္တႏွစ္စာကို ေျခာက္လပဲ သတ္မွတ္ျပီး သင္ရိုးေတြကိုေတာ့ ေလ်ာ့ခ်မေပးတာမို႔ ေက်ာင္းသားေတြစာမလိုက္ႏိုင္တဲ့ ျပႆနာ ရွိလာပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ပဲ တကၠသိုလ္ပညာေရးထဲမွာေတာင္ က်ဴရွင္စနစ္ထြန္းကားလာတာပါ။ အဲဒီကမွတဆင့္ စာေမးပြဲမွာ စာခိုးခ်ေျဖတဲ့ ျပႆနာေတြ၊ ေမးခြန္းေရာင္းတဲ့ ျပႆနာေတြျဖစ္လာရာက ပညာေရးေလာကထဲမွာ အက်င့္စာရိတၱ ထိခိုက္လာတာပါ။ အဲဒီအျပင္ စာေမးပြဲကို မရိုးမသားေျဖဆိုတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကို အေရးမယူရဘူးလို႔ ဆရာဆရာမေတြကို တားျမစ္တာမ်ိဳးေတြဟာ အာဏာပိုင္ေတြ ကိုယ္တိုင္က အက်င့္စာရိတၱမေကာင္းတဲ့ မ်ိဳးဆက္ကို ေမြးထုတ္ေနတာနဲ႔ အတူတူပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲဒီအက်င့္စာရိတၱျပႆနာ ေျပလည္ ပေပ်ာက္ သြားဖို႔ဆိုတာက ႏိုင္ငံရဲ႔စီးပြားေရးဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္မႈအေျခအေနနဲ႔ အာဏာပိုင္အစိုးရရဲ႕ အရည္အေသြးနဲ႔ ေစတနာရွိမႈအေပၚမွာသာ လံုးလံုးမူတည္ေနတာပါ။

ဒါေၾကာင့္ "ဘက္စံုအေတြးအေခၚအယူအဆမွန္ကန္၍ အက်င့္စာရိတၱေကာင္းမြန္ျပီး ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္ ေရးအတြက္ အက်ိဳးျပဳမည့္ ေခတ္မီပညာေရးစနစ္ ေဖာ္ေဆာင္ ရမည္".. ဆိုတဲ့ လက္ရွိ တရားမ၀င္ အုပ္ခ်ဳပ္ ေနတဲ့အျပင္ သူတို႔လက္ထက္မွာ ႏိုင္ငံကို အဘက္ဘက္က ယိုယြင္းက်ဆင္းသြားေအာင္ လုပ္ေနတဲ့ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ အာမခံမႈက အေျပာနဲ႔အလုပ္မညီတဲ့ စာရြက္ေပၚက အာမခံမႈသက္သက္သာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အက်ိဳးျပဳမည့္ ေခတ္မီပညာေရးစနစ္ ဆိုတာမွာလည္း ေက်ာင္းသားေတြ ေခတ္မီပညာေရးကို တကယ္ရဖို႔အတြက္ လြတ္လပ္ပြင့္လင္းတဲ့ ေလ့လာမႈ၊ တီထြင္ဖန္တီးမႈ၊ ေတြးေခၚ ေျမာ္ျမင္မႈ၊ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ႏိုင္မႈေတြ လိုပါတယ္။ ဒါမွပဲ တကယ့္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ကမၻာနဲ႔အညီ လိုက္မီ ရင္ေပါင္တန္းႏိုင္တဲ့ အတတ္ပညာမ်ိဳးကို ရႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေက်ာင္းသားေတြအေနနဲ႔ ဘက္စံုအေတြးအေခၚမွန္ကန္ဖို႔ဆိုတာဟာ ပညာေရးစနစ္တရပ္ရဲ႕ သင္ရိုးညႊန္းတန္း ေခတ္မီလြတ္လပ္ဖို႔၊ သင္ၾကားေရးစနစ္ ေခတ္မီလြတ္လပ္ဖို႔၊ ကမၻာ့အဆင့္မီ စာအုပ္စာတန္းေတြ ဖတ္ရႈႏိုင္ခြင့္ရဖို႔ဆိုတာေတြက အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီစစ္အစိုးရရဲ႕ လက္ထက္ျဖစ္တဲ့ ၁၉၉၉-၂၀၀၀ ပညာသင္ႏွစ္ကေနစျပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ 'အမ်ိဳးသားပညာရည္ျမင့္မားမႈ အထူးေလးႏွစ္စီမံကိန္း' မွာဆိုရင္ ပညာေရးအတြက္ တိုးျမွင့္လုပ္ေဆာင္ရမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္(၂၁)ခုဆိုျပီး ေသေသခ်ာခ်ာ ေရးဆြဲထားခဲ့ျပီး တရား၀င္ေၾကျငာထားခဲ့တာပါ။

အဲဒီအခ်က္ေတြထဲမွာဆိုရင္

၁။ တကၠသိုလ္၊ ဒီဂရီေကာလိပ္ႏွင့္ ေကာလိပ္မ်ား၏ သင္ရိုးညႊန္းတန္းမ်ားကို ျပန္လည္သုံးသပ္ၿပီး အေရွ႕ေတာင္ အာရွရွိ ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံမ်ား၏ ပညာရည္အဆင့္ထက္ မနိမ့္က်ေစရန္ကမၻာ႔အဆင့္မီ ျဖစ္ေရးအတြက္ ျဖည့္စြက္ ေရးသားျခင္း၊ ဘာသာရပ္ ဖြဲ႔စည္းပံု ျပင္ဆင္ျခင္း၊ ေပါင္းစပ္ဘာသာရပ္(Multidisciplinary Program) မ်ား သင္ၾကားေရး အစီအစဥ္ တုိးခ်ဲ႕ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊

၂။ သင္ရိုးညႊန္းတန္းႏွင့္အညီ ျပန္လည္ဆန္းသစ္သည့္စနစ္(Assessment System)ကို ႏိုင္ငံတကာနည္း စနစ္အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊

၃။ သင္ရိုးညႊန္းတန္း၊ သင္နည္းျပႏွင့္ ျပန္လည္ဆန္းစစ္ျခင္း က႑အသီးသီးသည္ ေလ့လာသင္ယူသူ၏ ပင္ကိုယ္အရည္အေသြးႏွင့္ တီထြင္ႀကံဆမႈ၊ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာသုံးသပ္ တတ္မႈ ႏွင့္ ေခတ္မီနည္းပညာမ်ားကို ၿခံဳငုံအသုံးျပဳတတ္မႈ စသည္တို႔ကို အေလးေပးႏိုင္ရန္ နည္းလမ္းရွာေဖြေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ရင့္က်က္မႈ (Maturity)ကို တည္ေဆာက္ေပးမည့္စနစ္ ျဖစ္လာေစရန္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ .... ဆိုတဲ့ အခ်က္မ်ိဳးေတြ အာမခံမႈ မ်ိဳး ေတြနဲ႔ ကမၻာသိ ေၾကျငာခဲ့တာပါပဲ။

ဒါေပမဲ့ တကယ့္ လက္ေတြ႔မွာေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြဟာ သင္ေထာက္ကူပစၥည္း မစံုမလင္နဲ႔၊ လက္ေတြ႔ အသံုး၀င္မႈမရွိတဲ့ ဘာသာရပ္ေတြကို ေငြကုန္ေၾကးက် အမ်ားၾကီးခံ သင္ၾကားေနၾကရျပီး တကယ္တမ္း တတ္ေျမာက္မႈလည္း မရွိၾကတာေၾကာင့္ လက္ေတြ႔ အလုပ္ခြင္ေတြမွာ အဆင္မေျပျဖစ္ေနၾကရတဲ့ ဆိုးက်ိဳးကို ခံစားေနၾကရတာဟာ ခုခ်ိန္အထိပါပဲ။ ပညာေရး အေျခေနဟာ ႏိုင္ငံရဲ႔စီးပြားေရးအေျခအေနေတြနဲ႔ တပါတည္း ပိုျပီးေတာ့ေတာင္ ယိုယြင္း က်ဆင္းလာတယ္ လို႔ ဆိုရမွာျဖစ္ပါတယ္။

ကိုယ့္ႏိုင္ငံကို ေရရွည္အုပ္ခ်ဳပ္မယ့္ အစိုးရကို ျပည္သူလူထုကသာ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ခြင့္ ရရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွပဲ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံပီသမွာပါ။ ဒါမွပဲ ႏိုင္ငံရဲ႕ အေျခခံအုတ္ျမစ္ လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ ဒီမိုကေရစီပညာေရး စနစ္ကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏို္င္မွာပါ။ တကယ္ေတာ့ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံအေနနဲ႔ အစိုးရေကာင္းတရပ္ကို ရဖို႔ဆိုတာဟာ လူထုသေဘာက် ေရးဆြဲျပဌာန္းတဲ့ အေျခခံဥပေဒကို ေလးစားလိုက္နာတဲ့ အစိုးရျဖစ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္သ႔ူဆႏၵကို အေလးမထားဘဲ အာဏာရွင္စနစ္ကို သက္ဆိုးရွည္ေစမယ့္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ကန္႔ကြက္မွသာ ျပည္သူလူထုအေနနဲ႔ အာဏာရွင္စနစ္ကို ဖ်က္သိမ္းရာ ေရာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွပဲ ေနာင္လာေနာင္သား မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြဟာလည္း ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ ဒီမိုကေရစီပညာေရးကို ထိေတြ႔သင္ယူခြင့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

၇၊၄၊၂၀၀၈။

Tuesday, April 22, 2008

တကယ္လိုအပ္တဲ့ ပညာေရးနဲ႔ နအဖရဲ႕အေျခခံဥပေဒ

ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရးက႑ တိုးတက္မႈျဖစ္စဥ္ကို ေျပာမယ္ဆိုရင္ အဲဒီႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနေတြနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရရဲ႕ အခန္းက႑အေပၚ အမ်ားၾကီး မူတည္ေန တာမို႔လို႔ ဒါေတြကို ထည့္မေျပာလို႔ မရပါဘူး။ ႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရးတိုးတက္ဖို႔ဆိုတာ အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရရဲ႕ အရည္အေသြးနဲ႔ ေစတနာအေပၚ အမ်ားၾကီး မူတည္ပါတယ္။ ဒါျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ဘယ္လိုအစိုးရမ်ိဳးကို လိုအပ္ေနပါသလဲ....။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ သူရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ ရွာပံုေတာ္ဆိုတဲ့ စာတမ္းထဲမွာ

ျပည္သူလူထုကို ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လံုျခံဳေရးဟူသည့္ ေအးျမေသာ အရိပ္အာ၀ါသ ေပးႏိုင္ရန္အတြက္ အုပ္ခ်ဳပ္သူတို႔သည္ ဗုဒၶရွင္ေတာ္၏ အဆံုးအမၾသ၀ါဒမ်ားကို လိုက္နာရမည္ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းၾသ၀ါဒမ်ားထဲတြင္ သစၥာတရားရွိျခင္း၊ တရားဓမၼ ေစာင့္စည္းျခင္းႏွင့္ ကရုဏာထားျခင္းတို႔သည္ အဓိက ျဖစ္ပါသည္။ ဤသို႔ေသာ အရည္အခ်င္းမ်ားေပၚတြင္ အေျချပဳေသာအစိုးရကို ရရွိရန္ ရည္ရြယ္၍ ျမန္မာျပည္သား တို႔က ဒီမိုကေရစီတိုက္ပြဲ၀င္ေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
လို႔ ေရးခဲ့ပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လက္ရွိစစ္အစိုးရဟာ ဗုဒၶဘာသာကို ဗန္းျပျပီး အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အာဏာပိုင္ေတြျဖစ္တာမို႔ ဗုဒၶဘာသာအဆိုအမိန္႔ကို စံျပဳကိုးကားတာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီ အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရေတြအေနနဲ႔ တရားမ်တမွန္ကန္မႈရွိတဲ့သူေတြ ျဖစ္ရမယ္ ဆိုတာကေတာ့ ဘာသာေရးတိုင္းရဲ႔ တရားကိုယ္သေဘာေတြနဲ႔ အတူတူပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ လက္ရွိအုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ စစ္အစိုးရဟာ ေဖာ္ျပပါစံနဲ႔ ကိုက္ညီမႈရွိ မရွိဆိုတာကို ေလ့လာသံုးသပ္ဖို႔ လိုလာပါတယ္။ လက္ရွိစစ္အစိုးရဟာ ျပည္သူမ်ားက ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ထားတဲ့ အစိုးရမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအခ်က္မွာကတည္းက တရားမ်တ မႈမရွိတဲ့ အခ်က္နဲ႔ ျငိစြန္းေနျပီျဖစ္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ျပည္သူလူထုအေပၚ ကရုဏာထားျပီး အက်ိဳး ရွိရာရွိေၾကာင္း ကို ေဆာင္ရြက္မေပးတာေၾကာင့္ပဲ ခုခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပည္သူလူထုၾကီးဟာ ဘက္ေပါင္းစံုမွာ ေဘးဒုကၡေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနၾကရတာ သက္ေသပါပဲ။ အဲဒီလို အစိုးရမ်ိဳးဟာ ျပည္သူလူထုရဲ႔ ဘ၀ေတြကို ေအးခ်မ္းလံုျခံဳေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္ဖို႔ဆိုတာ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္ ပါဘူး။

ဗုဒၶဘာသာကို ကိုးကြယ္ေယာင္ျပျပီး သံဃာထုကိုေတာင္ ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္တဲ့ အစိုးရမ်ိဳးဟာ သာမန္ ျပည္သူ လူထုေတြအတြက္ ဘယ္လိုအာမခံခ်က္မ်ိဳးကိုပဲေပးေပး စိတ္ခ် ယံုၾကည္စရာ မဟုတ္ႏိုင္ေတာ့ ပါဘူး။ အဲဒီအျပင္ ျပည္သူလူထုကို ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ႏို္င္ျခင္း၊ ကူညီေဖးမျခင္းမရွိတဲ့အျပင္ တရားဥပေဒကို ေလးစား လိုက္နာျခင္းလည္းမရွိတဲ့ အဲဒီ အစိုးရ က သူတို႔စိတ္ၾကိဳက္ဖန္တီးေရးဆြဲထားတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ မူၾကမ္းကို နည္းမ်ိဳးစံုသံုးျပီး အတည္ျပဳဖို႔ ၾကိဳးစားေနတာဟာ ခုခ်ိန္မွာေတာ့ ျပည္သူလူထုၾကီးရဲ႕ အနာဂတ္အတြက္ အေရးၾကီးဆံုးျပႆနာတခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ပိုဆိုးတာကေတာ့ အဲဒီ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒဟာ လက္ရွိ အာဏာရွင္စစ္အစိုးရရဲ႕ အာဏာတည္ျမဲေရးကို အားေပးအတည္ျပဳေပးမယ့္ ဥပေဒ ျဖစ္ေနတာပါပဲ။

ျပီးခဲ့တဲ့ အပတ္စဥ္ေတြမွာတုန္းက အခုလာမယ့္ေမလမွာ ဆႏၵခံယူပြဲလုပ္မယ့္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ထဲမွာ ပါတဲ့ ပညာေရးက႑နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အခ်က္၄ခ်က္ကို ေျပာျပျပီး အခ်က္၂ခ်က္ကို ေဆြးေႏြး ခဲ့ျပီးပါျပီ။ ဒီတပတ္မွာ ေနာက္ထပ္အခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဆြးေႏြးေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းရဲ႕ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးတို႔ႏွင့္စပ္လ်ဉ္းသည့္ အေျခခံမူမ်ားဆိုတဲ့ အခန္းမွာ တတိယ အခ်က္အေနနဲ႔ ေဖာ္ျပထားတာက ႏိုင္ငံေတာ္သည္ အခမဲ့ မသင္မေနရ မူလတန္းစနစ္ ေဖာ္ေဆာင္မည္။ သက္ဆိုင္ရာတိုင္းရင္းသားမ်ား၏ စာေပကိုလည္း သက္ဆိုင္ရာေဒသအလိုက္ သင္ၾကား ေစရန္ ျပဌာန္းေပးရမည္... လို႔ ပါပါတယ္။

ဒါဟာ မူအရေတာ့ ျပည့္စံုတဲ့ ပါရွိခ်က္ပါပဲ။ တကယ္ေတာ့ အခမဲ့ မသင္မေနရ မူလတန္းစနစ္ Free Education ဆိုတာက အဆန္းတၾကယ္မဟုတ္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံတကာပညာေရးမူေတြမွာ ဆိုရင္ မူလတန္းေတာင္မဟုတ္ဘဲ အေျခခံပညာအဆင့္ အထက္တန္းအထိကို အခမဲ့ ပညာေရးစနစ္ပါ။ ႏိုင္ငံတကာမွာ မျဖစ္မေန အေကာင္ အထည္ေဖာ္ေနတဲ့ ပညာေရးမူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက အာဏာပိုင္ေတြကေတာ့ ေရးဆြဲျပဌာန္းတဲ့ မူသာရွိျပီး အဲဒီမူကို သူတို႔ကိုယ္တိုင္ လက္ေတြ႔လိုက္နာ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈမ်ိဳး မရွိတာဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေက်ာင္းမေနႏို္င္တဲ့ ကေလးေတြ အမ်ားၾကီး ျဖစ္ေနတာပါ။

၂၀၀၅-၂၀၀၆အတြက္ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ယူနက္စကိုအစီရင္ခံစာမွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေက်ာင္းေနအရြယ္ ကေလး ေတြရဲ႕ ၄၅% က မူလတန္းေက်ာင္းကိုေတာင္ မတက္ႏိုင္ဘူးလို႔ ပါပါတယ္။ အခု ၂၀၀၆-၂၀၀၇ခုႏွစ္ေတြမွာဆိုရင္ေတာ့ ေက်ာင္းမေနႏိုင္ဘဲ ၀မ္းေရးအတြက္ အလုပ္လုပ္ေနရတဲ့ ကေလးသူငယ္ေတြေတာင္ ပိုမ်ားလာေနပါျပီ။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးအားလံုး တန္းတူ ပညာသင္ႏို္င္ေရးအတြက္ အခမဲ့ပညာေရးကို ႏိုင္ငံတကာနည္းတူ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ဆိုတာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ေနာက္ေတာင္က်ေနျပီးျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီလိုပဲ သက္ဆိုင္ရာတိုင္းရင္းသားမ်ား၏ စာေပကိုလည္း သက္ဆိုင္ရာေဒသအလိုက္ သင္ၾကား ေစရန္ ျပဌာန္းေပးရမည္... ဆိုတာမွာလည္း တကယ့္ လက္ရွိ အေနအထားမွာကေတာ့ စစ္အစိုးရဟာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုအလိုက္ သူတို႔ေဒသေတြမွာ အသီးသီး ဖြင့္လွစ္သင္ၾကားေနတဲ့ ဘာသာစာေပ ယဉ္ေက်းမႈေက်ာင္းေတြကို ဖြင့္ခြင့္မျပဳပါဘူး။ လူမ်ိဳးစုအလိုက္ က်င္းပတဲ့ ရိုးရာဓေလ့ပြဲလမ္း အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားေတြကို က်င္းပခြင့္ မေပးပါဘူး။ ပိတ္ပင္တားျမစ္ဖမ္းဆီးအေရးယူတာေတြေတာင္ လုပ္ေနတာပါ။ ဒါဟာ စစ္အစိုးရရဲ႔ သေဘာထားအမွန္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲလို မူနဲ႔အလုပ္ ကြာဟ ျခားနားလြန္းတဲ့ စစ္အစိုးရရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ေထာက္ခံလိုက္မယ္ဆိုရင္ သူတို႔ရဲ႕ တရားမ၀င္အုပ္ခ်ဳပ္ေနမႈကို လူထုၾကီးက တရား၀င္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေပးလိုက္တာ ျဖစ္သြားမွာပါပဲ။

ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ ထူေထာင္ေရးမွာ ပညာေရးက႑ဟာ အဓိကတည္ေဆာက္ရမယ့္ အေျခခံမ႑ိဳင္ၾကီးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၆၂ေနာက္ပိုင္း တပါတီအာဏာရွင္စနစ္ လက္ေအာက္က စျပီး ခု လက္ရွိစစ္အစိုးရရဲ႕ လက္ထက္အထိ ၄၅ႏွစ္ေက်ာ္ သက္တမ္းတေလွ်ာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေျခအေန ဆိုးဆိုးရြားရြား ယိုယြင္း ဆုတ္ယုတ္သြားရတာဟာ ပညာေရးက႑ကို ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္မေပးတဲ့အျပင္ ပညာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ကို ဟန္႔တား ပိတ္ဆို႔ခံရတာေတြေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

၁၉၈၈ေနာက္ပိုင္း တရားမ၀င္စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာေတာ့ ပညာေရးက႑ဟာ လံုးလံုး ယိုယြင္းသြားေအာင္ အဖ်က္ဆီးခံရတယ္လို႔ကို ဆိုရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲလို ကိုယ့္ႏိုင္ငံကို ပ်က္စီးေစခဲ့တဲ့အစိုးရမ်ိဳးကို ဆက္ျပီး သက္တမ္းရွည္ေအာင္ အတည္ျပဳ ေပးရာေရာက္မယ့္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ကန္႔ကြက္မွသာ လြတ္လပ္ ပြင့္လင္းျပီး အနာဂတ္အတြက္ အာမခံခ်က္ရွိတဲ့ ပညာေရးမ်ိဳးကို ထူေထာင္ခြင့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွပဲ ပညာေရးက႑တိုးတက္မႈအေပၚ တည္မွီေနတဲ့ ႏို္င္ငံဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရးကိုလည္း ေသေသ ခ်ာခ်ာ တည္ေဆာက္ႏိုင္မွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

၂၄၊၀၃၊၀၈။

Friday, April 18, 2008

ကန္႔ကြက္ရမယ့္ အေျခခံဥပေဒ

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရးအေျခေန ဆုတ္ယုတ္က်ဆင္းေနရတဲ့ အဓိကျပႆနာဟာ ႏိုင္ငံဆင္းရဲလို႔မဟုတ္ဘဲ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႔ လ်စ္လ်ဴရႈမႈေတြေၾကာင့္သာျဖစ္တယ္ ဆိုတာကို ဒီပညာေရးအပတ္စဥ္က႑ကေန အမ်ားၾကီး ေဆြးေႏြးတင္ျပခဲ့ျပီးပါျပီ။ အထူးသျဖင့္ ၁၉၈၈ေနာက္ပိုင္း အာဏာသိမ္းအစိုးရလက္ထက္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အဘက္ဘက္က ယိုယြင္းဆုတ္ယုတ္သြားမႈနဲ႔အတူ ပညာေရးအဆင့္အတန္းကလည္း တရွိန္ထိုးက်ဆင္း သြားခဲ့ ရတယ္ဆိုတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ခုေတာ့ အဲဒီ အာဏာသိမ္း တရားမ၀င္အစိုးရကပဲ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ အေျခခံအုတ္ျမစ္ျဖစ္တဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို စိတ္ၾကိဳက္ ေရးဆြဲခဲ့ျပီး အတည္ျပဳျပဌာန္းဖို႔လည္း ၾကိဳးစားပါေတာ့မယ္။ ဒီေနရာမွာ လက္ရွိ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒကို ေသေသခ်ာခ်ာ သံုးသပ္ဖို႔ လိုလာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံ တႏိုင္ငံ အမွန္တကယ္ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရးမွာ ပညာေရးဟာ အဓိကက်တဲ့ အခန္းက႑မွာ ရွိေနတာမို႔လို႔ အခု ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒသစ္ကို ေရးဆြဲရာမွာ ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ဘယ္လိုအာမခံခ်က္မ်ိဳးေတြ ထည့္သြင္း ေရးဆြဲထားသလဲဆိုတာကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာသံုးသပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ ျပႆနာက ျပည္သူေတြရဲကဆႏၵကို ခံယူရမယ့္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပည္သူေတြ နားလည္ ေအာင္ တရား၀င္ ခ်ျပ ရွင္းလင္းတာမ်ိဳး ခုခ်ိန္ထိ မလုပ္ေသးတာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ထဲက ပညာေရးက႑နဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ေဖာ္ျပထား ခ်က္ေတြကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။


ျပီးခဲ့တဲ့ တပတ္ကေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒထဲမွာ ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လြတ္လပ္စြာ ပညာသင္ခြင့္ ဆိုတာ မပါ၀င္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့ျပီးပါျပီ။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒရဲ႔ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးတို႔ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ အေျခခံမူမ်ားဆိုတဲ့ အခန္းမွာ
(က) ႏိုင္ငံေတာ္သည္ ျပည္သူမ်ား၏ ပညာေရး က်န္းမာေရး တိုးတက္ေစေရးအတြက္ အေလးထား ေဆာင္ရြက္မည္။
(ခ) ႏိုင္ငံေတာ္သည္ ျပည္သူမ်ား၏ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးတို႔တြင္ တိုင္းရင္းသား ျပည္သူမ်ားက ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ လိုအပ္မည့္ဥပေဒ ျပဌာန္း ေဆာင္ရြက္မည္။
(ဂ) ႏိုင္ငံေတာ္သည္ အခမဲ့ မသင္မေနရ မူလတန္းစနစ္ ေဖာ္ေဆာင္မည္။
(ဃ) ႏိုင္ငံေတာ္သည္ ဘက္စံုအေတြးအေခၚ အယူအဆ မွန္ကန္၍ အက်င့္စာရိတၱ ေကာင္းမြန္ျပီး ႏိုင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ေရး အတြက္ အက်ိဳးျပဳမည့္ ေခတ္မီပညာေရးစနစ္ ေဖာ္ေဆာင္မည္။
လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ ထံုးစံအတိုင္း တင္ျပခ်က္ေတြကေတာ့ ေစ့ေစ့စံုစံု ရွိသလိုပါပဲ။ ေရွ႔ပိုင္းေဆာင္းပါးေတြမွာ ေဆြးေႏြးခဲ့ဖူးျပီးသားျဖစ္တဲ့ ပညာေရး ႏွစ္ရွည္စီမံကိန္းလိုပါပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာက မူေတြခ်မွတ္ထားတာသာ ရွိျပီး လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ ေဖာ္မႈ မရွိတာကသာ ျပႆနာျဖစ္ေနတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ပဲ တခ်ိန္က အေရွ႔ေတာင္အာရွမွာ အေကာင္းဆံုး ပညာေရး အဆင့္ကို ေရာက္ခဲ့ဖူးတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အဆိုးဆံုးအဆင့္ကို ထိုးက်သြားခဲ့ရတာပါပဲ။

ျပီးခဲ့တဲ့ တပတ္မွာ ေဆြးေႏြးတင္ျပခဲ့သလိုပဲ "ႏိုင္ငံေတာ္သည္ ျပည္သူမ်ား၏ ပညာေရး က်န္းမာေရး တိုးတက္ေစေရးအတြက္ အေလးထားေဆာင္ရြက္မည္" လို႔ ေဖာ္ျပေပမဲ့ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရး တိုးတက္ေခတ္မီဖို႔အတြက္ တကယ္လိုအပ္တဲ့ ပညာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ကိစၥကို ေဖာ္ျပမထားပါဘူး။ ပညာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ဟာ ေခတ္မီတိုးတက္တဲ့ ပညာေရးျဖစ္ဖို႔အတြက္ အေရးၾကီးတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၁၉၆၂ခုႏွစ္ ေတာ္လွန္ေရးအစိုးရတက္စဉ္ကတည္းက ပညာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ကို တားျမစ္ခံရတဲ့ အတြက္ ေက်ာင္းသားေတြက ပညာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ကို ေတာင္းဆိုခဲ့ရတာပါ။ အဲဒီေတာင္းဆိုမႈ ေၾကာင့္ပဲ 7 July လို႔ ထင္ရွားတဲ့ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈၾကီး ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ အဲဒီတုန္းကလည္း အာဏာရွင္အစိုးရက ေတာင္းဆိုမႈကို ေျဖရွင္းမေပးဘဲ ပစ္ခတ္ သတ္ျဖတ္ ႏွိမ္နင္းခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ အာဏာရွင္အလိုက် ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတဲ့ ပညာေရးစနစ္ ကသာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၾကီးစိုး ထားခဲ့တာပါ။

၁၉၇၄ခုႏွစ္မွာ အာဏာရွင္အလိုက် ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒၾကီး ျပဌာန္းခံရျပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ခ်မ္းသာ ၾကြယ္၀လွတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဟာ ကမၻာ့အဆင္းရဲဆံုးႏိုင္ငံအျဖစ္ ေၾကျငာရတဲ့ ဘ၀ကို ေရာက္သြားပါတယ္။ အဲလိုပဲ ပညာေရးအရာမွာလည္း နိမ့္က် ပ်က္စီး သြားခဲ့ရပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ လြတ္လပ္စြာ ပညာသင္ၾကား ခြင့္ မရွိတဲ့အျပင္ ႏိုင္ငံတကာ ျပင္ပ ဗဟုသုတေတြကို ေလ့လာခြင့္ မရဘဲ ပိတ္ဆို႔ခံထားရတဲ့ ဆိုးက်ိဳးဆက္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

၁၉၄၇ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာက ပညာေရးကို ျပည္နယ္အလိုက္ အာဏာခြဲေ၀ဖန္တီးခြင့္ေပးထားတာပါ။ ဒါဟာ ျပည္နယ္ အလိုက္ ပညာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ ရွိႏိုင္တဲ့ သေဘာပါ။ ၁၉၇၄ အေျခခံဥပေဒမွာေတာ့ ပညာေရးက႑ကို ျပည္နယ္အလိုက္ အုပ္ခ်ဳပ္ ေစတာမ်ိဳးမပါေတာ့ဘဲ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီက ဗဟိုကေန ဦးစီး ခ်ဳပ္ကိုင္တဲ့စနစ္ကို သံုးျပီး ပညာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ကို ကိုင္တြယ္ ထိန္းခ်ဳပ္လိုက္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ပညာေရးထဲမွာ တပါတီစနစ္ကို မိႈင္းတိုက္သြပ္သြင္းတဲ့ အယူအဆေတြ ထည့္လာျပီး ေက်ာင္းသားေတြကို လိုသလို ပံုသြင္းယူလာခဲ့တာပါ။

ခု စစ္အစိုးရက ဦးစီးျပီး ေရးဆြဲတဲ့ အေျခခံဥပေဒမွာေတာ့ အခ်က္(ခ)မွာ
"ႏိုင္ငံေတာ္သည္ ျပည္သူမ်ား၏ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးတို႔တြင္ တိုင္းရင္းသား ျပည္သူမ်ားက ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ လိုအပ္ မည့္ ဥပေဒျပဌာန္း ေဆာင္ရြက္မည္" လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အဲဒီအခ်က္ကို ျပန္သံုးသပ္ၾကည့္ရင္ေတာ့ ဒီဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ပါ ေဖာ္ျပထားခ်က္ဟာ ေကာင္းတဲ့အခ်က္လို႔ ဆိုရမွာပဲ။ ဒါေပမဲ့ တကယ့္လက္ေတြ႔မွာ ကေတာ့ အဲဒီဥပေဒကို ေရးဆြဲတဲ့ အာဏာပိုင္ေတြကပဲ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေတြရဲ႔ ပညာသင္ခြင့္ေတြကို ပိတ္ပင္တားျမစ္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ မိခင္ ဘာသာစကား၊ စာေပ၊ ယဉ္ေက်းမႈနဲ႔ ရိုးရာဓေလ့ထံုးစံေတြကို သင္ၾကားခြင့္မေပးရံုသာမကဘဲ ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္ခြင့္၊ လက္ဆင့္ကမ္း ထိန္းသိမ္းခြင့္ေတြကိုပါ ခြင့္မျပဳဘဲ ဟန္႔တား ပိတ္ပင္ အေရးယူတာေတြ လုပ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲလို အာဏာပိုင္ေတြက လိုအပ္သလို ျပဌာန္းမယ့္ ဥပေဒဆိုတာ တရားမ်တမႈ မရွိႏိုင္ပါဘူး။

ပိုဆိုးတာကေတာ့ အဲဒီ အေျခခံဖြဲ႔စည္းပံုဥပေဒအရဆိုရင္ အဓိကက်တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္း ေတြကို စစ္တပ္ကသာ ရယူႏိုင္မွာျဖစ္ျပီး ျပည္သူလူထုအေနနဲ႔ မႏွစ္သက္တဲ့ အခ်က္ေတြကို အလြယ္တကူ ေတာင္းဆိုျပင္ဆင္ခြင့့္လည္း မရွိပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒသာ အတည္ျပဳျပဌာန္းျဖစ္သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တကယ္တမ္း အနာဂတ္ကို အသိပညာ အတတ္ပညာ အလိမ္မာ ေတြနဲ႔ရင္းျပီး တည္ေဆာက္ ၾကရမယ့္ေနရာမွာ နိမ့္ပါးေအာက္က်တဲ့ အနာဂတ္ကိုသာ အမိန္႔အာဏာနဲ႔ မတရားသျဖင့္ ဖိႏွိပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ခံရရင္းနဲ႔ တည္ေဆာက္သြားၾကရဦးမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ေနာက္လာမယ့္ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြအတြက္ေတာ့ သိပ္ အႏၱရာယ္ ၾကီးတဲ့ကိစၥပဲျဖစ္တာမို႔ ဒီဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒဟာ ျပည္သူလူထုၾကီးအေနနဲ႔ လက္မခံသင့္တဲ့ အခ်ဳပ္အေႏွာင္တခုသာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမျငိမ္း
၁၈၊၀၃၊၀၈။


Wednesday, April 9, 2008

နအဖရဲ႔ Constitution နဲ႔ ပညာေရးက႑

လာမယ့္ သင္ရိုးသစ္မွာ ေခတ္မီတဲ့ သင္ရိုးေတြ ျဖည့္စြက္မယ္လုိ႔ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနက ေျပာထားတာမို႔လို႔ လူမႈေရးရာသင္ရိုးမွာ ဘယ္လိုသင္ခန္းစာေတြ ျပ႒ာန္းမွာလဲ ဆိုတာဟာ စိတ္၀င္စားစရာပါပဲ။ ဒီေနရာမွာ ပညာေရးလိုအပ္ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး လက္ရွိအာဏာပိုင္ေတြ ေရးဆြဲထားတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို စဥ္းစားသံုးသပ္ဖို႔ လိုလာပါတယ္။ ၂၀၀၈ခုႏွစ္ ေမလမွာ ျပည္သူ လူထုရဲ့ ဆႏၵကို ခံယူမယ္ဆိုတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ မူၾကမ္းရဲ့ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ စပ္လ်ဉ္းသည့္ အေျခခံမူမ်ား အခန္းရဲ႕ အခ်က္(က)မွာေတာ့ "ႏုိုင္ငံေတာ္သည္ ျပည္သူမ်ား၏ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး တုိးတက္ေစဖုိ႔အတြက္ အေလးထား ေဆာင္ရြက္မည္"လုိ႔ ပါပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေဖာ္ျပထားခ်က္ဟာ အၾကမ္းဖ်င္းဆန္လြန္းတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ လက္ရွိအေျခအေနမွာ ပညာေရးေရာ က်န္းမာေရးမွာပါ ဆိုးဆိုးရြားရြား ဆုတ္ယုတ္က်ဆင္း ေနပါတယ္။ ပညာေရးသီးသန္႔အေနနဲ႔ ေျပာရရင္ ေခတ္မီပညာေရး၊ တိုးတက္တဲ့ ပညာေရး ျဖစ္ဖုိ႔အတြက္ အစိုးရအေနနဲ႔ အေထာက္အပံ့ေပးရမယ့္ က႑ေတြ၊ အစိတ္အပိုင္းေတြကို တိတိက်က် ရည္ၫႊန္းထည့္ေပးဖုိ႔ လိုပါတယ္။ ဥပမာ-ေက်ာင္းအေဆာက္အဦး လိုအပ္ခ်က္၊ သင္ေထာက္ကူ ပစၥည္းလိုအပ္ခ်က္၊ ဆရာဆရာမ လိုအပ္ခ်က္၊ သင္ၾကားေရးနည္းပညာဆိုင္ရာ လိုအပ္ခ်က္နဲ႔ လြတ္လပ္စြာ ပညာသင္ယူခြင့္ ေတြအတြက္ ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္ေပးမယ္ဆိုတာမ်ိဳးေတြကို တိတိက်က် ထည့္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံအတြက္ အေရးပါလွတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ တစ္ရပ္အေနနဲ႔ ဒီလို လစ္ဟာ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိေနတာဟာ အနာဂတ္အတြက္ ျပႆနာႀကီးတစ္ခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီ အားနည္းခ်က္ရွိေနတာေၾကာင့္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္ ပညာေရးလြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဒီမိုကေရစီနည္းက်က် ေတာင္းဆိုတာ၊ ျပဳျပင္တာ၊ ေ၀ဖန္သံုးသပ္တာေတြ လုပ္ရတဲ့အခါ ျပည္သူလူထုဘက္က ခိုင္ခိုင္လံုလံုမရွိသလို ျဖစ္ေနႏုိင္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒါဟာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒရဲ့ အားနည္းခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒထဲမွာ ခိုင္ခိုင္မာမာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း တိတိက်က် ေဖာ္ျပထားမႈ မရွိတဲ့အတြက္ ဒါဟာ ေ၀ဖန္ ေထာက္ျပရမယ့္ အခ်က္ပါပဲ။

လက္ရွိ အာဏာပုိင္ေတြဟာ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံအတြက္ အေရးပါလွတဲ့ ပညာေရးက႑ကို အလုပ္ျပရံု ထည့္သြင္းေပးထားသလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ပညာေရးက႑ထဲမွာ အေရးၾကီးဆံုးလိုအပ္ခ်က္က ပညာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ (Acedamic Freedom)ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီ ပညာေရးဟာ ေက်ာင္းသားေတြကို ပညာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ အျပည့္အ၀ ေပးထားရတာျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ေက်ာင္းထဲ အတန္းထဲ ေတြမွာ ကိုယ့္အတန္းရဲ့ ေက်ာင္းသား ကုိယ္စားလွယ္ကေန စၿပီး ပါေမာကၡ၊ လႊတ္ေတာ္ အမတ္၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတအထိကို ကိုယ့္အျမင္နဲ႔ လြတ္လပ္စြာ ေ၀ဖန္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ အဲဒီလိုပဲ အတန္းစည္းကမ္း၊ ေက်ာင္းစည္းကမ္း ကေန စၿပီး ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒအထိ မိမိ သေဘာဆႏၵ အျမင္အတိုင္း ေ၀ဖန္ေဆြးေႏြးေျပာဆိုခြင့္ ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ ေက်ာင္းသားေတြကို သူတို႔ေတြ႔ၾကံဳၾကရမယ့္ လက္ေတြ႔ေလာကနဲ႔ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာ အဆက္အစပ္ကို ေက်ာင္းစာသင္ခန္းထဲကေန ေလ့က်င့္ေပးတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ႏုိင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒဆိုတာဟာ ျပည္သူလူထုက ယံုယံုၾကည္ၾကည္နဲ႔ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ထားတဲ့ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ၀ုိင္း၀န္းစဥ္းစားၿပီး လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ ေဆြးေႏြး တုိင္ပင္ ေရးဆြဲ ရတဲ့ အေရးပါလွတဲ့ အေျခခံအေဆာက္အအံုႀကီး တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ အခု ျမန္မာႏုိင္ငံမွာကေတာ့ ျပည္သူေတြေတာင္ ေကာင္းေကာင္းမသိတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ ဆိုသူေတြက ႏႈတ္ပိတ္ ေခါင္းညွိတ္ ေထာက္ခံထားရတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ျဖစ္ေနပါတယ္။ အဲဒီအျပင္ ျပည္သူ႔ရဲ့ ဆႏၵကို ခံယူၿပီးမွ ျပည္သူေတြ သေဘာက် ေထာက္ခံမွ အတည္ျပဳ ျပဌာန္းႏုိင္မွာ ျဖစ္တဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ မူၾကမ္းကို ေ၀ဖန္ရင္ အေရးယူအျပစ္ေပးမယ္လုိ႔ ျခိမ္းေျခာက္ေနပါတယ္။ တကယ္လည္း ဖမ္းဆီး အျပစ္ေပး တာေတြ လုပ္ေနပါတယ္။
အဲဒီလို မတရားအစိုးရမ်ိဳးက ေရးဆြဲျပဌာန္းတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒဟာ ျပည္သူလူထု အမ်ားရဲ့ ဆႏၵကို ကိုယ္စားျပဳႏုိင္ဖုိ႔ ဆိုတာ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ အဲဒီလိုပဲ အာဏာပုိင္ေတြရဲ့ လႊမ္းမိုးမႈနဲ႔ ေရးဆြဲရတဲ့ ပညာေရးသင္ရိုးဟာလည္း လြတ္လပ္မႈမရွိႏုိင္တာမို႔ ေခတ္နဲ႔အညီ ရင္ေဘာင္တန္းႏုိင္တဲ့ အဆင့္ျမင့္ပညာေရး ျဖစ္ဖုိ႔ဆိုတာကိုလည္း ေမ်ာ္လင့္လုိ႔ မရပါဘူး။ တကယ္တမ္း ေခတ္နဲ႔အညီ ရင္ေဘာင္တန္းႏုိင္တဲ့ အဆင့္ျမင့္ ပညာေရး ျဖစ္ဖုိ႔ဆိုရင္ သိပၸံနဲ႔ နည္းပညာဆိုင္ရာ ဘာသာရပ္ေတြကိုသာမက လူမႈေရးရာဘာသာရပ္လို ၀ိဇာ ဘာသာရပ္ေတြရဲ့ သင္ရိုးေတြကိုပါ ေခတ္နဲ႔ အမီ လုိက္ႏိုင္ေအာင္ ျပ႒ာန္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီမိုကေရစီ ႏုိင္ငံေတြမွာကေတာ့ အထက္တန္း ေက်ာင္းသားေတြဟာ ေက်ာင္း၀င္းထဲမွာ၊ စာသင္ခန္းထဲမွာ၊ ျငင္းခုန္ခ်က္ စာတမ္း (Argument Paper) ေတြေရးၾက၊ က်ဘမ္း စကားေျပာပဲြေတြ လုပ္ၾက၊ အျပန္အလွန္ စကားစစ္ထုိးပြဲ (Debate)ေတြ လုပ္ၾကနဲ႔၊ ပညာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ကို အျပည့္အ၀ခံစားခြင့္ရေနၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေက်ာင္းသား ေတြမွာေတာ့ ေက်ာင္းသားတိုင္း ခံစားခြင့္ရွိတဲ့ ပညာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ကို ဆံုးရႈံးေနရရုံ သာမကဘဲ ကိုယ့္ႏိုင္ငံအတြက္အေရးပါလွတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံုအျခခံဥပေဒကိုေတာင္ ေ၀ဖန္ေဆြးေႏြး ပိုင္ခြင့္ မရွိဘဲ ျဖစ္ေနပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ပညာေရးက႑ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အေရးပါလွတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ ပညာေရး လြတ္လပ္ခြင့္အတြက္ အာမခံမႈမ်ိဳးေပးမထားတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ေထာက္ခံဖုိ႔ဆိုတာဟာ ျပည္သူ လူထုႀကီးအေနနဲ႔ ေသေသခ်ာခ်ာ ထည့္သြင္းသံုးသပ္စဥ္းစားရမယ့္ အခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမျငိမ္း
၁၀၊၃၊၀၈။

Sunday, March 30, 2008

အလြတ္ပညာသင္ေက်ာင္းနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရးစနစ္ နိမ့္က်ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြထဲမွာ သင္ရိုးေတြ ေခတ္မမီမႈ၊ စာေပ ယဥ္ေက်းမႈ နဲ႔ ႏိုင္ငံ့ေရး႐ာေတြမွာ ဘက္လိုက္သင္ၾကားတာေတြနဲ႔ အတူ သင္ရိုးကို အစိုးရက ဗဟိုကေန မတရားသျဖင့္ ခ်ဳပ္ကိုင္စြက္ဖက္မႈေတြေၾကာင့္လည္း နိမ့္က်ေနရတာျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ျပီးခဲ့တဲ့ အပတ္ေတြမွာ ေဆြးေႏြးခဲ့ ပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာက မိဘေတြရဲ႕ အေထြေထြစီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းေတြေၾကာင့္ ကေလးေတြ ေက်ာင္းမေနႏိုင္တာေၾကာင့္ေရာ၊ အစိုးရရဲ႕ လ်စ္လ်ဴရႈမႈေၾကာင့္ ပညာေရးစနစ္အဆင့္အတန္း နိမ့္က်ေန ရတာေတြေၾကာင့္ေရာ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံပညာေရး ယိုယြင္းက်ဆင္းေနခ်ိန္မွာ အာဏာပိုင္အစိုးရ မကူညီဘဲနဲ႔ေတာ့ ေအာင္ျမင္တဲ့ ပညာေရးကို ရဖို႔ ခဲယဥ္းတာ အမွန္ပါပဲ။ တကယ္လို႔ အစိုးရကသာ ေစတနာရွိတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရးကို အလ်င္အျမန္ ဦးေမာ့သြားေအာင္ လုပ္ႏို္င္တဲ့ အေျခအေနေတြ ရွိပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ အစိုးရကသာ ပညာေရးကို လမ္းဖြင့္ေပးမယ္ဆိုရင္ ခုေလာက္ ခၽြတ္ျခံဳက်ေနတဲ့ ပညာေရးကို လည္း ျပန္ျပီး ဦးေမာ့လာေအာင္ ျပည္သူလူထုအေနနဲ႔ေတာင္ လုပ္ေပးႏို္င္ပါတယ္။ ပညာေရးမွာ လူလတ္ တန္းစားမိသားစု၀င္ကေလး ေတြပါ တက္ေရာက္သင္ယူႏို္င္တဲ့ အခမဲ့ပုဂၢလိကပိုင္ေက်ာင္းေတြ မ်ားမ်ား ဖြင့္ေပး ႏိုင္ပါတယ္။ ပညာေရးအတြက္ အေထာက္အပံ့ေပးမယ့္ အက်ိဳးအျမတ္မယူတဲ့ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္း NGO ေတြကို ခြင့္ျပဳဖို႔လိုပါတယ္။ အဲဒီအျပင္ ႏိုင္ငံအစိုးရနဲ႔ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္ လူထုကိုယ္တိုင္ ပါ၀င္ကူညီတည္ေထာင္တဲ့ အလြတ္ပညာသင္ေက်ာင္းေတြ ဖြင့္သင့္ပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ အဲလို အလြတ္ပညာသင္ေက်ာင္းမ်ိဳးကို ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ျပီးသားျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုလို ႏို္င္ငံၾကီးမွာေတာင္ အမ်ိဳးသားပညာေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္အေနနဲ႔ လုပ္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာေတာ့ အဲလိုေက်ာင္းမ်ိဳး ကို Charter School လို႔ ေခၚပါတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက ခ်ာတာေက်ာင္းပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ကိုယ္တိုင္ ကြင္းဆင္းေလ့လာထားတဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ပညာေရး ပညာရွင္ ေဒါက္တာသိန္းလြင္ရဲ႕ အျမင္ကို ဒီေနရာမွာ တင္ျပပါ့မယ္။

ခ်ာတာေက်ာင္းေတြဟာ အစိုးရေက်ာင္းမ်ားကေနတဆင့္ ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းသား မိဘႏွင့္ ဆရာမ်ားပါ၀င္ေသာ ႏုိင္ငံသားမ်ားကိုယ္တို္င္ တည္ေထာင္ ဖြင့္လွစ္ႏုိင္တဲ့ ေက်ာင္းမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ခ်ာတာေက်ာင္းေတြဟာ အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းအဆင့္ဆင့္ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈကေန ကင္းလြတ္ၿပီးေတာ့ ေက်ာင္းသား ေတြရဲ႕ ပညာေရးေအာင္ျမင္မႈအေပၚမွာသာ အေျခခံျပီး တည္ေထာင္တဲ့ ေက်ာင္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားမ်ားရမွ ခ်ာတာေက်ာင္းပညာေရးက တည္တံ့ေအာင္ျမင္တဲ့ ပညာေရး ျဖစ္လာမွာပါ။ ခ်ာတာေက်ာင္းပညာေရးမွာ ေက်ာင္းသားမိဘက ေက်ာင္းကို ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ပါတယ္။ ပုဂၢလိက ေက်ာင္းေတြနဲ႔ မတူတာကေတာ့ ပုဂၢလိက ေက်ာင္းေတြက ေက်ာင္းသားကို ေရြးလက္ခံျပီး ေက်ာင္းသားက ေက်ာင္းလခ ေပးရပါတယ္။ ခ်ာတာေက်ာင္းေတြကေတာ့ အခမဲ့ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာ ခ်ာတာေက်ာင္းေတြကို ရီပတ္ဗလီကင္ႏွင့္ ဒီမိုကရက္ႏွစ္ပါတီစလံုးက အားေပးပါတယ္။

သမၼတ ဘီလ္ကလင္တန္လက္ထက္မွာတုန္းက ခ်ာတာေက်ာင္းေတြဟာ လြတ္လပ္မႈလည္းရွိ၊ တာ၀န္ယူမႈ လည္း ရွိျပီး ႏိုင္ငံေရးအရလည္း အေက်အလည္ ေဆြးေႏြးၿပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ တကယ္အလုပ္ျဖစ္တဲ့ ေက်ာင္းေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။ အဂၤလန္ႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ အကယ္ဒမီေက်ာင္း (City Acedamics)ေတြကလည္း အေမရိကန္က ခ်ာတာေက်ာင္းေတြနဲ႔တူတယ္လို႔ ေဒါက္တာသိန္းလြင္က ေျပာပါတယ္။ အကယ္ဒမီေက်ာင္း ေတြကလည္း လြတ္လပ္ၿပီး ဆင္းရဲႏြမ္းပါးတဲ့ ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရးတိုးတက္မႈကို ေဆာင္ရြက္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ေဒါက္တာသိန္းလြင္က အေမရိကန္ဆရာမ်ားသမဂၢကို ကိုယ္တိုင္ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ခ်ာတာေက်ာင္းမ်ားအေပၚ အျမင္ကို ေမးျမန္းခဲ့ပါေသးတယ္။ အဲဒီအခါမွာ ဆရာမ်ား သမဂၢရဲ႕ တာ၀န္ရွိသူေတြက ခ်ာတာေက်ာင္းေတြရဲ႕ အက်ဳိးနဲ႔အျပစ္ကို ခ်ိန္ထိုး ေျပာျပပါတယ္။ ေျပာျပခ်က္ေတြအရ အားသာခ်က္ကေတာ့ ခ်ာတာေက်ာင္းေတြရဲ႔ အရြယ္အစားက အစိုးရေက်ာင္းေတြထက္ ေသးငယ္တာေၾကာင့္ စီမံခန္႔ခြဲရ လြယ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္၊ ေက်ာင္းေသးတဲ့အတြက္ ေက်ာင္းသားလည္း နည္းတာမို႔ ေက်ာင္းသားေတြကို ကိုင္တြယ္ရာမွာ အစိုးရ ေက်ာင္းေတြထက္ ပိုျပီး ႏို္င္ႏို္င္နင္းနင္းရွိတယ္လို႔ ဆိုႏို္င္ပါတယ္။ ေနာက္ ခ်ာတာေက်ာင္းေတြမွာ ေက်ာင္းရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ထင္ထင္ရွားရွား ရွိပါတယ္။ ရည္မွန္းခ်က္က ေက်ာင္းရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈအတြက္ အခ်က္အခ်ာ က်တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ခ်ာတာေက်ာင္းရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြကေတာ့ အစိုးရေက်ာင္းမဟုတ္တဲ့အတြက္ ဆရာေတြ အလုပ္မၿမဲၾကတာ ေၾကာင့္ သင္ၾကားေရးမွာ မတည္ၿငိမ္ျဖစ္ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ခ်ာတာေက်ာင္းေတြဟာ အစုိးရေက်ာင္းေတြနဲ႔ အျပိဳင္အဆို္င္ ျဖစ္လာ တာေၾကာင့္ အစိုးရေက်ာင္းဆရာေတြ စိတ္မခ်မ္းမသာ ျဖစ္ရတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ အဲဒီအျပင္ ခ်ာတာေက်ာင္းေတြဟာ လြတ္လပ္မႈလြန္ကဲၿပီး ပညာေရးစံေတြနဲ႔ ကင္းလြတ္တယ္ လို႔လည္း ေ၀ဖန္ပါတယ္။ ဆရာမ်ားသမဂၢရဲ႕ အျမင္အရေတာ့ ခ်ာတာေက်ာင္းက ဆရာေတြဟာ 'ဆရာမ်ား သမဂၢ'ကို မ၀င္ၾကတာေၾကာင့္ ဆရာမ်ားသမဂၢက ပို႔ခ်တဲ့ သင္တန္းေတြ တက္မထားရပါဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ စံမီတဲ့ ဆရာေတြ မျဖစ္ႏို္င္ဘူးလို႔ ယူဆထား တာပါပဲ၊

ေဒါက္တာသိန္းလြင္ကေတာ့ ခ်ာတာေက်ာင္းေတြရဲ႔ အက်ဳိးအျပစ္ကို ခ်ိန္ဆျပီး ျမန္မာႏုိင္ငံပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရာမွာ ခ်ာတာေက်ာင္းပံုစံကို ထည့္သြင္းစဥ္းစား သင့္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ခ်ာတာေက်ာင္းေတြ ဟာ ‘အစိုးရ ေထာက္ပံ့ခံေပမဲ့ လြတ္လပ္တဲ့ေက်ာင္း’ေတြ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲလို လြတ္လပ္တဲ့ ေက်ာင္းေတြကို အားေပးတာဟာ တနည္းအားျဖင့္ေတာ့ ဆရာေတြ၊ ေက်ာင္းသားမိဘေတြနဲ႔ ပညာေရး လုပ္ေဆာင္သူေတြကိုပါ ပညာေရးဖြံ႔òဖိးေရးအတြက္ စိတ္၀င္တစားနဲ႔ တက္တက္ႂကြႂကြ ပါ၀င္လာေစေအာင္ အားေပးတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္၊ တနည္းအားျဖင့္ ႏုိင္ငံသားအားလံုး တက္ႂကြစြာပါ၀င္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ အေလ့အက်င့္ကို အားေပးျခင္းပဲ ျဖစ္တယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံက တြဲဘက္ေက်ာင္းေတြဟာလည္း ရပ္ရြာေတြကေန တာ၀န္ယူ ဖြင့္လွစ္ထားတဲ့ ေက်ာင္းေတြ ျဖစ္တာမို႔ လြတ္လပ္တဲ့ ေက်ာင္းေတြပဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆရာ ေဒါက္တာသိန္းလြင္က ေျပာပါတယ္။ အဲသလိုပဲ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းေတြကိုလည္း ရပ္ရြာက ေထာက္ပံ့ကူညီထားတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ခ်ာတာေက်ာင္း ပညာေရးဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔လည္း အစိမ္းသက္သက္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ ရပ္မိရပ္ဖေတြ ကိုယ္တုိင္ ေက်ာင္းတည္ေထာင္ႏုိင္ရင္ေတာ့ လြတ္လပ္တဲ့ ခ်ာတာေက်ာင္းေတြ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို႔ ေဒါက္တာသိန္းလြင္ အၾကံျပဳထားတာကို တင္ျပလိုက္ရပါတယ္္။

5/12/07

Tuesday, March 25, 2008

သင္ရိုးညႊန္းတန္း

ျပီးခဲ့တဲ့ အပတ္ေတြမွာတုန္းက စာသင္ခန္းထဲကေန စည္းကမ္းရွိတဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြ ပ်ိဳးေထာင္ယူလို႔ ရႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းကို ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသန္႔ရဲ႕ ပညာေရးစာတမ္းကေနတဆင့္ အမ်ားၾကီး ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ စာသင္သားေတြအတြက္ ဗဟုသုတမ်ားစြာတိုးပြားျဖစ္ထြန္းေစတဲ့ သင္ခန္းစာေတြထဲမွာ ႏိုင္ငံ့အေရးအရာေတြ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာေတြကိုပါ ထည့္သြင္းသင့္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို ဦးတည္ေဆြးေႏြးခဲ့တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးသန္႔ရဲ႕ စာတမ္းမွာ ျပ႒ာန္းသင့္တဲ့ သင္ရိုးေတြကို အဓိကထားျပီး အၾကံျပဳ တင္ျပသြားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲဒီသင္ရိုးေတြထဲမွာပါတဲ့ သင္ခန္းစာေတြကို အေၾကာင္းအက်ိဳးရွင္းလင္းေအာင္ ေျပာျပသင္ျပဖို႔ ကေတာ့ ဆရာေတြရဲ႔တာ၀န္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဥပမာအျဖစ္ ဦးသန္႔တင္ျပခဲ့တဲ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ အေၾကာင္း သင္ၾကားေျပာျပရာမွာ အားနည္းခ်က္ေတြကိုပါ ထည့္သြင္း ေျပာျပသင့္ တယ္ ဆိုတဲ့အခ်က္အရ ဘယ္လိုသင္ၾကားေျပာျပႏိုင္သလဲဆိုတာကို ေဆြးေႏြးတင္ျပခ်င္ပါတယ္။

ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႕ ဆိုးျပစ္ေတြျဖစ္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရကို ျပည္သူလူထုက ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ ရတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္သူအားလံုးတန္းတူ ႏို္င္ငံေရးအသိဉာဏ္ ရွိဖို႔ဆိုတာ ခဲယဉ္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္မႈဟာ အျပစ္ အနာအဆာ ရွိႏို္င္ပါတယ္။ ဆိုတဲ့အခ်က္ကို ေျပာျပရာမွာ ဆရာအေနနဲ႔ ဒီေနရာမွာ ဒီမိုကေရစီအစိုးရကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ႏို္င္တဲ့ ျပည္သူလူထုျဖစ္ေအာင္ ျပည္သူလူထုကို ႏိုင္ငံေရး အသိဉာဏ္ရွိေအာင္ ဖန္တီးေပးထားဖို႔လိုတယ္ ဆိုတာ ေျပာျပဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲဒီလို အသိဉာဏ္ရွိဖို႔အတြက္ စာသင္သားအရြယ္ ငယ္စဥ္ကတည္းက ေက်ာင္းမွာ ႏိုင္ငံေရးကိစၥကို ထည့္သြင္း သင္ၾကားသင့္တယ္ ဆိုတာကိုလည္း ဆရာက ေသခ်ာ ေျပာျပရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွပဲ အရြယ္ေရာက္ခ်ိန္မွာ လိုအပ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ ဗဟုသုတေတြနဲ႔ ျပည့္စံုေနမွာ ျဖစ္ျပီးေတာ့ ကိုယ့္ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရကို ေသခ်ာ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ႏိုင္မွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္ ။

ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံသားေကာင္းေတြ ေပၚထြန္းဖို႔အတြက္ ေက်ာင္းပညာေရးထဲက သင္ရိုးညႊန္းတန္း က အေရးပါတယ္ဆိုတာကို ေတြ႔ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သင္ရိုးညႊန္းတန္းရဲ႔အေရးပါမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ပညာေရးပညာရွင္ေဒါက္တာသိန္းလြင္က သူ႔ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီပညာေရးဆိုင္ရာ စာတမ္း တစ္ေစာင္မွာ ထည့္သြင္း အၾကံျပဳထားပါတယ္။ ေဒါက္တာသိန္းလြင္က သင္႐ိုးညႊန္းတမ္းကိစၥဟာ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြနဲ႔ ပညာရွင္ေတြ မၾကာခဏ အျငင္းအခံုျဖစ္ရတဲ့ ကိစၥျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ေဒါက္တာသိန္းလြင္က “ႏုိင္ငံေရးသမားေတြက သူတို႔ရဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအျမင္ႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို ေက်ာင္းသင္ခန္းစာေတြထဲမွာ ထည့္သင္ေစခ်င္ျပီး၊ ပညာရွင္ေတြကေတာ့ ဘက္တစ္ဖက္တည္းကေန ရပ္တည္တဲ့ အျမင္တခုကို ေက်ာင္းသင္ခန္းစာ အေနနဲ႔ သြပ္သြင္းပို႔ခ်တာကို သေဘာမတူၾကဘူး” လို႔ ေျပာပါတယ္။ အဲဒီအျပင္ ပညာေရးကို အသံုးခ်ျပီးေတာ့ တစ္ဖက္သတ္ ႏုိင္ငံေရးအျမင္၊ စီးပြားေရး၀ါဒနဲ႔ လူမ်ဳိးေရးမုန္းတီးမႈမ်ားကို မသင္ၾကားသင့္ပါဘူး၊ သင္႐ိုးညႊန္းတမ္း ကိုလည္း တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္း၊ တစ္ဖြဲ႔တစ္စည္းတည္းက ေရးဆြဲျပ႒ာန္းတာမ်ိဳး မလုပ္သင့္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ သင္ရိုးညႊန္းတန္းေရးဆြဲဖို႔အတြက္ ပညာေရးနဲ႔ သက္ဆုိင္သူအားလံုး ပါ၀င္ရပါမယ္။ သင္႐ိုးညႊန္းတမ္းေရးဆြဲေရးဟာ ေက်ာင္းသား၊ ဆရာ၊ မိဘ၊ ေရြးခ်ယ္ခံပုဂၢိဳလ္ ပညာရွင္ေတြ၊ သမဂၢေတြ၊ လူမ်ဳိးစုအဖြြဲ႔ေတြ၊ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ ပုဂၢိဳလ္ေတြစတဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြ က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ ပါ၀င္ ညွိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ရတဲ့ ေနရာ ျဖစ္ရမယ္လို႔ ေဒါက္တာသိန္းလြင္က အၾကံျပဳထားပါတယ္။

ေဒါက္တာသိန္းလြင္ရဲ႔ စာတန္းပါ အၾကံျပဳခ်က္ေတြအရေတာ့ ဒီမိုကေရစီပညာေရးရဲ႔ သင္ရိုးညႊန္းတန္းနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ စံ သတ္မွတ္တာကလည္း အေရးၾကီးတယ္ဆိုတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ သင္ရိုးညႊန္းတန္းစံကို သတ္မွတ္တဲ့ေနရာမွာ ျပည္ေထာင္စုအစုိးရ (သို႔မဟုတ္) ႏုိင္ငံအစိုးရရဲ႕ ပညာေရးတာ၀န္ရွိသူေတြကေန ျပီးေတာ့မွ တစ္ႏိုင္ငံလံုး လိုက္နာသင့္တဲ့ အနိမ့္ဆံုးစံ သတ္မွတ္ထားႏုိင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အနိမ့္ဆံုးစံ ဆိုတာက ျပည္နယ္အားလံုးနဲ႔ ကိုက္ညီႏို္င္မယ့္၊ လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိႏို္င္မယ့္၊ ႏုိင္ငံတကာစံႏႈန္းေတြနဲ႔ လူသားဆုိင္ရာ တန္ဖိုးသတ္မွတ္ခ်က္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္နယ္ပညာေရး တာ၀န္ရွိသူေတြက အဲဒီအနိမ့္ဆံုးစံေတြကို အေျခခံျပီး အဲဒီျပည္နယ္ရဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့ထံုးစံ၊ သဘာ၀၀န္းက်င္ေတြ၊ လိုအပ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ကိုက္ညီမယ့္ သင္႐ိုးညႊန္းတန္း လမ္းညႊန္ခ်က္ေဘာင္ကို ျဖည့္စြက္ ခ်မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီ သင္႐ိုးညႊန္းတမ္း လမ္းညႊန္ခ်က္ကို အေျခခံျပီးေတာ့မွ ေဒသဆိုင္ရာ ပညာေရးတာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ေက်ာင္းဆရာေတြက သင္႐ိုးညႊန္းတမ္းအေသးစိပ္ကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရးဆြဲရပါမယ္။ အဲဒီလို ေရးဆြဲထားတဲ့ သင္႐ိုးညႊန္းတမ္းကို ျပည္နယ္ပညာေရးဘုတ္အဖြဲ႔မွ အတည္ðပေပး သင့္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ေက်ာင္းဆရာ ေတြကိုယ္တို္င္ သင္႐ိုးညႊန္းတမ္းနဲ႔ ကိုက္ညီမယ့္ ဖတ္စာအုပ္ေတြကို ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ပါတယ္္။ ေက်ာင္းက တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ဆရာေတြက အေသးစိတ္ သင္ၾကားမယ့္ အေၾကာင္းအရာေတြ၊ သင္ၾကားနည္းစနစ္ေတြကို ေရြးခ်ယ္ႏုိင္တယ္လို႔ ေဒါက္တာသိန္းလြင္ရဲ႕ စာတန္းမွာ ေတြ႔ရပါတယ္။

ဆိုလိုတာကေတာ့ ျမန္မာႏို္င္ငံအေနနဲ႔ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုႏို္င္ငံအျဖစ္ ရည္မွန္းထားတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ေတာင္ေပၚေျမျပန္႔မေရြး တန္းတူ ပညာေရးအဆင့္အတန္းကို ရႏို္င္ေအာင္၊ သင္ရိုးေတြကို နားလည္ လြယ္ႏို္င္၊သင္ယူေလ့လာလြယ္ႏို္င္ေလာက္တဲ့ အနိမ့္ဆံုးစံအထိ ေလ်ာ့ခ်ထားဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ႏိုင္ငံတကာ ပညာေရးစနစ္ကို နည္းမွီရင္ေတာင္မွပဲ ကိုယ့္ႏို္င္ငံသားေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္နဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ လြယ္ကူ ေခ်ာေမြ႔ေစတဲ့ သင္ရိုးေတြျဖစ္တဲ့အထိ အနိမ့္ဆံုးစံအေနနဲ႔ သတ္မွတ္သင့္တယ္ လို႔ ဆိုတာပါ။

ဒါမွပဲ ျပည္နယ္တစ္ခုက ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္က တျခားျပည္နယ္တစ္ခုကို ေျပာင္းေရႊ႕ရတဲ့အခါမွာ တျခားေက်ာင္းတစ္ခုမွာ လြယ္လင့္တကူ ၀င္္ေရာက္ သင္ၾကားႏို္င္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ ျပည္နယ္ အသီးသီး ေက်ာင္းအသီးသီးက ဆရာေတြအခ်င္းခ်င္း အခ်ိတ္အဆက္ ရွိထားဖို႔လိုပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ ပညာေရးေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲေတြ၊ ညီလာခံေတြ ျပဳလုပ္ျပီး၊ ေတြ႔ဆံု ညိွႏႈိင္း ေဆြးေႏြးေနၾကရမွာ ျဖစ္တယ္ လို႔ ေဒါက္တာသိန္းလြင္က ေက်ာင္းပညာေရးထဲမွာ အေရးပါလွတဲ့ သင္ရိုးညႊန္းတန္းကိစၥကို အၾကံျပဳ ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ တိုးတက္ဖြံ႔ျဖိဳးေရးအတြက္ အေျခခံအုတ္ျမစ္တခုျဖစ္တဲ့ ပညာေရးက႑ အဆင့္မီေရးအတြက္ သင္ရိုးညႊန္းတန္းေရးဆြဲျပဳစုေရးက အေရးပါတယ္ဆိုတာကို ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ဆရာအတတ္သင္ ပညာေရး ပညာရွင္ ေဒါက္တာသိန္းလြင္ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီပညာေရးစာတမ္းကေနတဆင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အနာဂတ္ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ေလာင္းေတြျဖစ္တဲ့ မ်ိဳးဆက္သစ္စာသင္သားေတြကို ႏိုင္ငံသားေကာင္းျဖစ္ေစဖို႔ ကိုယ့္ေဒသ၀န္းက်င္ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ထံုးစံေတြနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့၊ သင့္တင့္မွ်တတဲ့ သင္ရိုးညႊန္းတန္းေကာင္းေတြ ရွိဖို႔ လိုတယ္ဆိုတာကို ေဆြးေႏြး တင္ျပလိုက္ရပါတယ္္။

ေမျငိမ္း
၂၆၊၁၁၊၂၀၀၇။

Sunday, March 16, 2008

ျမန္မာ့ပညာေရးနဲ႔ Civic Education

ဒီတပတ္မွာေတာ့ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ေဟာင္းဦးသန္႔ရဲ႕ ျပည္ေရးျပည္ရာ Civic Education သင္ရိုးၫႊန္းတန္းဆိုင္ရာ ပညာေရးေဆာင္းပါးကို အျပီးသတ္ ေဆြးေႏြးတင္ျပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းပညာေရး ရဲ႕ အထက္တန္းအဆင့္မွာ ႏိုင္ငံေရး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ သိသင့္သိထိုက္တဲ့ ဗဟုသုတေတြ ထည့္သြင္း သင္ၾကားေပးသင့္တယ္ဆိုတဲ့ ဦးသန္႔ရဲ႕ အယူအဆကို ျပီးခဲ့တဲ့အပတ္ေတြမွာတုန္းက တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။

ဦးသန္႔က အထက္တန္းအဆင့္ေက်ာင္းသားေတြဟာ အသက္၁၅ႏွစ္ေက်ာ္ျပီးျဖစ္တာမို႔ ေက်ာင္းပညာေရးထဲမွာ ႏိုင္ငံေရးကိုထည့္ျပီး သင္ၾကားေပးရေတာ့မယ္လို႔ အၾကံျပဳ ထားပါတယ္။ အဲလိုသင္ၾကားေပးရာမွာလည္း ဘုရင္စနစ္၊ ကိုလိုနီစနစ္၊ အရင္းရွင္စနစ္၊ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္၊ ဒီမိုကေရစီစနစ္ေတြအထိ မ်ိဳးစံုေအာင္ သင္ေပးရ ပါမယ္။ ဒါမွပဲ လူငယ္ေတြဟာ သူတို႔ႏွစ္သက္ရာ စနစ္တခုကို စဥ္းစားေရြးခ်ယ္ႏို္င္မွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲသလို ေရြးခ်ယ္ခြင့္လည္းရွိရမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဦးသန္႔ရဲ႕ အယူအဆအရေတာ့ ဘယ္လိုအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ်ိဳးကိုပဲ သင္သင္၊ ေကာင္းက်ိဳးနဲ႔ ဆိုးျပစ္ေတြကိုေတာ့ ခ်ိန္ထိုးႏႈိင္းယွဥ္ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ လံုး၀ဥႆံု ျပီးျပည့္စံုတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရယ္လို႔ မရွိႏို္င္ေသးေပမဲ့ အေကာင္း ရႈေထာင့္ ပိုမ်ားတယ္လို႔ ဆိုႏို္င္ျပီး၊ ကမၻာ့ႏိုင္ငံအမ်ားစုမွာ လက္ခံအသံုးျပဳေနတဲ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကိုေတာင္မွပဲ အက်ိဳးနဲ႔ အျပစ္ ကို ခ်ိန္ထိုး ေျပာျပေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီလက္ေအာက္မွာသာ ရွိေနေသးတဲ့ ၁၉၄၀ေက်ာ္ကာလဟာ ကမၻာမွာေတာ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ အတန္သင့္ ထြန္းကားေနပါျပီ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႔ ေကာင္းက်ိဳး ဆိုးက်ိဳး၊ အားသာခ်က္ အားနည္းခ်က္ ေတြကိုလည္း ျမင္ေတြ႔ သံုးသပ္ႏို္င္ေနၾကျပီျဖစ္ပါတယ္။ ဦးသန္႔ကေတာ့ သူ႔ရဲ႔ ေဆာင္းပါးထဲမွာ ဥပမာေပးတဲ့ သင္ခန္းစာအျဖစ္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳး ဆိုးက်ိဳးေတြကို ေဆြးေႏြး ေဖာ္ျပထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါဟာ ေက်ာင္းသား လူငယ္ေတြ အေနနဲ႔ ေသေသခ်ာခ်ာ စဥ္းစား သံုးသပ္ရမယ့္ ႏိုင္ငံ့အေရးအရာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဦးသန္႔ရဲ႕ တင္ျပထားခ်က္ထဲက ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳး ဆိုးျပစ္ေတြကို ေျပာျပပါ့မယ္။

ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႕ အားသာခ်က္ ေကာင္းက်ိဳးေတြကေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့အစိုးရဟာ ျပည္သူလူထုက ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ထားတဲ့သူေတြသာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္သူ႔အလိုက် သာ အုပ္ခ်ဳပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူလူထုနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္သူကိုယ္စားလွယ္ေတြက အျမဲ တိုက္ရိုက္ထိေတြ႔ ဆက္သြယ္ေနရတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံအတြင္း မေက်နပ္မႈ ပုန္ကန္မႈ ေတြလည္း ျဖစ္ႏိုင္ေခ်နည္းပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ျပည္သူေက်နပ္မွပဲ သူတို႔ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက ေအာင္ျမင္မယ္ဆိုတာပါပဲ။

ဒီမိုကေရစီစနစ္မွာဆိုရင္ တရားဥပေဒကလည္း ျပည္သူလူထုက ေက်နပ္လက္ခံျပီး စနစ္တက် ေရးဆြဲထားတဲ့ တရားဥပေဒျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွပဲ ျပည္သူလူထုဟာ မိမိတို႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္အခြင့္အေရးကို တရားသျဖင့္ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ခြင့္ရၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ျပည္သူလူထုကိုယ္တိုင္ ႏိုင္ငံေရးကို ကိုယ္ထိ လက္ေရာက္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးအသိအျမင္နဲ႔ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ႏိုင္တဲ့ ဉာဏ္ရည္ေတြ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္လာႏို္င္ပါတယ္။

ဒီမိုကေရစီစနစ္မွာ အေရးၾကီးတဲ့ ေနာက္ထပ္အားသာခ်က္ကေတာ့ ျပည္သူလူထု အေနနဲ႔ လူတိုင္းလူတိုင္း တန္းတူအခြင့္အေရး ရႏို္င္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ေကာင္းက်ိဳးေတြဟာ ႏိုင္ငံသားေတြ ကို စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာအရ လံုျခံဳမႈေပးႏို္င္တာမို႔ ႏို္င္ငံေအးခ်မ္းသာယာေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ႏို္င္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြပါပဲ။

ဒီမိုကေရစီစနစ္မွာ အားနည္းခ်က္ေတြရွိတာကိုလည္း ဦးသန္႔က ေထာက္ျပ ေဆြးေႏြး ထားတာေတြ႔ရပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရကို ျပည္သူလူထုက ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ရတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္သူအားလံုးတန္းတူ ႏို္င္ငံေရးအသိဉာဏ္ ရွိဖို႔ဆိုတာ ခဲယဉ္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္မႈဟာ အျပစ္ အနာအဆာ ရွိႏို္င္ပါတယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ဟာ ပါတီ ပံုသ႑န္အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိလာ ႏို္င္တဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံရဲ႕ စည္းလံုးညီၫြတ္မႈကို ထိခိုက္လာေစႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီအျပင္ အစိုးရဟာလည္း သက္တမ္းမရွည္တာမို႔လို႔ ႏိုင္ငံအေရးကိစၥေတြကို တဆက္တစပ္တည္း ေဆာင္ရြက္ရ တာမ်ိဳး မဟုတ္တဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရးကို ေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႔ၾကာမႈ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ ေငြအေျမာက္အမ်ား သံုးၾကတာမို႔လို႔ ႏိုင္ငံစီးပြားေရးကို ထိခိုက္ေစႏိုင္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်က္ေတြကေတာ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြလို႔ ဦးသန္႔က ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ဂ်ာမနီႏိုင္ငံ၊ ဘာလင္ျမိဳ႕က ဘာေဟာ့ဖ္(Berghof)သုေတသနဌာနက ဒါရိုက္တာျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာ ေဒးဗစ္ဘလြန္းဖီး (Dr.David Bloomfield) ကေတာ့ "ဒီမိုကေရစီစနစ္ဟာ ေခတ္အဆက္ဆက္ ရွာေဖြ က်င့္သံုးခဲ့ၾကတဲ့ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ဆိုးေတြထဲမွာေတာ့ အသက္သာဆံုးစနစ္တခုျဖစ္တယ္"လို႔ သူ႔ရဲ႕ ရင္ၾကားေစ့ေရး (Reconciliation) ဆိုင္ရာ စာတန္းတစ္ေစာင္္ထဲမွာ ဆိုထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ ေလာေလာဆယ္ ခု ၂၀၀၇ခုႏွစ္ထိလည္း ကမၻာ့ႏိုင္ငံ အမ်ားစုဟာ လူ႔အခြင့္အေရးကို ဦးစားေပးတဲ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို အသံုးျပဳေနၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ မ်က္ေမွာက္အေနအထားနဲ႔ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္လည္း အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္ကေန ရုန္းထြက္ႏိုင္ဖို႔ ရုန္းထြက္တတ္ဖို႔အတြက္ ေတာ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ဟာ ေလ့လာသင္ယူသင့္တဲ့၊ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ျပီး က်င့္သံုးသင့္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးစနစ္တရပ္ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱယား ေကာင္းမြန္မႈဟာ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြရဲ႕ အရည္အေသြးေပၚမူတည္သလို ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအသိဉာဏ္ပညာ ၾကြယ္၀ ဖြ႔ံျဖိဳးမႈ အေပၚမွာလည္း အမ်ားၾကီး မူတည္ေနပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ ႏိုင္ငံသားေတြကို ႏိုင္ငံေရးအသိပညာေပးဖို႔အတြက္ စာသင္ခန္းေတြကေန ၾကိဳးစားၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ Civic Education ဟာ ကိုယ့္က်င့္တရား ေကာင္းမြန္ေရးကို ဦးတည္တဲ့ သင္ခန္းစာေတြျဖစ္ဖို႔လိုတာမို႔၊ Civic Education ထဲမွာ ဘာသာေရးသင္ခန္းစာေတြကိုပါ ထည့္သြင္း သင္ၾကားသင့္တယ္ လို႔လည္း ဦးသန္႔က ေျပာထားပါတယ္။ လက္လွမ္းမီသမွ် ဘာသာေရးေတြကို ေက်ာင္းသားတိုင္း မျဖစ္မေန သင္ယူၾကရတဲ့အတြက္၊ စိတ္ႏွလံုး ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႔ေရးနဲ႔ ကိုယ္ခ်င္းစာစိတ္ကို အားေပးေစႏိုင္ျပီး ဘာသာေရးတိုင္းကို ေလးစား တတ္သြားေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာလည္း စာသင္သားေတြကို ပဋိပကၡစိတ္ေတြ ေလ်ာ့နည္းေစဖို႔ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဦးသန္႔ရဲ႕ ျပည္ေရးျပည္ရာဘာသာရပ္အျဖစ္ လမ္းၫႊန္ထားတဲ့ သင္ခန္းစာေတြဟာ တခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံကို ဦးေဆာင္ၾကရမယ့္ လူငယ္စာသင္သားေတြအတြက္ တကယ္ လိုအပ္တဲ့ သင္ခန္းစာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၄၀ႏွစ္မ်ားရဲ႕ အေစာပိုင္းကာလေတြကတည္းက ဦးသန္႔တင္ျပခဲ့တဲ့ အၾကံေပးခ်က္ေတြဟာ ခု ႏွစ္ေပါင္း၆၀ေက်ာ္ခဲ့တဲ့အထိ ျမန္မာျပည္မွာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခြင့္ မရၾကေသးတာလည္း ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒါဟာလည္း အာဏာရွင္စနစ္ၾကီးစိုးမႈေၾကာင့္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အနာဂတ္မွာ တရားမွ်တျပီး ေတာ္မွန္တဲ့၊ ယဥ္ေက်းတဲ့ အစိုးရကို ရေရး အတြက္ ေက်ာင္းစာသင္ခန္းမွာ Civic Education ဘာသာရပ္ကို စနစ္တက် သင္ၾကားခြင့္ရေရးဟာ အေရးၾကီးတဲ့ လိုအပ္ခ်က္တရပ္ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ေဟာင္းဦးသန္႔ရဲ႕ အၾကံျပဳေဆာင္းပါးကတဆင့္ ေဆြးေႏြး တင္ျပလိုက္ရပါတယ္္။

ေမျငိမ္း (၂၀၊၁၁၊၀၇)

Saturday, March 8, 2008

ပညာေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး

ဒီတပတ္မွာေတာ့ ကုလသမဂၢအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသန္႔ရဲ႕ အေျခခံပညာအတြက္ အၾကံျပဳထားတဲ့ သင္ရိုးေတြထဲက ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ လူငယ္ေတြအတြက္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အေရးအရာ အေနနဲ႔ သိထားသင့္တဲ့ ဘာသာရပ္ေတြကို ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္။

အထက္တန္းေက်ာင္းသားအရြယ္ဟာ အသက္၁၃ႏွစ္ေက်ာ္ျပီးအရြယ္မို႔ ေလာက၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ အေရးအရာ ေတြကို သင္ယူနားလည္ႏိုင္ျပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အထက္တန္း အဆင့္မွာေတာ့ Civic Education ကို အဆင့္ျမွင့္ျပီး သင္ၾကားေပးရေတာ့မွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ေရွးျမန္မာမင္းေတြလက္ထက္ကစျပီး ေခတ္အလိုက္ ျပည္သူျပည္သားေတြရဲ႕ တာ၀န္ေတြကို ေျပာျပေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ျပီးေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို သမိုင္းနဲ႔ခ်ီျပီး ရွင္းလင္း ေျပာျပရပါမယ္။ ဥပမာ- ခုလိုအခ်ိန္မွာဆိုရင္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္းနဲ႔ ေကာင္းက်ိဳး ဆိုးျပစ္ေတြကို စနစ္တက် ေျပာျပရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲလိုပဲ တပါတည္းမွာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ ၀တၱရားေတြနဲ႔ အခြင့္အေရးေတြကိုပါ အက်ယ္တ၀ံ့ ရွင္းလင္း သင္ၾကား ေပးရ ပါမယ္။ ျပီးေတာ့ အခုအခ်ိန္မွာဆိုရင္ေတာ့ ေခတ္ရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္ျဖစ္တဲ့ ဒီမိုကေရစီႏို္င္ငံရဲ႕ အဂါၤရပ္ေတြနဲ႔ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ သေဘာသဘာ၀ေတြကို ထည့္သင္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။

အထက္တန္းအဆင့္ပညာေရးဟာ ႏို္င္ငံတခုကို တည္ေထာင္ဖို႔၊ တိုးတက္ဖြံ႔ျဖိဳးေအာင္ လုပ္ဖို႔ေတြအတြက္ တကယ့္ကို အသံုး၀င္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေလာင္းေတြကို ေသခ်ာ ပ်ိဳးေထာင္ရေတာ့မယ့္ အေရးၾကီးတဲ့ အဆင့္တဆင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အထက္တန္းေက်ာင္းသားမ်ားဟာ ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ပံုကအစ အေရးပါတဲ့ က႑ေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာသိဖို႔ လိုေနျပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အထက္တန္းအဆင့္ Civic Education သင္ရိုးထဲမွာဆိုရင္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ တာ၀န္၀တၱရားမ်ား ဆိုျပီးေတာ့ ႏိုင္ငံအစိုးရေတြက ျပည္သူလူထု အတြက္ ျဖည့္ဆည္း ေဆာင္ရြက္ေပးရမယ့္ အေရးအရာေတြကို ထည့္ေပးရပါမယ္။ အဲသလိုပဲ ျပည္သူလူထုေရာ အစိုးရေတြပါ တန္းတူလိုက္နာရမယ့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဥပေဒေတြကိုလည္း သင္ရိုးထဲမွာ ထည့္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါမွပဲ အစိုးရေရာ ျပည္သူလူထုဟာ Good citizen ေတြ ျဖစ္လာမွာပါ။

အဲသလိုပဲ အထက္တန္းေက်ာင္းသားေတြအေနနဲ႔ ေနာက္ထပ္ သင္ယူသင့္တဲ့ သင္ခန္းစာေတြကေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အစိုးရေတြနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရဆိုတာ ဘာလဲဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ကေနစျပီး ဒီမိုကေရစီအစိုးရနဲ႔ အာဏာရွင္အစိုးရ ဆိုျပီး အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စားရွိတာကို သင္ၾကားေပးရ ပါမယ္။ တဆက္တည္းပဲ ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ပံုနဲ႔ အာဏာရွင္စနစ္ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ပံု ေတြကိုလည္း ကမၻာတ၀ွမ္းက အျဖစ္အပ်က္ေတြ၊ သမိုင္းအခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ယွဥ္ျပီး စနစ္တက် သင္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒါမွပဲ ေက်ာင္းသားေတြကိုယ္တိုင္ ခ်ိန္ထိုးႏႈိင္းယွဥ္ျပီး သံုးသပ္ေရြးခ်ယ္ႏို္င္မွာပါ။

အဲဒီသင္ခန္းစာေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ျပီးေတာ့ပဲ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္အေၾကာင္း၊ မဲေပးပိုင္ခြင့္အေၾကာင္း၊ ဖက္ဒရယ္ အစိုးရပံုစံနဲ႔ တရားဥပေဒက႑ကိုလည္း သင္ရိုးထဲမွာ ထည့္ရပါမယ္။ ဒါေတြဟာ လူငယ္ေတြအေနနဲ႔ မျဖစ္မေနရင္ဆိုင္ရမယ့္ ႏိုင္ငံ့ အေရး အရာေတြကို ရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္ေနေအာင္ ေလ့က်င့္္ေပးတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွလည္း အရြယ္ေရာက္လို႔ ကိုယ္တိုင္ ႏိုင္ငံအေရးေတြမွာ ၀င္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္ရတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ အားလံုးကို နားလည္ေနျပီးသားျဖစ္တဲ့အတြက္ ေသေသခ်ာခ်ာ သံုးသပ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ထပ္အေရးပါတဲ့ သင္ခန္းစာေတြကေတာ့ ကိုလိုနီစနစ္အေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံခ်ဲ႕ထြင္ျခင္း အေၾကာင္းေတြနဲ႔ လြတ္လပ္ေရးအေၾကာင္းေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရးမွာေတာင္မွပဲ လြတ္လပ္စြာကိုးကြယ္ယံုၾကည္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုေရးသားခြင့္ေတြနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ျပည္သူ႔လြတ္လပ္ေရး(Civil Liberty)၊ ျပီးေတာ့ လြတ္လပ္စြာမဲေပးခြင့္၊ တန္းတူ ရာထူးထမ္းေဆာင္ခြင့္ေတြလို ႏိုင္ငံေရးအရလြတ္လပ္ေရး(Political Liberty) နဲ႔ သူတပါး လက္ေအာက္ခံမဟုတ္္တဲ့ အမ်ိဳးသား လြတ္လပ္ေရး (National Liberty) လို႔ ရွိတာေတြကို ေက်ာင္းသားေတြအေနနဲ႔ အေသးစိတ္သိထားဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါမွပဲ ကိုယ့္ႏိုင္ငံမွာ လံုး၀ျပည့္စံုတဲ့ လြတ္လပ္ေရးမ်ိဳး ရေနရဲ႕လား၊ မရေနဘူးလားဆိုတာကိုပါ စာသင္သား လူငယ္ေတြ တရားနည္းလမ္းက်က် သိျမင္တတ္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္၊

အခုေျပာျပသြားတဲ့ သင္ရိုးေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံပညာေရးအတြက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ေဟာင္း ဦးသန္႔က အၾကံျပဳခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီသင္ရိုးေတြဟာ ဒီမိုကေရစီပညာေရး တည္ေဆာက္ ေနျပီလို႔ အာဏာပိုင္ေတြက ေၾကညာေနတဲ့ ခုလို အခ်ိန္ထိေတာင္ တပိုင္းတစေလာက္ေတာင္ သင္ယူခြင့္ မရေသးတဲ့ သင္ခန္းစာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ အေၾကာင္းတိုက္ဆိုင္လို႔ စေကာ့တလန္က ေက်ာင္းသား ေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးကို ထည့္ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ ဒါကလည္း ျပည္ပအေျခစိုက္ ပညာေရးပညာရွင္ ေဒါက္တာသိန္းလြင္ရဲ႕ ျပီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုတာလတြင္း ပညာေရးခရီးစဥ္တုန္းက အေတြ႔အၾကံဳ ျဖစ္ပါတယ္။

စေကာ့တလန္က ေက်ာင္းေတြမွာ မူလတန္းကေလးေတြကို ‘ၾကီးလာရင္ ဘာျဖစ္ခ်င္ သလဲ’ ဆိုတဲ့ေခါင္းစဥ္နဲ႔ စာစီစာကံုး ေရးေစပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ အသက္၉ႏွစ္အရြယ္ ေက်ာင္းသူကေလးတစ္ေယာက္က ပါလီမန္ အမတ္ ျဖစ္ခ်င္တယ္လို႔ ေရးခဲ့ပါတယ္။ ျဖစ္ခ်င္ရတဲ့ အေၾကာင္းကေတာ့ တိုင္းျပည္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခ်င္လို႔လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ အဲဒီ ေက်ာင္းသူကေလးကို ေက်ာင္းအုပ္ဆရာၾကီးက ပါလီမန္ထဲကို ေလ့လာသူ အေနနဲ႔ ေခၚသြားျပီး ပါလီမန္အမတ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ခြင့္ စကားေျပာခြင့္ ေပးခဲ့ပါတယ္။ ေက်ာင္းသူေလးကိုယ္တိုင္ ကလည္း ပါလီမန္ထဲက အမတ္ေတြရဲ႕ေရွ႕၊ စင္ျမင့္ေပၚ မွာ သူ႔အေနနဲ႔ ပါလီမန္အမတ္ ျဖစ္ခ်င္ရတဲ့အေၾကာင္းကို ရွင္းလင္းေျပာျပပါတယ္။ အဲသလိုပဲ တရားသူၾကီးျဖစ္ခ်င္သူကို တရားခြင္ထဲ၊ ဂီတမွဴးျဖစ္ခ်င္သူကို ဂီတေက်ာင္း ထဲ ေခၚသြားျပီး ေလ့လာခြင့္ေပးတဲ့ အစီအစဥ္မ်ိဳးေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကေလးေတြဟာ အျမင္က်ယ္ျပီး အေတြးအေခၚ ဥာဏ္ရည္အရာမွာ သိပ္ေကာင္းၾကတယ္လို႔ ေဒါက္တာသိန္းလြင္က သူကိုယ္တိုင္ေတြ႔ခဲ့တဲ့ အေတြ႔အၾကံဳကို ေျပာျပခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီအျပင္ မူလတန္းေက်ာင္းတေက်ာင္းမွာေတာ့ ေဒါက္တာသိန္းလြင္ ေရာက္သြားခ်ိန္မွာ ေက်ာင္းသား ကေလးငယ္မ်ားက ေရႊ၀ါေရာင္နဲ႔ အနီေရာင္ ပိုးဖဲတံဆိပ္ေလးေတြနဲ႔ ၾကိဳဆိုခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီဖဲျပားေလးေတြကို ဘယ္သူကမွ မခိုင္းေစဘဲ၊ မလႈံ႔ေဆာ္ပါဘဲနဲ႔ ကေလးေတြကိုယ္တိုင္က လုပ္ခဲ့တာျဖစ္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံက ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ေမတၱာပို႔လမ္းေလွ်ာက္တဲ့ သံဃာေတာ္မ်ားနဲ႔ ျပည္သူလူထုအေပၚ အာဏာပိုင္ေတြက သတ္ျဖတ္ခဲ့ တာကို သတင္းေတြမွာ ျမင္ရၾကားရတဲ့အတြက္ ၀မ္းနည္းျခင္းအထိမ္းအမွတ္အေနနဲ႔ လုပ္ခဲ့တာလို႔ ကေလးေတြက ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ ကေလးေတြဟာ မူလတန္းအဆင့္ေလးမွာေတာင္မွပဲ အံ့ၾသစရာေကာင္း ေလာက္ေအာင္ ဗဟုသုတရွိျပီး ကိုယ္ခ်င္းစာတတ္တဲ့ စိတ္မ်ိဳးလည္းရွိေနၾကတယ္လို႔ ေဒါက္တာသိန္းလြင္ကပဲ ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

ဒါေတြဟာ ေခတ္မီတိုးတက္ျပီး လြတ္လပ္ပြင့္လင္းတဲ့ ပညာေရးစနစ္ကို ခံစားခြင့္ရတဲ့ အက်ိဳးဆက္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ အလွမ္းေ၀းေနတဲ့ တိုင္းျပည္အေရးကိစၥေတြဟာ တကယ္ေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္၊ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံ ထူေထာင္ႏိုင္ေရးအတြက္ အေရးပါလွတဲ့ ဗဟုသုတ သင္ခန္းစာေတြပါပဲ။ အထူးသျဖင့္ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ဆံုးရႈံးေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဲလို သင္ခန္းစာမ်ိဳးေတြကို ေက်ာင္း ပညာေရးထဲမွာ အျမန္ဆံုးသင္ယူခြင့္ သင္ၾကားခြင့္ရဖို႔ အေရးတၾကီး လိုအပ္ေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမျငိမ္း
၅ ႏို၀င္ဘာ ၂၀၀၇။

Wednesday, March 5, 2008

ျမန္မာ့ပညာေရးနဲ႔ Hidden Curriculum

ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသန္႔ရဲ႔ ပညာေရးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးခ်က္ေတြကို သံုးပတ္ဆက္တိုက္ ေဆြးေႏြးတင္ျပခဲ့တာမွာ ျပီးခဲ့တဲ့ တပတ္ကေတာ့ မူလတန္းအဆင့္ ပညာေရးထဲမွာ ျပဌာန္းသင့္တဲ့ သင္ရိုးေတြ သင္ခန္းစာေတြအေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒီတပတ္ေတာ့ အလယ္တန္းအဆင့္မွာ ျပဌာန္းသင့္တဲ့ သင္ရိုးေတြအေၾကာင္းကို ဆက္ျပီး ေဆြးေႏြးတင္ျပသြားပါ့မယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေက်ာင္းေတြမွာ ေက်ာင္းသားအမ်ားစုဟာ ေက်ာင္းခ်ိန္အျပီးမွာ က်ဴရွင္ တက္ရတာ၊ အခ်ိန္ပို တက္ရတာေတြနဲ႔ စာကုန္းက်က္ရတာနဲ႔ တေန႔တာကို ကုန္ဆံုးေနၾကရပါတယ္။ တခါတေလ စေနတနဂၤေႏြ မွာေတာင္ မနားၾကရဘဲ က်ဴရွင္တက္ ေနၾကရတာမ်ိဳးေတြေတာင္ ရွိပါတယ္။ အဲသေလာက္ အခ်ိန္ေတြ အမ်ားၾကီးေပးျပီး သင္ေနရေပမဲ့ ကေလးေတြအတြက္ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတဲ့ သင္ၾကားနည္းမ်ိဳး မဟုတ္တာမို႔ အက်ိဳးမရွိလွပါဘူး။ ဒီေနရာမွာ ျပႆနာက လက္ေတြ႔ဘ၀ထဲမွာ အသံုး၀င္တဲ့ လိုအပ္တဲ့ သင္ခန္းစာေတြ ပါ၀င္မႈ နည္းတာပဲျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံပညာေရးမွာ အလယ္တန္းဆိုတာက ၅တန္းကေန စပါတယ္။ အလယ္တန္း တက္တဲ့ ေက်င္းသားဟာ သတ္မွတ္ခ်က္အရဆိုရင္ အနည္းဆံုး အသက္ ၁၀ႏွစ္ ေက်ာ္ျပီးသား ျဖစ္ရပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္ မူလတန္းမွာကတည္းက အေျခတည္ ခဲ့ျပီးသားျဖစ္တဲ့ တကိုယ္ရည္သန္႔ရွင္းေရးတို႔ ယဥ္ေက်းလိမၼာဖို႔ဆိုတာေတြ ကို ပိုျပီး အေျခခိုင္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းေပးဖို႔ပဲ လိုပါေတာ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ အသက္အရြယ္အရ လူမႈေရးဆိုင္ရာ ဗဟုသုတေတြကိုေတာ့ ပိုသိဖို႔ လိုအပ္လာတာမို႔ လူမႈ၀န္းက်င္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးပံုစံေတြ၊ ကိုယ္နဲ႔ နီးစပ္ရာ လူမ်ိဳးစုေတြအေၾကာင္းနဲ႔အတူ ပတ္၀န္းက်င္ ေရေျမသဘာ၀ ရာသီဥတုနဲ႔ သက္ဆိုင္ ဆက္စပ္ေနတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကို ထည့္သြင္း သင္ၾကားေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။

ဦးသန္႔ရဲ႕ အဆိုအရေတာ့ အလယ္တန္းအဆင့္မွာ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ျပည္သူ လူထုအေနနဲ႔ ေက်ျပြန္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ တာ၀န္၀တၱရားေတြကို သိဖို႔လိုေနျပီလို႔ ဆိုပါတယ္။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံကို ခ်စ္ခင္စံုမက္ဖို႔၊ ျပည္တြင္း ျပည္ပ ရန္ေတြကို ခုခံကာကြယ္ဖို႔၊ တရား ဥပေဒေတြကို ေစာင့္သိရိုေသဖို႔၊ ႏိုင္ငံ့အေရးအရာကိစၥေတြမွာ ပူးေပါင္းပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ တတ္ဖို႔၊ စာေပအတတ္ပညာ တတ္ေျမာက္ဖို႔ ဆိုတာေတြဟာ စာသင္သားေတြ မျဖစ္မေန သိရမယ့္ အေၾကာင္းအရာေတြပဲျဖစ္တယ္လို႔ ဦးသန္႔က တင္ျပထားပါတယ္။ အဲဒီ သင္ခန္းစာေတြကို အေသးစိတ္ တင္ျပခ်င္ပါတယ္။

ျပည္သူလူထုေတြအေနနဲ႔ ျပည္သူ႔တာ၀န္ဆိုတာ ရွိသလိုပဲ ရသင့္တဲ့အခြင့္အေရးေတြ ရွိတယ္ဆိုတာကိုလည္း ေက်ာင္းသားဘ၀မွာကတည္းက သိထားဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲဒီအခြင့္အေရးေတြကေတာ့ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္၊ မိမိရဲ႕ အသက္အႏၱရာယ္နဲ႔ စည္းစိမ္ဥစၥာေတြကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ပိုင္ခြင့္၊ တရားဥပေဒနဲ႔ မျငိစြန္းပါက လြတ္လပ္စြာ သြားလာ ေျပာဆို ေနထိုင္ ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ အလုပ္လုပ္ကိုင္ခြင့္၊ ဘာသာေရး လူမႈေရး ပညာေရးဆိုင္ရာ အဖြဲ႔မ်ား လြတ္လပ္စြာ ဖြဲ႔စည္းခြင့္၊ အစိုးရေဆးရံုမ်ား၌အခမဲ့ ေဆးကုသခြင့္၊ အစိုးရတရပ္အတြက္ မဲဆႏၵေပးပိုင္ခြင့္ စတဲ့ ျပည္သူျပည္သားအားလံုး တန္းတူရရမွာျဖစ္တဲ့ အေျခခံအခြင့္အေရးေတြကို ေက်ာင္းသားအရြယ္ကတည္းက သိေနေအာင္ သင္ၾကား ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွပဲ ေက်ာင္းသား ဘ၀မွာကတည္းက တရားမွ်တမႈဆိုတာကို သိျပီးေတာ့ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ တရားမွ်တမႈ ရွိေအာင္၊ ေနထိုင္တတ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏို္င္ငံ ပညာေရးထဲမွာကေတာ့ အဲဒီ ျပည္သူလူထုေတြရဲ႔ တာ၀န္၀တၱရားနဲ႔ အခြင့္အေရးဆိုတာေတြကို သင္ခန္းစာထဲထည့္မသင္ရံုမက ဗဟုသုတဖတ္စာအေနနဲ႔လည္း ဖတ္ခြင့္မရွိပါဘူး။ အဲဒီအျပင္ ဆရာဆရာမေတြ ကိုယ္တိုင္ကလည္း သိခြင့္ မရခဲ့တာေၾကာင့္မို႔ ေက်ာင္းသားေတြကို ေနာက္ကြယ္ကသင္ရိုး Hidden Curriculum အေနနဲ႔ သင္ေပးတာမ်ိဳးလည္း မရွိတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ Hidden Curriculum ဆိုတာက ေထြေထြထူးထူး မဟုတ္ပါဘူး။ တရား၀င္ သင္ခြင့္မရတဲ့၊ ဒါမွမဟုတ္ ဆက္စပ္ႏွီးႏြယ္ျပီး သင္ေပးဖို႔ လိုအပ္တဲ့ သင္ခန္းစာေတြပါပဲ။

ဥပမာေျပာျပရရင္ သမိုင္းဘာသာရပ္ထဲက ပုဂံေခတ္အေၾကာင္းသင္တဲ့အခါ က်န္စစ္သားမင္းရဲ႕ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို ေရွးရႈေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ လုပ္ရပ္ကို ေျပာျပရင္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြအေနနဲ႔ လူမ်ိဳးစုခ်င္း ခ်စ္ၾကည္ေရးကို အေလးထားရမယ္၊ တိုင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္းကို ေသြးကြဲေအာင္ အုပ္ခ်ဳပ္ရင္ မင္းေကာင္း အစိုးရေကာင္း မဟုတ္ဘူးဆိုတာကို ေျပာျပလို႔ ရပါတယ္။ အဲဒီကေန တဆက္တည္းပဲ ျပည္သူလူထု အေနနဲ႔ အဲလို မင္းဆိုးမ်ိဳူးကို ျဖဳတ္ခ်ခြင့္ရွိတယ္ဆိုတာမ်ိဳးကိုလည္း ေျပာျပႏို္င္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ျပည္သူအလိုမတူရင္ ေကာင္းတာ လုပ္တာဆိုေပမဲ့လို႔လည္း တိုင္းျပည္ပိုင္ ရတနာျဖစ္တဲ့ ဆင္ျဖဴေတာ္ကို လႉမိလို႔ ျပည္သူအလိုက် နယ္ႏွင္ဒဏ္ခံရတဲ့ ေ၀ႆႏၱရာမင္းအေၾကာင္းကိုပါ ဥပမာအျဖစ္ ထည့္ေျပာျပႏို္င္ပါေသးတယ္။ ျပီးေတာ့ အဲဒါကပဲ ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႔ သေဘာသဘာ၀ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ႏွီးႏြယ္ ေျပာျပ သြားႏို္င္ပါတယ္။ ဒါဟာ ေနာက္ကြယ္က သင္ရိုးကို သင္ၾကားသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္လိုပဲ မသင္ရဘူးလို႔ သတ္မွတ္ထားေပမဲ့လည္း ေက်ာင္းသားေတြ သိသင့္သိထိုက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကို Hidden Curriculum အေနနဲ႔ အမ်ားၾကီး ထည့္ျပီး သင္ေပးသြား ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။

အဲသလိုပဲ ပထ၀ီ၀င္ထဲက သစ္ေတာအမ်ိဳးအစားေတြ၊ တည္ေနရာေတြကို သင္ရင္း သစ္ေတာရဲ႕ တန္ဖိုးၾကီးမားပံုနဲ႔ သစ္ေတာကို စည္းကမ္းမဲ့ ခုတ္ျခင္းရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုးက်ိဳးေတြနဲ႔အတူ လက္ရွိ အေျခအေနမွာ သစ္ေတာေတြျပဳန္းေလာက္ေအာင္ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ သစ္ခုတ္ေနၾကတာကို ေျပာျပရပါမယ္။ ဒါဟာ ႏိုင္ငံပိုင္ပစၥည္းကို မတရား ခိုးယူဖ်က္ဆီးေနတာနဲ႔ အတူတူပဲျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ေျပာျပႏို္င္ပါတယ္။ သစ္ပင္ သစ္ေတာ ထိန္းသိမ္းဖို႔ အားေပးတိုက္တြန္းရင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံပိုင္ပစၥည္းကို ခုခံ ကာကြယ္ ထိန္းသိမ္းၾကရမယ္ ဆိုတာ ေတြကို ေနာက္ကြယ္သင္ရိုးအျဖစ္သင္ေပးႏို္င္ပါတယ္။

ကမၻာ့သမိုင္းလို ဘာသာရပ္ကို သင္တဲ့အခါမွာလည္း ဂ်ာမနီႏိုင္ငံ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတို႔ရဲ႕ သမိုင္းေတြကို သင္ရင္းကေန အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ (Nationalism) နဲ႔ ကမၻာအေရး၀ါဒ (Internationalism) ရဲ႕ အက်ိဳးအျပစ္ေတြအထိ ေရာက္ေအာင္ ေျပာျပရပါမယ္။ ခုေခတ္မွာဆိုရင္ေတာ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္နဲ႔ Globalization အထိကို နားလည္ေအာင္ သိေအာင္ ေျပာျပရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲသလိုနဲ႔ပဲ ကမၻာ့သမိုင္းသင္ခန္းစာေတြထဲကေန လည္း ႏို္င္ငံေတြရဲ႕ အေကာင္းအဆိုး အက်ိဳးအျပစ္ေတြကို သင္ခန္းစာယူစရာ၊ အတုယူစရာေတြအျဖစ္ အမ်ားၾကီး ေျပာျပသြားႏိုင္ပါတယ္။

ခုခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏို္င္ငံဟာ အာဏာရွင္ႏိုင္ငံျဖစ္တာမို႔ ပညာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ နဲ႔အတူ ႏွီးႏြယ္ဆက္စပ္ေနတဲ့ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ေတြ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေရးသား ေျပာဆိုခြင့္ေတြကို ဆံုးရႈံုးေနၾကရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အနာဂတ္ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ ေလာင္းေတြကို ေမြးထုတ္ရမယ့္ ဆရာဆရာမေတြကေတာ့ အစိုးရက ပိတ္ဆို႔ထားေပမဲ့ လည္း ေက်ာင္းသားေတြကို အသိအျမင္အလင္းပြင့္ေအာင္ သင္ေပးၾကရဖို႔အတြက္ တာ၀န္ရွိပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ ဦးသန္႔ရဲ႕ သင္ရိုးေတြကို ေနာက္ကြယ္ သင္ရိုးအျဖစ္ သင္ေပးႏိုင္္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးတင္ျပလိုက္ပါတယ္။

(၂၉၊၁၀၊၀၇။)

For Women

Miriam College – Prospect Burma Scholarships for Myanmar Citizens

In 2008 there will be two to four funded places for Myanmar women to study bachelors’ degrees at Miriam College in Manila in the Philippines. Applicants can choose to study on any one of the following subjects

BSc in Environmental Planning and Management or

BSc in Social Work

BA Communication Arts

BA International Studies (International Politics Stream)

BA International Studies (International Development Stream)

BA Psychology

BSc Psychology

BSc Child Development and Education

Miriam College, established in 1926, is a premier Filipino Catholic educational institution for students committed to the values of truth, justice, peace, environmental sustainability and gender equality. A holistic and technologically enhanced curriculum is offered at all levels. Miriam College accepts only female students at the undergraduate level. The academic programs develop both the learning and caring competencies of students as they are prepared to be leaders in whatever endeavor they want to pursue. Miriam College’s programs are enriched by a wide range of national, regional and international linkages developed through academic courses and special centers.

Eligibility Requirements

  1. Applicants must be female.

  1. Applicants must have passed one of the following:

At least two years of a university degree from Myanmar

or

An international high school certificate such as IGCSE or GED

or

An international college admissions exam such as SAT

  1. Applicants must have strong oral and written English language skills If you have completed an English language test (such as TOEFL, IELTS), attach the certificate to your application. If you have not completed one of these exams your English will be tested as part of the selection process.

  1. Applicants must have a minimum of two years’ experience working for peace or human development.

  1. Applicants must be committed to return to their place of origin upon completion of their studies at Miriam College to continue their work for peace and development.

Application Process

Applicants must complete the attached form and either post or email it with necessary documents to:

miriammyanmar@gmail.com or

PO Box 8, Mae Ping Post Office, Chiang Mai, 50301, Thailand

The application deadline is May 15th 2008. Late applications will not be considered.

Applicants must submit the following documents with their application form

  1. All previous academic transcripts. If these are not available, a letter should be attached explaining why not.
  2. A copy of your passport if available.
  3. Two reference letters which explain in detail why you are a suitable applicant for this program.
  4. Other relevant documentation related to your work experience.

Important Information for applicants

  1. No support is available under this program for dependants.
  2. The scholarship will cover only one round trip ticket from Myanmar to Manila. No support will be available for students to return to Myanmar in the middle of their degree programs.
  3. The scholarship will also include a basic monthly allowance for food and accommodation.
  4. Students supported by this program will be expected to meet Miriam College requirements, which include studying on a full time basis, doing regular volunteer work and maintaining a minimum GPA of 3.
  5. Successful applicants will be required to sign a grant letter and to observe the conditions of the award. If a student fails to observe the conditions, they will be liable to repay the money.

Time Frame

All eligible applications received by the deadline of May 15th will be considered by two committees of academics and development workers. All information in the application will be kept confidential. Short-listed applicants will be contacted by phone or email by the 1st of June for language testing. The results will be announced by the 30th of June. Visa processing will take place in Myanmar and Manila throughout July, August and September. Successful applicants will be expected to travel to the Philippines at the end of September to start the academic program at the beginning of October.

More information about Miriam College is available at www.mc.edu.ph

For more information about the scholarship program contact sss@burmaed.org


Please PRINT your email address CLEARLY

Tell us immediately if it changes


Name:

University: Miriam College

Your Email:

PROSPECT BURMA/Miriam College

Scholarship Application form 2008

¨ Please answer ALL questions fully in English in black ink

¨ Completed forms must be mailed or emailed by 15th May 2008

¨ PLEASE READ THE GUIDANCE NOTES CAREFULLY

¨ DELETED We do not acknowledge receipt of applications, not do we send rejection notices (AS Thabyay will do this for Miriam applications)

SUMMARY OF YOUR APPLICATION

Name:

Date of Birth:

Male/Female:

Ethnic Origin:

Level of Degree studying for:

October 2008

Subject:

Course ends (month/year):

May 2012

Funding requested (state amount and currency):

165,700 Pesos

FOR OFFICE USE ONLY. Do NOT write anything below

Registered:

New Student: Yes/No

Previous study report received:

Course enrolment confirmed:

Offer of Place:

References: Sent for Received Checked

Scholarship C’tee decision: Applicant shortlisted : Yes/No

Final decision: Reject Accept Amount granted:

Successful applicant notified:

Grant letter issued: Returned signed:

Funds transferred on:

Receipt acknowledged:

Notes:

1. YOUR PERSONAL DETAILS

Full Name:

Aliases (if any):

Ethnic origin:

Date of Birth

Place of Birth

Male/Female

Married/Single

No. of Children

Mailing Address:

City:

Post Code:

Country:

Telephone:

(country code & number)

Fax:

E-Mail:

Details of passport or other travel document:

Number:

Issuing Authority:

Place & Date of issue:











2. PARENTS

If either or both parents are retired or deceased, please give their previous occupation

Father:

Name

Occupation:

Country of residence:

Mother:

Name

Occupation:

Country of residence:

3. STUDENT STATUS:

Delete one of the following:

a) I have been accepted for the following university/college: Miriam College

b) I am continuing my studies at the following university/college:

Name of university /college:

Miriam College

Address of your university/college: Katipunan Rd., Loyola Heights, Quezon City

Post Code: 1101

Country: Philippines

Telephone:

+632 435 9240

Email:

Ipo@mc.edu.ph


Name:

Are you currently enrolled in a first degree (undergraduate) course?

YES/NO

If YES, attach documentation confirming that you are registered as a student and include a transcript of your most recent year of study.

Are you currently enrolled on a postgraduate degree course?

YES/NO

If YES, attach documentation confirming that you are registered as a student.

Do you have a confirmed offer of a place on a postgraduate degree course?

YES/NO

If YES, attach a copy of the offer.

If you cannot attach all the required documents when sending the application, please explain the reasons in a letter, and send them as soon as you can.

Applications without all necessary supporting documents will be rejected.

You may attach further documents if you think they will help your application.

4. DETAILS OF YOUR COURSE:

Title:

Is the course? FULL TIME PART TIME CORRESPONDENCE

(Please delete as appropriate)

Starting Date: (Month/Year)

October 2008

Expected finishing/graduating date: (Month/Year)

May 2012

What is your main subject of study?

What is the title of your thesis? (If appropriate)

What qualification do you hope to receive from this course, eg BA, BSc? MA etc

2008

Name:

5. PREVIOUS EDUCATION

a. Name & location of Secondary School attended:

b. Subjects studied:

Examinations passed with dates:

c. Details of College/University attendance:

Examinations passed with dates:

d. Details of any formal English language tuition/examinations passed:

6. REFERENCES

Names and addresses of people who can comment on your academic ability (one of these must be your current or most recent academic supervisor):

First Referee

Second Referee

Name:

Name:

Address:

Address:

Telephone:

Telephone:

Fax:

Fax:

Email:

Email:

Attach at least one written academic reference.

If you fail to give the names of ACADEMIC referees, it will delay consideration of your application.

Names of friends, other students or relations ARE NOT ACCEPTABLE.

2008

Name:

7. FINANCIAL QUESTIONS

a. EXPENDITURE: How much are your annual academic fees & living expenses? Make clear the currency used (US Dollars, Pounds sterling, Thai baht, Indian rupees etc)

Currency

Philippine Pesos

Tuition Fees per year

55,000

Registration fees

8,000

Books & other materials

9,000

Other academic fees

9,000

Accommodation (9 months)

34,000

Food (9 months)

45,000

Local Travel

3,000

Other expenses Other living expenses, communication, airfare, and visa

30,200

TOTAL EXPENDITURE

193,200

b. INCOME: Sources of Financial Support for the academic year. Please indicate whether the amounts are assured, or if you have made an application:

Include applications to the Open Society Institute (OSI) or other funders.

Details

Applied for? Or Certain?

Amount

Own Funds

Parents/relatives/other individuals

Other scholarships/ grants/ fee waiver

Miriam College fee waiver

Certain

27,500

Part time work

Other

TOTAL INCOME

NET FUNDING REQUIRED (total expenditure minus total income) …………… Pesos

FAILURE TO DISCLOSE ALL OTHER FINANCIAL SUPPORT, GIVEN NOW OR AT A LATER DATE, WILL RESULT IN DISQUALIFICATION

2008


Name:

c. Details of your bank account:

Name of Bank and branch address:

SWIFT code:*

Name in which account is held:

Account number:

Bank clearing code (if any)*:




We prefer that you have your own account, but if you use a friend’s account, be sure they agree.

*Ask your bank for the codes needed for bank transfers

Prospect Burma only offers partial awards; how will you cover the rest of your expenses?

8. BIOGRAPHY

Give details of your connection with, and dates of residence in Burma and in your present country of residence. Tell us also of your reasons for choosing your course of study. Continue on a separate sheet of paper if necessary.




2008


Name:


9. FUTURE PLANS (This section is very important)

We will give preference to candidates studying subjects relevant to the development of Burma. Please use this space to tell us in your own words about your future plans, and how you will benefit Burma. Continue on a separate sheet of paper if necessary and sign it.

This section must be your own composition and handwritten

If we receive an identical answer from another applicant, both will be disqualified.

Text Box:

If you are awarded a scholarship, we will ask you to sign an undertaking that that you firmly intend to return to Burma when feasible to help your country’s development.

If we have already awarded you a grant, we will not consider another application unless we have received a report from you.

2008


- Miriam College Extension -

1. Work History

Please include any part time or voluntary work that you have done.

Dates of Employment

Name of Employer

Type of Work

Salary

2. Additional Personal Information

1. What are the three characteristics/qualities others value in you as a person?

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

2. How do you assess yourself as a student?

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

3. How do you assess yourself as a person?

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

4. What do you consider as your most outstanding achievement?

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

5. What characteristics/qualities do you value in person/s you admire?

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

6. What are your expectations about college life?

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

  1. Essay. Applicants must have a minimum of two years experience working for peace or human development. Describe what you have done to further peace and human development in your country. This section must be your own composition.

















4. Community REFERENCES

Attach two recommendation letters from people who can comment on your community work experience. Include their details below. At least one reference should be from a community leader who has experience with your work. Referees must not be members of your immediate family.

First Referee

Second Referee

Name:

Name:

Address:

Address:

Telephone:

Telephone:

Fax:

Fax:

Email:

Email:

Signature…………………………………………………………….Date……………………………

Building Knowledge Economies စာတမ္း(၅)

ကမာၻ႔ဘဏ္ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္မႈ ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ရဲ့ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ စာတမ္းပါ Building Knowledge Economies ပညာေရးဆိုင္ရာ အၾကံျပဳခ်က္ မ...